CV Graficus
ijf dagen lang ging Rob Brakenhoff in april met een pruik en gekleurde lenzen naar zijn werk. Zijn Amsterdamse accent probeerde hij te verbergen. Brakenhoff, sinds augustus de hoogste baas van postbedrijf Sandd, deed mee aan het programma Undercover Boss NL, op 16 november te zien bij SBS6. „De vermomming was heel goed, ik ben niet herkend.” De camera werd verklaard door te doen alsof Brakenhoff een herintreder was. Hij heeft post gesorteerd, bezorgd, rondgereden. „Het was fantastisch om incognito mee te lopen. Je stuit op onverwachte dingen. Met een bezorger kwamen we een loslopende, onprettige hond tegen. Ik dacht alleen: wat nu? De bezorger had hondenkoekjes bij zich, die maakt dat vaker mee.”
Brakenhoff, vanaf zondag 49 jaar, ontvangt in het hoofdkantoor van Sandd, op een bedrijventerrein buiten Apeldoorn. Naast het kantoor is de centrale sorteerhal. Verspreid door Nederland heeft het bedrijf nog 21 vestigingen, deels van franchisenemers, waar post wordt gesorteerd. Bij Sandd (Sort AND Deliver) werken 20.000 mensen, de verwachte omzet voor 2017 is 195 miljoen euro.
Sandd is de uitdager van PostNL. Dat is al zo sinds de oprichting in 2001, maar de laatste maanden werd het wel heel duidelijk. Half september kwam de aankondiging van de overname van Van Straaten Post, vooral actief met post die binnen 24 uur wordt bezorgd. Half oktober kwam Sandd met een eigen postzegel, ter waarde van 60 eurocent. De zegel van PostNL kost 78 cent, vanaf 1 januari 83 cent. Vanaf 27 november verkoopt Sandd een kerstzegel van 50 cent. De kerstzegel van PostNL kost 73 cent. Een overname, eigen zegels. Waar wil Sandd naar toe? „We zijn groot geworden door zakelijke post, in grote partijen. Die kunnen we heel efficiënt versturen door een uniek sorteerproces met adressering vooraf en bundels in plaats van losse poststukken. Bij de consumentenpost is geen eerlijk speelveld door de speciale positie van PostNL. We kunnen blijven wachten op de politiek om dat recht te trekken of het Rob Brakenhoff (Castricum, 1968) volgde het grafisch lyceum en later nog twee opleidingen bij Stivako. Hij werkte onder meer bij Multicopy, KLM, Océ en Pantar. In 2011 werd hij operationeel directeur bij Sandd, sinds augustus dit jaar is hij er bestuursvoorzitter. Sandd is het tweede postbedrijf van Nederland. Het heeft een marktaandeel van 25 procent voor zakelijke post. Grote klanten zijn de Belastingdienst en een aantal banken. Sandd bezorgt op dinsdag en vrijdag. Met koeriers DHL en DPD en binnenkort Blokker zijn er 1.750 servicepunten waar post kan worden aangeleverd. Het bedrijf is in bezit van 70 Nederlandse aandeelhouders, verenigd in twee stichtingen. toch proberen. We kiezen voor het laatste. Zakelijk of particulier maakt ons niet zoveel uit. We willen alles bezorgen dat naar de voordeur gaat.” De postmarkt krimpt met 9 à 10 procent per jaar. Wat valt daar te winnen? „Natuurlijk is er krimp, maar tegelijk gaat er verschrikkelijk veel naar de voordeur. Als je postbedrijf vervangt door bezorgbedrijf ligt er een glorende toekomst. Je moet post- en pakketbezorging niet scheiden, het gaat om bezorgen. Een paar jaar geleden kochten Nederlanders alleen bijzondere dingen online, nu bestellen we ook steeds meer gebruiksartikelen: shampoo, tandpasta. In de VS zie je pizzafication: voedsel online bestellen, niet alleen de snelle snack, maar ook gezond voedsel. Wist je dat 60 tot 70 procent van online bestelde mode-artikelen worden geretourneerd? Die willen we ophalen.” Pakketbezorging groeit wel, maar jullie bezorgen geen pakjes. „Nog niet. We richten ons op alles wat door de brievenbus past. Dankzij de overname van Van Straaten Post maken we nu de sprong van bezorging op twee dagen per week naar vijf dagen per week. Pakjes gaan we ook doen, maar geen wasmachines en zo. Behapbare pakjes.” Dat betekent nog meer busjes in de binnensteden? „Nee, wij geloven niet in pakketbezorging met vier wielen. Dat is verouderd, het leidt tot verkeersopstopping en luchtverontreiniging. Het kan veel beter met fietsen of elektrische trolleys. Gemeenten gaan ook eisen dat bezorging CO2-neutraal wordt. We experimenteren met drones, maar dat is nog ver weg.” Sandd wil de universele postdienst (UPD) van PostNL overnemen, de wettelijk vastgelegde postbezorging met minimumeisen aan bezorgfrequentie en aantal brievenbussen. Waarom? „De postmarkt is een duopolie, met PostNL en Sandd. Het is heel raar dat we ervoor kiezen om een van de twee partijen een enorm voordeel te gunnen. De UPD is goed voor een jaaromzet van 846 miljoen euro. Terecht wil het nieuwe kabinet onderzoeken of de dienst moet worden aanbesteed. De UPD is zogenaamd een enorme last voor PostNL. Doe mij die last dan maar. Ik denk namelijk dat het een lust is.”