Mini-Merkel is intimus maar ook bedreiging voor de echte Merkel
De minister-president van Saarland wordt secretarisgeneraal van de CDU, net als haar voorbeeld Merkel. Gaat ze die ook opvolgen?
Ze is wel de mini-Merkel genoemd, de vrouw die in Berlijn een sleutelpositie krijgt in de politieke kringen rond de bondskanselier. Als secretaris-generaal van de CDU moet Annegret Kramp-Karrenbauer (55) de grootste partij van Duitsland stabiliseren én de komende jaren de opvolging van Merkel gaan voorbereiden.
Er zijn weinig politici die bij Merkel een baan kunnen uitzoeken. Het idee het minister-presidentschap van Saarland in te ruilen voor de organisatorische leiding van de CDU kwam van Kramp-Karrenbauer zelf. (Omdat haar naam ook voor Duitsers een tongbreker is, wordt ze vaak AKK genoemd).
In overgangstijd kan die post een invloedrijke functie zijn met perspectief. Dat heeft Angela Merkel zélf bewezen: zij werd in 1998 secretaris-generaal, werd in 2000 voorzitter, en in 2005 kanselier.
Tegen die achtergrond wordt nu gespeculeerd dat Kramp-Karrenbauer een serieuze kandidaat is om Mer- kel op te volgen. Voorlopig is ‘AKK’ voor Merkel vooral een belangrijke troef in de lastige actuele situatie: een vertrouweling die weliswaar afkomstig is uit een kleine deelstaat, maar breed respect geniet in de partij, die inhoudelijk dicht bij Merkel staat maar oog heeft voor de conservatieve vleugel die zich steeds meer ontheemd voelt in Merkels CDU.
Mocht het tot vervroegde verkiezingen komen: Kramp-Karrenbauer heeft bewezen dat ze verkiezingen kan winnen. Zoals begin 2017, toen ze bij deelstaatverkiezingen de SPD ver achter zich liet. Anders dan veel nerveuze partijgenoten hield ze het hoofd destijds koel en nam ze geen afstand van Merkels vluchtelingenpolitiek. Haar zege in Saarland was de opmaat voor zeges van geestverwanten in de CDU in Sleeswijk-Holstein en Noordrijn-Westfalen, die erg belangrijk waren voor de positie van Merkel in de partij en het land.
Afkomstig uit Saarland (nog geen miljoen inwoners) heeft Kramp-Karrenbauer geen grote achterban in Berlijn. Ze deed in Saarland wel veel ervaring op; korte tijd regeerde ze met met FDP en Groenen, en sinds 2012 met de SPD.
Maandag zal het partijcongres haar benoeming bekrachtigen, wordt verwacht. Met de keuze voor ‘AKK’ laat Merkel haar critici zien dat ze open staat voor vernieuwing. Op een persconferentie zeiden beiden dat een fundamenteel debat over de toekomst van de partij nu op de agenda staat. De sleutels van het partijbureau overhandigen aan hét gezicht van de conservatieve vleugel, staatssecretaris van Financiën en Merkelcriticus Jens Spahn, was voor de bondskanselier duidelijk te riskant.