Technocratische De Guindos moet Spanje stem geven
Spanje claimt zijn rol op het Europese toneel terug met de benoeming van de minister Luis de Guindos als vicepresident van de ECB. Eerdere pogingen een topbaan binnen te halen mislukten.
Luis de Guindos is niet iemand die dogmatisch denkt Fernando Vallespín politicoloog
De komende benoeming van Luis de Guindos Jurado (58) als vicevoorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB) is in Spaanse media als een overwinning gevierd. De conservatieve krant ABC wijdde de hele voorpagina aan het ‘positieve’ nieuws. De centrum-linkse El País stelde dat Spanje „een deel van het verloren gegane gewicht binnen de Europese instituties terug heeft”.
Vriend en vijand zijn het in Spanje eens dat het Zuid-Europese land zijn invloed meer moet laten gelden in Brussel. De voorbije jaren werd er op diplomatiek gebied door de conservatieve regering van Mariano Rajoy zo geklungeld dat verschillende internationale posten naar andere landen gingen. Spanje, de vierde econo- mie van Europa, verloor een post in de directie van de ECB toen in 2012 de onbekende advocaat Antonio Sáiz de Vicuña naar voren werd geschoven. De Luxemburger Yves Mersch kreeg van de andere lidstaten de voorkeur.
Het ging vaker mis. Zo verloor De Guindos de strijd om het voorzitterschap van de Eurogroep van Jeroen Dijsselbloem. De eerder openlijk toegezegde steun van de Duitse bondskanselier Angela Merkel was niet voldoende gebleken. Met een gezicht als een oorwurm stelde De Guindos in 2015 dat „de Nederlander meer stemmen kreeg, maar dat Spanje de post had verdiend”.
Spanje kwam erachter dat posten in Brussel niet zomaar geclaimd kunnen worden. En ook nu was het aanwijzen van De Guindos als opvolger van de Portugees Vítor Constâncio, wiens termijn op 31 mei afloopt, op voorhand geen gelopen koers. De Spanjaard kreeg geduchte concurrentie van de Ier Philip Lane, die aan het hoofd van de centrale bank in zijn land staat. Het Europees Parlement sprak vorige week zelfs nog de voorkeur uit voor Lane boven de ‘politicus’ De Guindos. De Ier trok zich echter op het laatste moment terug, waardoor een tweestrijd uitbleef. Tot opluchting van ‘Madrid’.
Volgens politicoloog Fernando Vallespín is de aanstelling van De Guindos boven alles van belang voor „het internationale aanzicht van Spanje”. „De voorbije jaren hebben de verschillende Spaanse premiers op diplomatiek gebied een woestijn achtergelaten. De socialist José Luis Zapatero had er geen aandacht voor en Rajoy was vooral bezig het land uit de crisis te halen”, stelt Vallespín. „Duitsland en Frankrijk hebben met de steun voor De Guindos dan nu toch eerdere beloftes ingelost.”
Politisering van de ECB?
De lidstaten van de Europese Unie besparen ‘de veteraan uit Spanje’ nieuw gezichtsverlies. Het is de verwachting dat de regeringsleiders eind maart formeel hun goedkeuring geven en De Guindos op 1 juni aan een termijn van acht jaar begint.
Toch blijft de vraag of een minister van Economische Zaken van een lidstaat in één keer de overstap zou moeten maken naar een topfunctie bij de ECB. Een instituut waar hij de belangen van alle Europeanen dient te verdedigen. Vallespín ziet dit niet als een groot probleem: „Voordat De Guindos de politiek in ging was hij actief bij Lehman Brothers, Nomura Securities en PricewaterhouseCoopers. De voorbije jaren heeft hij als minister hele andere dingen geleerd. De Guindos heeft als een technocratische politicus een prima profiel voor deze post.”
De Franse minister van Financiën Bruno Le Maire bestreed begin deze week in Brussel dat de eurolanden met de aanstelling van De Guindos politisering van de ECB zouden doorvoeren. „Er wordt geen enkele rode lijn overschreden”, zo stelde Le Maire tegen de pers in de Belgische hoofdstad en schilderde De Guindos daarbij af als „een excellente kandidaat”.
De econoom De Guindos profileerde zich altijd als een onafhankelijk politicus die geen lid was van de conservatieve Partido Popular. Maar dat hij op economisch gebied wel dezelfde ideologie voorstaat werd duidelijk toen De Guindos aan het begin van deze eeuw staatssecretaris werd in het kabinet van premier José Maria Aznar. De Guindos leidde de Iberische tak van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers toen die in 2008 failliet ging. Dat zorgde voor een smet op zijn cv. De Guindos maakte de afgelopen zeven jaar als minister van Economische Zaken onder regeringsleider Rajoy echter naam als puinruimer. Samen met minister Cristóbal Montoro van Financiën trok hij de Spaanse economie weer uit het dal.
Liever een vrouw
De politicoloog Vallespín, die De Guindos persoonlijk goed kent, zou zijn landgenoot willen omschrijven als „een sympathieke man met hele duidelijke ideeën”. „De Guindos is niet iemand die dogmatisch denkt. Als minister in een zeer moeilijke economische tijd zette hij zich niet af tegen de Europese Unie, maar maakte hij juist gebruik van steun. Terwijl Montoro als minister van Financiën binnen Spanje de hardere maatregelen doorvoerde, was De Guindos naar buiten toe meer het internationale gezicht.”
Niet iedereen is eensluidend in de lof voor De Guindos. Zo hadden de socialisten van de PSOE liever gezien dat Spanje een vrouwelijke kandidaat had gesteld. Hoogleraar Javier Díaz Giménez van IESE Business School vindt de benoeming van De Guindos „een gemiste kans voor Spanje”. „Ik vraag me af hoe groot het aandeel van De Guindos in het herstel van de economie echt is geweest. Hij is gewoon zonder overleg door de regering van de Partido Popular naar voren geschoven. Het was veel beter geweest als een onafhankelijke commissie een kandidaat had gezocht waar iedereen vrede me zou hebben”, meent de econoom. „De Guindos is al met al toch het gezicht van de oude Spaanse politiek.”