‘We laten ons niet het zwijgen opleggen’
Na de schietpartij op een school in Florida komen jongeren in opstand. De conservatieve wapenlobby gooit met modder.
De woede van een groep scholieren is de woede van een groot deel van Amerika geworden. De woede van Alfonso Calderon (16) bijvoorbeeld, die voor de camera’s van CNN zei: „Ik zat vier uur lang in een kast opgesloten, met mensen die huilden en baden voor hun leven. Ik weet wat het is om mijn ouders ‘vaarwel’ te sms’en. We zijn maar kinderen, maar we laten ons niet het zwijgen opleggen.”
Alfonso Calderon, Emma Gonzalez, David Hogg – het zijn bekende namen geworden. Het waren tot vorige week woensdag onbekende scholieren van Marjory Stoneman Douglas High School in Parkland, Florida. Een kleine groep scholieren, met deze drie als opvallendste woordvoerders, heeft een grote verandering in gang gezet in Amerika. Ze overleefden de schietpartij op hun school, waarbij Nikolas Cruz vorige week zeventien scholieren en docenten vermoordde.
Massale schietpartijen zijn zo’n vast onderdeel van de Amerikaanse nieuwscyclus geworden, dat de verontwaardiging meestal snel is weggeëbd. Overlevende scholieren heb- ben nu uit het niets een krachtige protestbeweging tegen vuurwapengeweld opgezet. Ze dagen niet alleen de macht van de National Rifle Association (NRA) uit, maar ook het neerslachtige gevoel dat er toch niets aan het bezit van semi-automatische vuurwapens zal veranderen.
De woede van de scholieren heeft zich verspreid over de natie, vooral onder jongeren. Duizenden tieners demonstreerden deze week in Tallahassee, de hoofdstad van Florida, om te pleiten voor maatregelen om massale schietpartijen tegen te gaan. In het hele land verlaten scholieren hun school om spontaan mee te demonstreren. De scholieren willen een betere controle op de achtergrond van kopers van vuurwapens, en een verbod op semi-automatische wapens als de AR-15, het wapen dat op de school in Parkland is gebruikt.
Het Huis van Afgevaardigden in Florida verwierp deze week een wetsvoorstel daartoe. Scholieren huilden op de publieke tribune. „Het brak mijn hart”, zei Sheryl Acquaroli (16), een scholier uit Parkland. „Het was ongevoelig hoe ze onmiddellijk tegenstemden.”
President Donald Trump heeft geen duidelijke positie ingenomen. Aanvankelijk praatte hij mee met de scholieren. Hij pleitte voor betere controle op de achtergrond van men- sen die een vuurwapen kopen. Ook wilde hij de verkoop van zogeheten bump stocks, waarmee een gewoon geweer kan worden gebruikt als automatisch wapen, verbieden. Maar tijdens een bijeenkomst met scholieren, woensdag, was Trump terug op de NRA-lijn. Alleen bewapende leraren kunnen een schietpartij op school stoppen, zei Trump.
Alleen bewapende leraren kunnen schieten stoppen Donald Trump, president van de VS
Maar buiten de politiek hebben de scholieren hun doel bereikt: het debat over vuurwapens dooft niet uit, zoals anders. En dat succes heeft voor een tegenbeweging gezorgd uit conservatieve hoek. Dat gebeurt op een manier die de afgelopen jaren normaal is geworden: met het zaaien van verwarring en desinfomatie.
Complottheorieën
Complottensites als Gateway Pundit en Infowars, allebei sterk proTrump, verspreiden complottheorieën over de scholieren. Zij zijn niet de onschuldige slachtoffers van een traumatische schietpartij, is de boodschap, maar doen mee aan een linkse samenzwering om Amerikanen hun vuurwapens af te pakken.
The Gateway Pundit schreef deze week dat scholier David Hogg zich „als een pion” laat gebruiken „voor anti-Trump-retoriek en anti-vuurwapenwetten”. De site probeert te bewijzen dat Hogg gerepeteerde teksten uitsprak, wat zou bewijzen dat hij als een buikspreekpop in een groot complot gebruikt zou worden. De vader van Hogg heeft voor de FBI gewerkt. Gateway Pundit: „De FBI wil alleen maar UW grondwettelijke rechten inperken en hun eigen macht VERGROTEN.”
Een dag later schreef The Gateway Pundit dat „de aan Soros gelinkte organisatie van de Vrouwenmars” achter de protesterende scholieren zit. Miljardair George Soros is het geliefde doelwit van rechtse blogs. „Ze zijn hevig anti-vuurwapens, anti-Amerikaans en anti-Trump.” De scholieren zouden een theaterachtergrond hebben, wat hun „gemak met de camera en zelfbeheersing” zou verklaren. Scholieren die pro-Trump zijn, zouden niet mogen spreken.
Deze week verspreidden de theorieën zich razendsnel, onder meer doordat YouTube een video met verdachtmakingen aan het adres van David Hogg prominent aanprees. Buzz- feed schreef dat op dinsdag het begrip ‘crisisacteur’ al door 108.135 mensen op Facebook werd besproken. Een filmpje op Twitter haalde ruim zesduizend retweets.
YouTube heeft het filmpje inmiddels verwijderd. Ook Twitter heeft accounts met complottheorieën gesloten . Maar veel andere filmpjes blijven staan. Bovendien hebben de theorieën hun weg naar boven al gevonden. Donald Trump jr. gaf enkele van deze tweets een ‘like’. De conservatieve provocateur Dinesh D’Souza, afgelopen zomer te gast in het Witte Huis, noemde een overlevende „gestoord”, en plaatste een sarcastische tekst bij een foto van treurende scholieren in Florida: „Volwassenen:1. Kinderen: 0.”
De scholieren trekken zich weinig aan van deze tegenreactie. CNN zond op woensdagavond een twee uur durende, uiterst emotionele discussie uit tussen leerlingen en leraren van de school en, onder meer, de Republikeinse senator Marco Rubio. Onder druk van de tieners gaf Rubio voor het eerst toe dat hij mee wilde werken aan een verbod op de verkoop van grote vuurwapens tot 21 jaar, in plaats van 18 jaar. Dat is een grote stap voor Rubio, die donaties ontvangt van de NRA. De scholieren bereikten wat geen Democraat de afgelopen decennia is gelukt.