Met vier nieuwe ministers hoopt Macron tij te keren

Na kennelijke machtsstrijd tussen de Franse president en zijn premier Philippe wordt ex-socialist minister van Binnenlandse Zaken.

Twee weken heeft het Emmanuel Macron gekost een vervanger te vinden voor zijn onverwacht opgestapte minister van Binnenlandse Zaken Gérard Collomb. Na een kennelijke machtsstrijd tussen de Franse president en zijn premier Édouard Philippe heeft het Élysée dinsdagochtend een bredere herschikking van de regering bekendgemaakt. Met vier nieuwe ministers hoopt Macron zijn sinds de zomer door affaires overschaduwde presidentschap nieuw leven in te blazen.

Collomb wordt opgevolgd door Macrons vertrouweling Christophe Castaner. De ex-socialist schaarde zich in 2016 als een van de eerste parlementsleden achter Macrons kandidatuur. Hij was tot nu verantwoordelijk voor de relaties tussen regering en parlement en hij leidt Macrons partij La République en Marche (LREM). Ook de weinig zichtbare ministers van Territoriale Samenhang, Landbouw en Cultuur zijn vervangen.

De benoemingen maken een eind aan dagen van vruchteloze speculaties waarmee veel Franse media de suggestie wekten dat het hele politieke apparaat tot stilstand was gekomen. Toch is het opmerkelijk hoe veel tijd Macron heeft genomen. Aanvankelijk liet het Élysée vorige week dinsdag al aan de pers weten dat de benoemingen eraan kwamen. Maar tijdens een lang gesprek die dag met Philippe zouden problemen zijn ontstaan.

Verschillende kandidaten zouden zijn afgehaakt. Dat hangt volgens analisten samen met de geringe bewegingsruimte die Macron zijn ministers gunt. Het regeringsbeleid is sinds zijn aantreden als president in 2017 sterk gecentraliseerd in het Élysée en het vertrek van de geroutineerde Collomb, die terug wilde als burgemeester van Lyon, werd door velen gezien als een motie van wantrouwen naar de jonge president. Om- dat Macron om electorale redenen wil vasthouden aan een evenwichtige verdeling tussen bestuurders met een links en een rechts profiel, werd de samenstelling van het kabinet een complexe balanceer-oefening. Zijn jonge partij kan niet putten uit een groot reservoir van ervaren bestuurders.

Philippe, geen lid van LREM en intussen in peilingen iets populairder dan Macron zelf, zou met enkele kandidaten uit het centrum-rechtse netwerk rond ex-premier Alain Juppé zijn stempel op het kabinet hebben willen drukken. Oud-premier JeanPierre Raffarin, ook een van de gezichten van dit kamp, mengde zich in de machtsstrijd door in interviews te spreken over de „kwetsbaarheid” van Macrons meerderheid en te pleiten voor een „coalitielogica” bij de vorming van de nieuwe ministersploeg.

Omdat Macron in peilingen vooral bij centrum-linkse kiezers veel aanhang kwijt is, weigerde hij de premier veel ruimte te geven. Philippe zag wel zijn vertrouweling Franck Riester benoemd tot minister van Cultuur. Het vertrek daar van Françoise Nyssen hing al langer in de lucht. De ex-topvrouw van uitgeverij Actes Sud heeft volgens Le Canard enchaîné zonder vergunning en zonder de fiscus te informeren de Parijse kantoren van Actes Sud ingrijpend laten uitbreiden.

Regeringsbeleid is sinds Macrons aantreden sterk gecentraliseerd in Élysées