Onderzoeksraad: bouw al jaren laks met veiligheid

Door een verkeerde aanleg van een bollenvloer stortte een garage in Eindhoven in. De OVV ziet een patroon: veiligheid is een sluitpost.

De Nederlandse bouwsector onderschat de veiligheid al jaren. Hij focust te veel op de laagste prijs, trekt te weinig lessen uit incidenten, en er zijn te veel partijen bij bouwprojecten betrokken.

Dat stelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) deze donderdag in een rapport over de parkeergarage bij Eindhoven Airport die vorig jaar instortte. De raad keek ook naar andere bouwincidenten.

Twee maanden voordat de garage in aanbouw instortte, waren er al signalen dat het pand niet veilig was, aldus de OVV. De raad schrijft het incident nu toe aan een onvoldoende stevige wapening van de betonnen vloer.

De garage stortte twee maanden voordat die zou worden opgeleverd in. Het incident had plaats in de avond, waardoor niemand gewond raakte; ’s middags waren bouwvakkers nog in het gebouw aan het werk.

In de Eindhovense garage was gebruik gemaakt van zogeheten bollenvloeren. Daarin zitten kunststof bollen om de betonconstructie lichter te maken. Doordat twijfels rezen over de stevigheid ervan, werden daarna honderden Nederlandse gebouwen met vergelijkbare constructies buiten gebruik gesteld. Scholen, universiteitsgebouwen en kantoren werden gecontroleerd en soms aangepast.

Volgens de OVV is er met de bollenvloer op zichzelf niets mis. Probleem in Eindhoven was dat bouwer BAM de vloerplaten een kwartslag had gedraaid, wat ongebruikelijk is. De wapening was daardoor te kort, waardoor de te zwakke vloer bezweek: een bouwfout. De OVV rekent het BAM aan dat die de garage onder grote tijdsdruk bouwde, wat slordigheid in de hand werkte.

Bij controles van andere panden met bollenvloeren werd niet de juiste focus gelegd. Gekeken werd naar de hechting tussen vloerplaten en beton. Volgens de raad moet juist worden gekeken naar het ontwerp van de vloer, en de naden tussen de platen.

De OVV onderzocht ook drie andere bouwincidenten, en stelde daarbij vaker dezelfde structurele problemen vast. De bouwprijs moet laag zijn, wat ten koste gaat van veiligheid. De sector doet te weinig met conclusies en aanbevelingen van experts. Daardoor verbetert de veiligheid niet. Wat ook niet helpt, is dat vaak veel partijen bij een project betrokken zijn. Niet duidelijk is dan wie waarvoor verantwoordelijk is. Daardoor worden problemen niet opgemerkt en aangepakt. Zo ook bij de garage in Eindhoven: er zaten scheuren in vloeren en er stonden plassen in het pand, wat wijst op „een constructief veiligheidstekort”. Maar niemand trok aan de bel.