‘Vredesplan’ van Trump niet in belang van Israël
Het annexeren door Israël van delen van de Westoever is een onacceptabele ‘vredesfantasie’ voor de Palestijnen. En dat kan leiden tot een nieuwe intifada, waarschuwt Salomon Bouman.
Donderdag 1 juli begint op initiatief van premier Benjamin Netanyahu (Likud) de wettelijke procedure om delen van de strategisch belangrijke Jordaanvallei te annexeren. Het gaat om illegale Israëlische nederzettingen in bezet gebied. De gebieden die in aanmerking komen te worden geannexeerd, omsingelen volgens het door Netanyahu omarmde Amerikaanse ‘vredesplan’ een verbrokkelde Palestijnse ministaat.
Geen Palestijnse leider zou zo’n vredesfantasie accepteren. Om geloofwaardige redenen heeft de Palestijnse president Mahmoud Abbas het plan van Trump dan ook verworpen.
Indien Trumps vredesvisie integraal door Netanyahu wordt uitgevoerd, is het een doodsteek voor een levensvatbare Palestijnse staat. Dit betekent het einde van het Oslo-akkoord dat premier Yitschak Rabin en PLO-leider Yasser Arafat in 1993 met een handdruk in Washington hebben beklonken.
Het gevolg van het plan-Trump is dat het Israëlisch-Palestijns conflict oneindig zal duren en slechts door een catastrofe, een grote oorlog, tot een einde kan komen. Het is twijfelachtig of premier Netanyahu dat kan begrijpen. Hij heeft rechts-nationalistische oogkleppen voor die zijn uitzicht op de gevaren die om de hoek loeren versluieren. De Israëlische premier, die diende in een elite-eenheid van het leger, weet natuurlijk dat Israël als de sterkste militaire macht in het Midden-Oosten de overhand heeft op de door tweespalt tussen Hamas (in Gaza) en de PLO (in Ramallah) verzwakte Palestijnen.
Vicepremier en minister van defensie Benny Gantz (Blauw-Wit) heeft het leger opdracht gegeven zich voor te bereiden op een derde intifada met als doel Palestijnse weerstand zo snel mogelijk te breken. Hamas zou vanuit Gaza met een raketoffensief de intifada kunnen ondersteunen waar de met precisieraketten uitgeruste Hezbollah zich bij zou kunnen aansluiten.
Behalve de militaire aspecten kleven er aan uitvoering van het plan-Trump ook bedenkelijke morele overwegingen.
Annexatie van Palestijns gebied brengt daar wonende Palestijnse burgers onder Israëlische soevereiniteit. Netanyahu heeft er geen misverstand over laten bestaan dat, als het aan hem ligt, deze Palestijnse burgers geen stemrecht krijgen in de Joodse staat.
De glibberige weg naar een door de wereld anno 2020 verachte Israëlische apartheidsstaat ligt dus open. Een gruwel voor humanistische zionisten die zo’n zwaar beladen historische smet op hun land verafschuwen. In de regeringscoalitie van Likud met Blauw-Wit zit er overigens een rem op dit vooruitzicht. Gantz verzet zich tegen een scenario dat Israël tot een paria onder de volken maakt. Met 1 juli voor de deur neemt de internationale kritiek op uitvoering van het plan-Trump door Netanyahu toe.
Voor de laatste weegt kritiek uit EU-landen minder zwaar dan ernstige bedenkingen vanuit de grote en invloedrijke Joodse gemeenschap in de VS en vanuit de Democratische partij.
Joe Biden, de Democratische presidentskandidaat, heeft Netanyahu ernstig gewaarschuwd voor de gevolgen voor de relaties tussen de VS en Israël indien tot annexatie wordt over gegaan.
Netanyahu is wijs genoeg om het strategisch verbond met de VS niet te willen ondermijnen. Dat is nu en in de toekomst Israëls navelstreng.
Met zijn enthousiaste aanvaarding van ‘het vredesplan van de eeuw’ diende Netanyahu twee belangen: zijn eigen ideologische opvatting over de ondeelbaarheid van ‘Erets-Israël’ (het land van Israël) en de voor hem belangrijke herverkiezing van Trump.
De Amerikaanse president heeft de invloedrijke gemeenschap van evangelicals in de VS Israël als lokaas aangeboden. Annexatie door Israël van Judea en Samaria (op de Westoever van de Jordaan) bespoedigt volgens hen leer de wederkomst van Jezus. Dat laatste interesseert Netanyahu natuurlijk niet. Voor hem gaat het om een historische kans grote delen van het beloofde land te annexeren en een ereplaats in de Joodse geschiedenis te veroveren.
Zoals de kaarten kort voor 1 juli liggen, ziet het ernaar uit dat Netanyahu moet afzien van een ‘grote annexatie’ en zich moet beperken tot een symbolische daad.
In het stimuleren van zware oppositie tegen Trumps plan heeft de Jordaanse koning Abdullah in Washington een belangrijke rol gespeeld. Hij heeft laten weten dat annexatie het vredesverdrag met Israël in gevaar brengt. Ook hij vreest een derde intifada en dat harde Israëlische militaire repressie een grote Palestijnse vluchtelingenstroom naar de Oostelijke oever van de Jordaan op gang zal brengen.
Voor de Hasjemitische Jordaanse vorst een nachtmerrie. Groei van de Palestijnse meerderheid is een bedreiging voor de Hasjemitische troon. Hij weet ongetwijfeld uit Israëlische literatuur en uitspraken van Israëlische ultranationalisten dat stichting van een Palestijnse staat in Jordanië een onverholen doel is.
Strategische belangenverstrengeling tussen Israël en soennitische Arabische landen tegen het shi’ietische Iran lijken vooralsnog tot herleving van openlijke Arabische vijandschap tegen Israël te belemmeren. Palestina is in een veranderend politiek landschap in het MiddenOosten geen topprioriteit meer. Trumps erkenning van Israëls soevereiniteit over Oost-Jeruzalem leidde niet tot grote Palestijnse demonstraties en werd door de Arabische wereld geslikt.
Trumps ‘vredesplan’ heeft – en dat is een paradox – de sluipende Israëlische illegale annexatie van Palestijns gebied aan de oppervlakte gebracht. Daardoor is een nieuwe parameter toegevoegd aan het Israëlisch-Palestijns conflict. Inlijving van delen van de Westelijke oever van de Jordaan volgens Trumps vredesplan dient in geen enkel opzicht Israëls belangen. Zelfs niet de veiligheid van de Israëliërs. is journalist. Hij was van 1965 tot 2003 correspondent voor
in Israël.