Orohat moaitá Sámedikki barggu Norgga-ruoŧa boazoguohtunsoahpamušas
– Min orohahkii ii lean Sámedikki evttohus buoret go álgočálus, soittii vel vearrát, lohká orohatovdaolmmoš, geaidda Norgga-ruoŧa boazoguohtunsoahpamuš čuozašii njuolgut.
Norgga eanandoalloministtar Jon Georg Dale celkkii duorastaga ahte heaittiha boazodoallokonvenšuvnna šiehtadallamiid Ruoŧa stáhtain. Konvenšuvdna rádjeboazodoalu olis ii leat leamaš doaimmas 2005 rájes. Stáhtaid gaskkas lea leamaš ođđa soahpamuš gárvvis 2009 rájes, man Norgga stáhta lea dohkkehan ja čuvvon. Ruoŧŧa ii leat ratifiseren soahpamuša.
Dat lea dagahan ahte Norgga beale boazodoallit unnán besset ávkkás- tallat Ruoŧa beale dálveguohtuneatnamiid. Stállonjárgga orohahkii lea dat leamaš stuora hástalussan.
– Mii eat leat hirpmahuvvan, eat ge beahtahallan go Norga ja Ruoŧŧa eai boađe ovttaoaivilii konvenšuvnnain, go guovloprotokolla álgočálus lea nu heittot. Dainna livččii min árbevirolaš boazodoallu nohkan, go livččiimet massán guokte goalmmádasoasi iežamet dálveeatnamiin, čállá Stállonjárgga orohatovdaolmmoš Helge Oskal preassadieđáhusas.
Moaitá Magga cealkámuša
Sámediggeráđđelahttu Mariann Wollmann Magga celkkii seamma beaivvi ahte Sámedikki bargojoavkkuin lei rievdadanárvalus man stáhtat ledje sáhttit ratifiseret, ja fas bidjat eaktun ahte vuoigatvuođat galget čielggaduvvot maŋŋel ratifiserema. Dainna lágiin dahkat, vai lea šiehtadus. Oskal moaitá go Sámediggi govvida iežaset evttohusa čoavddusin.
– Min orohahkii ii lean sin evttohas buoret go konvenšuvdnaálgočálus, soittii vel vearrát. Mii áigut muittuhit ahte eanaš orohagat Norgga bealde eai lean mielas guovloprotokolla álgočállosii. Dan Sámediggi ii čuovvolan. Lea guovloprotokolla ja eananjuohkin mii lea váttisvuohta, ii fal konvenšuvdna, lohká Oskal.
Son čuoččuha ahte eiseválddit leat šiehtadan boazoeaiggádiid haga.
– Buorre go lea heaittihan
Oskal oaivvilda ahte lea buorre go eanandoalloministtar Jon Georg Dale lea heaittihan šiehtadallamiid. Son maid rámida ministara go čájeha doaibmafámu.
– Lea leamaš hirbmat hástalus bargat boazodoalus guovllus gos ii leat hálddašeapmi. Dat sáhttá dagahit ahte boahtá hálddašeapmi mii lea buorrin sihke Norgga ja Ruoŧa boazodollui, vai ain lea vejolaš doaimmahit árbevirolaš boazodoalu. Muhto eat leat sihkkarat buktá go dát makkár ge hálddašeami Ruoŧa boazodollui Norggas. Jus dat ii hálddašuvvo, de ii sáhte Norgga stáhta vealahit ge. Danne oaidnit ahte maiddái min boazodoallu hálddašuvvo Lappekodisilla bokte, go leat oaidnán makkár ovdamuniid dat buktá, čállá Oskal cealkámušas.
Ipmirda ahte eai leat duhtavaččat
Sámediggeráđđelahttu Mariann Wollmann Magga ipmirda Oskala moaitámušaid, go Stállonjárgga váldočuokkis lei ahte guovloprotokolla ii galgan dohkkehuvvot.
– Rámma, man Sámediggi oaččui go galggaimet bargat ášši- in, lei ahte eat ožžon rievdadit guovloprotokolla. Dasto ii leat vejolašvuohta dainna bargat maide. Danne gal ipmirdan ahte eai leat duhtavaččat, go sin cealkámuš guoskkahii dan ášši man mii eat ožžon rievdadit, lohká Magga. Son lohká ahte šiehtadus guovtti riikka gaskkas álo sistdoallá osiid mat eai leat liikká buorit buohkaide, ja danne lei Sámediggi evttohan ahte biddjo bargu johtui mii galgá čielggadit rivttiid.
– Sámediggi lea bargan vuđolaččat orohagaiguin, ja čuvvon sin evttohusaid. Seammás leat muhtumat geat eai leat ožžon nu go háliidedje, muhto leat váldán vuhtii evttohusaid mat leat boahtán. Molssaeaktu lea ahte eat lean bargat maide, loahpaha Magga.