– Boazoeaiggádat sáhttet gillát ruđalaš váttisvuođaid
Orohat 16 – Kárášjoga oarjjabeali jahkečoahkkin bivdá boazodoalu stádahálddašeaddji rievdadit iežas heahteruđa máhcahangáibádusa. Heahtejagi geažil eai leat 60 siidaoasi olahan 50.000 kruvnna meari mii luvvešii dábálaš doarjaga ja dál fertejit maid máksit ruovttoluotta heahteruđa man leat ožžon.
Orohat 16 – Kárášjoga oarjjabeali jođiheaddji, John Anders D. Sara muitala Ávvirii sin orohagas leat badjel 60 siidaoasi ožžon ovddalgihtii dieđu Stáhtahálddašeaddjis ahte áigu rievdadit heahteveahkkái addojuvvon liigedoarjaga. Orohat 16 siidaosiid vuolde lea lagabui 400 miellahttu geasa dát sáhttá čuohcat. Orohat 16:s leamaš jahkečoahkkin suoidnemánu 13.beaivvi ja dál gáibida jahkečoahkkin Stáhtahálddašeaddji bissehit ášši.
– Jus Stáhtahálddašeaddji gáibida juolluduvvon heahtegearggusvuođa liigedoarjjaruđaid ruovttoluotta máksot, de gártet olu eaŋkilboazoeaiggádat gillát duođalaš ja persovnnalaš ruđalaš váttisvuođaid, deattuha John Anders D. Sara.
Čálus stáhtahálddašeaddjái
Goavvejahki álggii juovlamánu 2019:s go vuos njázudii ja de jieŋui guohtun ja muhtii nu olu ahte bohccot eai olahan guohtuma. Olusat oste suinniid ja biebmagohte bohccuideaset árrat. Dán goavvejagi lei heajus miessešaddu ja dat váikkuha olu boahttevaš jagiid.
Heahteveahkedoarjja maid eiseválddit juolludedje, ledje olu eahpečielga njuolggadusat ja dieđut boazoeaiggádiidda mo heahteruđaid sáhtii geavahit. Muhto ii čilgejuvvon makkár goluid eiseválddit dohkkehedje gollun ja maid eai, iige čilgejuvvon geas sáhtii oastit fuođđara ja geas ii. Oston jeahkálat eai dohkkehuvvon fuođarin.
Muhtimat ožžo geavahit helikoptera fuođarfievrredeapmái ja earát fertejedje ieža máksit fuođđara geaseheami.
Goavvejagi váikkuhusat bistet olu jagiid ovdal buvttadeapmi lea dássedis dásis fas. Boazodoallit eai leat tinen go ádjána fas oažžut ealu ovddeš dássái. Leamaš maid liige bargu biebmat bohccuid ja geasehit fuođđariid ja čohkket ealu vai buot bohccuid sáhttá oktanaga biebmat.
Eiseválddit leat maid earuhan boanddaid ja badjeolbmuid. Boanddat leat ožžon dohkkehuvvot dálkkádatrievdama sivvan heajus šaddui ja leaŧ ožžon buhtadusa. Ii ge leamaš gáibádus ahte gielda galgá dárkkistit eatnamiid vai oažžu buhtadusa. Muhto boazodoalus dohkkehuvvo dušše oston fuođđara rehketguitte duođaštussan ahte leamaš heahtejahki. Eaige Stáhtahálddašeaddji heahtedoaimmat mannan buot siidaossosiidda nu mo lei jurddašuvvon.
Koronagáržžidemiid dihtii eai sáhtán bálkáhit olbmuid veahkkin. Maiddái oaivevuorri dávda buvttii hástalusaid boazodollui.
Ilgat oaidnit
Orohat 16 – Kárášjoga oarjjabeali jođiheaddji John Anders D. Sara muitala ii leamaš sis nu álki, go jagi 2017 maid lei goavvejahki ja juovlamánu 2019 jikŋo guohtumat.
– Goavvi lea mielddisbuktán ahte olusiin leamaš unnán miessešaddu. Muhtin siidaoasit masse 80 proseantta miessešattu. Dat mielddisbuktá máŋga jagi unnán tietnasa. Muhtumiin ii leamaš báljo maid vuovdá ja eai leat nagodan vuovdit 50.000 kruvnna ovddas boazodoallojagis, nu ahte sii eai oaččo doarjaga. Lea ilgat oaidnit go nu geavvá olbmuide. Lea olusat geat eai leat juksan dan vuolemus ceahkki, dan 50.000, lohká John Anders D. Sara.
Son muitala olusat su orohagas lea čuojahan sutnje ja muitalan sii eai olat doarjjagáibádusa go eai leat nagodan vuovdit 50.000 kruvnna meari mielde.
– Oažžu lohkat nu olu olbmuin lea gahččan tienas 60 proseanttain. Lea eanaš oassi. Boazodoalus gal eai dieđus heaitte go badjeolbmos gal lea mokta dan mađe ahte maŋit jagi boahtá buoret dilli. Muhto goavvejagit leat mielddisbuktán nu ahte olu olbmot ja olu bearrašat leat rašis dilis go ii leat leamaš vuovdin ja NBR, Norgga boazosámiid riikasearvi, ii leat joksan daid olbmuid geat eai leat vuovdán, ahte ožžot liigeruđaid. Midjiide Sis-finnmárkkus čuozai dat garrasamos.
Lea sáhka guovtti miljovnna kruvnnas maid Stáhtahálddašeaddji sáhtášii buohkaide juohkit, iige gáibidit ruovttoluotta go ii sáhte earuhit, jođiheaddji John Anders D. Sara.
Goalmmát muittuheapmi
– Mii leat guktii juo sádden muittuhusa boazoeaiggádiidda ja dáhtton sin sáddet guittiid mat duođaštit sii leat oastán fuođđariid bohccuide. Sáhttá lohkat dát maŋimuš ovddalgihtii diehtu lea goalmmát geardde go lea ožžon vejolašvuođa njulget ášši ja sáddet duođaštusa, čilge Stáhtahálddašeaddji, boazodoallodirektevra Sunna Marie Pentha.
Son lohká dan sivas go lea sáhka stáhta ruđain, de ferte revišuvdna dohkkehit oastinguittiid.
– Revisora dohkkeha dušše daid guittiid, vuovdin duođaštus, maid registrerejuvvon fuođarbuvttadeaddji nugo ovdamearkka dihtii boanda lea čállán, muhto ii dan vuovdi guitte gii ii leat registrerejuvvon, čilge son.
Son lohká John Anders Sara hállá guovtti doarjaga birra, vuosttaš lei liigedoarjaga birra maid ožžo goavvejagis ja nubbi lei dábálaš doarjja mas vuolemus olahanceahkki lea 50.000 kruvnna. Sunna Pentha lohká iežas áddet ahte dát sáhttá dagahit váttis dili, muhto son ferte čuovvut stáhta njuolggadusaid dán áššis.