–Báhcá muitui miellaláhki mii lei

govva: AWG

Sofie Engseth (15) lea Beardogoržžis eret. Son ja Frida Killie (15) Skániin eret leaba sámi nieiddaid joavkku buoremus moalladahkit, goabbáge sudnos lea nahkehan 10 moala. Nu juogadeaba maid dainna nuppi ja goalmmát saji buoremusaid gaskkas olles spábbačiekčan gilvvuin. Buoret lei dušše Jesenia Cortes Alaska joavkkus guhte nahkehii oktiibuot 11 moala.

Ávvir lea beassan oanehaččat humadit Sofiein. Son orru hui movtta vaikko mátki lea leamaš guhkki Alaskas Amsterdamii gos sii vurdet vuos girdi Osloi ja viidásit ruoktot.

– Olles lágideapmi mu mielas lea leamaš hui somá. Mis lea leamašan hui olu somá. Oahpásnuvven ge eará olbmuide. Hui somá lei vásihit ođđa áššiid, muitala Sofie.

Nieidda mielas leat olu mii lea eará láhkái go ruovttus, dat maiddái ahte čiekčan lei futsal-njuolggadusaid mielde, ii ge nu go lea hárjánan čiekčat spáppa. Muhto liikká su mielas lei buorre vásihit dan.

– Dat lei hui somás ja čaffadis vásáhus, ja oažžut vejolašvuođa dán vásihit.

– Maid jáhkát muittát eanemusat AWG:S boahtte áiggis,

jearrá Ávvir.

– Mun jáhkán eanemusat eanemusat báhcá muitui dat miellaláhki mii lei. Dat lei nu fantásttalaš ja buorre. Ii oktage leat leamaš bahás mielas. Aistton deaivvadit olbmuiguin go čurvo «Sápmi, Sápmi!». Dat lei erenoamáš, muitala oanehaččat Sofie.

Eará go čiekčat

Márjá Sofe Holmestrand Haetta gii lea gurutbeale govas, lea ieš ge ovddastan Sámi Árktalaš Dálveriemuin 2010 ja 2014 gaskkas spábbačiekčangilvvuin. Dán háve lea nieiddaid hárjeheaddjin lea leamaš.

– Dieđus go lea hárjeheaddji de lea veahá eará bargu. Plánet beaivvi, goas mii galgat boradit, goas galgat váldit busse dohko hállii. Ja olu eará barggut. Muhto go leat čiekči, de dušše barggat dan maid du hárjeheaddji dadjá. Mun lean dál veahá eambbo váiban go dalle, jus nie sáhttá dadjat, buoremiellalaččat muitala son.

Sávvá AWG movttiidahttá valáštallat

Awg-gilvvut leat árktalaš guovlluid nuoraid váste valáštallangilvvut iešguđetge surggiin. Sámi nuorat oassálastet čuoigamis, spábbačiekčamis ja maiddái kulturprográmmas. Márjá Sofe mielas AWG leat dehálaččat sámi nuoraide viiddidit iežaset fierpmádagaid, oahpásnuvvat eará kultuvrraide ja nuoraide.

– Mun jáhkán go min nuorat ollejit ruoktot de bohtet muitit buot sosiála beali dan mátkkis. Mun jáhkán mii oruimet doppe gos ledje duhát eará valáštalli. Dat lea oahpásnuvvan olu eará nuoraiguin, dadjá son ja lasiha:

– Sávvamis AWG sáhttá movttiidahttit sámi nuoraid valáštallat ja leahkit mielde sihke čuoigamis ja spábbačiekčamis, loahpaha Holmestrand Haetta.