Overdriven Sandbergkritikk

Fiskeriminister Per Sandberg (Frp) er i hardt vêr grunna ein ferietur til Iran. Det er langt frå all kritikk i denne saka som er treffande.

SANDBERG REISTE TIL IRAN saman med Bahareh Letnes, som flykta frå tvangsekteskap i Iran for elleve år sidan. Ho fekk asyl i Noreg i 2008. Sandberg vert kritisert for å møte seg sjølv i døra, sidan han tidlegare har fronta innstrammingar på flyktningars mogelegheit til å feriere i landet dei flykta frå. Hykleriet skal vere komplett, i og med at han deltok på ein slik ferie.

Den samanlikninga har nokre brestar. Forslaget det vert vist til, handlar om personar med opphaldsløyve. Letnes er norsk statsborgar. Letnes har heller ikkje flykta frå det iranske regimet, men frå tvangsekteskap. Det er ei anna sak enn det Frp har argumentert for tidlegare.

Samtidig kan kanskje denne saka vere ein vekkjar for mange i Sandbergs parti, inkludert han sjølv, at det finst legitime grunnar til å reise på ferie til eit land, sjølv om ein har flykta derfrå for lenge sidan.

SANDBERG BEDYRAR at han reiste til Iran på ein privat ferie. – Fiskeriministeren var ikke i Iran, sa han på NRKs Dagsnytt Atten. Skiljet Sandberg konstruerer, er kunstig. Han kan ikkje velje kva hatt han har på seg til kvar tid.

Statsrådar har likevel rett på eit privatliv. Som alle andre, kan statsrådar reise på ferie. Det er i utgangspunktet ikkje eit problem at ein norsk statsråd reiser på ferie til Iran.

Sandberg har eit større forklaringsproblem når det gjeld deltakinga hans på feiringa av Irans nasjonaldag, der ein feirar den islamske revolusjonen som førte til dagens prestestyre. Det har allereie skapt bølgjer internt i partiet. Han er òg blitt avbilda under feiringa av iransk nyttår, og den iranske ambassaden publiserte eit bilete av det på meldingstenesta Telegram.

PER SANDBERG GJORDE EIN FEIL då han unnlét å melde frå til Statsministerens kontor om ferieturen til Iran. Det er han forplikta til, ifølgje Håndbok for politisk leiing. Det blir ytterlegare komplisert av at det stod i Sandbergs kalender at han skulle til Tyrkia.

Verken Naerings- og fiskeridepartementet eller Utanriksdepartementet kjente til turen til Iran. At dei ikkje vart informerte er kritikkverdig, og kunne ha blitt ein tryggleiksrisiko.

Sandbergs departement fekk først vite om turen då iranske styresmakter bad om eit møte med den ferierande statsråden. Det takka dei klokleg nei til.

LETNES DRIV EIT enkeltpersonføretak med eksport av fisk, og ho kan difor vere i ei interessekonflikt med statsråden. Ifølgje Letnes er det ikkje registrert aktivitet i selskapet. Sandberg har i lang tid jobba for å eksportere norsk sjømat til Iran. Det er jobben hans å promotere norsk sjømatnaering, og Iran opna seg opp som ein interessant marknad då atomavtalen erstatta ei rekkje internasjonale sanksjonar.

Dette er potensielle interessekonfliktar som Naerings- og fiskeridepartementet har god erfaring med å handtere. Interessekonfliktar er ikkje eit problem så lenge dei vert handtert etter boka. Tidlegare fiskeriminister Lisbeth Berg-Hansen var medeigar i eit sjømatselskap, utan at det skapte problem.

Per Sandberg har ei eiga evne til å skape uro, og det gjer nok at reaksjonane vert deretter. Men denne gongen er dei i stor grad overdrivne.