Morten Myksvoll

Moderaterna skal ta tak i Sverige, men har ikkje grepet på sin eigen valkamp.

MODERATERNA SLIT. Høgrepartiet ligg an til å miste kvar fjerde veljar frå førre val. Partiet får ikkje stemmene til dei som vil avgrense innvandringa, og dei får ikkje stemmene til innvandrarane.

Då vert det vanskeleg å representere ein tredjedel av veljarane, slik dei gjorde i 2010.

RINKEBY ER EIT GODT DØME på kvifor Moderaterna slit. Bydelen representerer begge frontane som Moderaterna taper på.

Berre grønsakshandlaren var meir aktiv enn Socialdemokraterna og Miljöpartiet på torget. Ingen av dei hadde saerleg konkurranse. Dei andre partia var ikkje der denne ettermiddagen. Det er eigentleg ikkje så rart.

Saman med Vänsterpartiet får desse to partia stemmene frå om lag 90 prosent av veljarane i Rinkeby.

MODERATERNA FINST IKKJE i hovudet til mange av veljarane der. I denne mykje omtala Stockholms-forstaden, kjent for brente bilar og høg innvandrarandel, eksisterer ikkje Moderaterna.

Det er nok å ta tak i for eit høgreparti i Rinkeby. Benkane på torget er fylt opp av menn. Dei fleste er unge. Arbeidsløysa er høg. Det er kriminaliteten òg.

Men skal ein ta utfordringane på alvor, må ein ta folka som bur der på alvor.

RINKEBY PASSAR IKKJE

heilt i den førestillinga av ein getto som ein ser for seg i hovudet etter tallause skildringar i nyheitene. Torget er tett og koseleg, og gatene rundt er fine. Kvinnene går i alt frå korte skjørt til nikab, som eg heilt aerleg hadde forventa å sjå meir av.

Rinkeby har fine grøntareal, og blokkene er låge. Det er vanskeleg å tru på at alt håp er ute for dette området, trass i at kriminaliteten er høg om natta.

MODERATERNAS PROBLEM er at dei ikkje prøver. Partiet er meir enn opptatt av å tette igjen den andre flanken. Sverigedemokraternas vekst aukar distansen mellom Moderaterna og innvandrarane i Rinkeby og andre stader.

– Viss du ikkje stemmer, stemmer du indirekte på rasistane, var mantraet frå Socialdemokraternas valbod. – Eller på dei som støttar rasistane.

SKVISEN ER TOTAL for Moderaterna. Dei har gått frå tidlegare statsminister Fredrik Reinfeldts bodskap om at svenskane må opne hjarta sine for flyktningane, til å kappast om å vere strengast.

– Sverige vart eit lett offer når me hadde ein politikk som i praksis var opne grenser, sa Ulf Kristersson (M) i partileiarutspørringa til SVT i førre veke. Han kritiserte med det Moderaternas tidlegare politikk, under nemnde Reinfeldt.

Dei som er mot innvandring hugsar på Reinfeldts ord frå 2014 og stolar ikkje på Kristersson. Innvandrarar ser på kva Moderaterna seier i dag.

SVERIGEDEMOKRATERNAS VEKST gjer det vanskelegare for Moderaterna å halde seg moderate. Dei balanserer på ei stram line for å halde den borgarlege Alliansen samla, men viss høgresida vil styre utan hjelp frå venstresida, må dei ta inn SD.

Moderaterna har vore i opposisjon i fire år etter å ha styrt Sverige i åtte. Sidan 2014 har partiet har mogelegheit til å styrte regjeringa, eller i det minste fått gjennom meir av sin politikk. Men det har betydd at dei måtte lene seg på Sverigedemokraterna.

FRAM TIL NO har Moderaterna vore heilt avvisande til eit slikt samarbeid. Det er i endring. Éin fjerdedel av partiets veljarar har SD som andreval. Me kan anta at det er endå fleire av partiets veljarar som ønskjer eit slikt samarbeid.

Det er naturleg at dess lenger partiet står utanfor makta, dess meir freistande vert det å inngå samarbeid for å gjere regjeringsmakt mogeleg. Sverigedemokraternas ekstreme historie vert eit mindre hinder for kvar valkamp som går, fordi ganske mange svenskar stemmer på partiet.

Moderaterna slit meir og meir med å forklare kvifor ein så stor andel av svenske veljarar skal haldast utanfor makta.

IGJEN MØTER MODERATERNA på eit stort problem. Viss dei bestemmer seg for å ta SD inn i varmen, vil dei andre partia i Alliansen mest sannsynleg steile. Kristdemokraternas Ebba Busch Thor

Den svenske høgresida er no ein studie i krysspress.

har tidlegare opna opp for å samarbeide med SD om innvandringspolitikk, men ønskjer ikkje å opne døra for eit generelt samarbeid.

Liberalerna og Centerpartiet er endå lenger unna.

Den svenske høgresida er no ein studie i krysspress. Utfordringane på venstresida handlar stort sett om manglande oppslutning. At Socialdemokraterna ikkje er store nok til å dominere ei regjering, og sjølv med Miljöpartiet og Vänsterpartet er dei ikkje i naerleiken av fleirtal.

Utfordringa på høgresida er mykje meir total. Fredrik Reinfeldt forsøkte å opne Moderaterna opp for nye veljargrupper. Det kan sjå ut til at dei som kom best ut av det var Jimmie Åkessons SD.

Det rir Moderaterna som ei mare i denne valkampen, og det kjem ikkje til å ta slutt med det første.