Regjeringa har ikkje fleirtal for ubåt-tildekking
Det er ikkje fleirtal på Stortinget for å vedta tildekking av Fedjeubåten nå. – Denne saka kan ikkje avgjerast med nokre linjer i statsbudsjettet, seier KrF-leiaren.
Då Frp-statsråd Ketil SolvikOlsen besøkte Fedje i sommar, lova han ei rask avklaring om dei 67 tonna kvikksølv som ligg på havbotnen vest for øykommunen.
I framlegget til statsbudsjett vart det kjent kva regjeringa vil: La ubåtvraket liggje der det ligg, og dekkje over det med stein og grus for å hindre kvikksølvet i å lekke ut.
Men regjeringa har ikkje fleirtal i Stortinget, og nå er det klart at opposisjonen ikkje vil vere med på ein slik framgangsmåte.
Vil ha saka ut av budsjettet
Både Sp, Ap og SV var raskt ute med å avvise regjeringas opplegg.
Nå får dei raudgrøne partia støtte frå Kristeleg Folkeparti.
Fredag legg KrF fram sitt alternative statsbudsjett. Der vil dei stryke regjeringas plan om rask tildekking av vraket i 2020.
– Eit slik vedtak bør ikkje kome i form av eit løyvingsvedtak i statsbudsjettet, seier KrFleiar Knut Arild Hareide.
I staden vil dei be regjeringa kome til Stortinget med ei skikkeleg sak om vraket. Ein slik framgangsmåte vil bety at regjeringa må gjere grundig greie for kva dei ønskjer å gjere og kvifor. Det betyr også at Transport- og kommunikasjonskomiteen på Stortinget vil få saka på sitt bord, før Stortinget diskuterer og gjer eit endeleg vedtak.
Ønskjer skikkeleg vurdering
Frå før har både Sp, SV og Ap gjort det klart at også dei vil ha ei eiga sak om ubåten i Stortinget.
– Vi har håpa å få opp så mykje kvikksølv som mogeleg, og vil ha ei skikkeleg vurdering av kva det går an å få til, sa stortingsrepresentant Magne Rommetveit (Ap) frå Hordaland til BT i oktober.
Også Raudt er negative til tildekking.
Må finne rett løysing
KrF-leiaren understrekar at partiet ikkje har bestemt seg for om kvikksølvet må opp eller ikkje. Han var sjølv komitéleiar då det var høyring om saka i 2010 i Stortinget.
– Men det er nå gått åtte år, og mykje har hendt. Eg tykkjer at for mange spørsmål står utan svar, seier Hareide.
Han viser blant anna til subsea-miljøa på Vestlandet, der fleire har vore ute og hevda at det finst tilgjengeleg teknologi som kan brukast til å få opp kvikksølvet.
Kystverket og regjeringa har fått kritikk for ikkje å ha undersøkt godt nok kva slags løysingar som kan vere aktuelle.
– Eg skal ikkje seie kva som er rett i denne saka. Men som alle veit, skjer det ei rask teknologiutvikling på dette området. Mogelege nye løysingar må bli vurdert skikkeleg, seier partileiaren.
– Risikerer de ikkje berre nok ei utsetjing?
– Nei, denne saka kan både handsamast grundig og få ei rask avklaring. Det går an å få til både delar, seier Hareide.
Har brukt 260 mill. kroner
Som eit resultat vil KrF også stryke dei 30 millionar kronene som regjeringa ønskjer å bruke på prosjektering av tildekkinga neste år. Resten av opposisjonen har sagt at desse pengane kanskje kan brukast til ei breiare utgreiing av alternativa som finst.
– Det kan vi vere med på å diskutere, seier Knut Arild Hareide.
Samtidig som KrF nå legg tungt press på Solberg-regjeringa, skal dei nå gå i budsjettforhandlingar med regjeringspartia.
– Også dette spørsmålet vil bli ein del av dei samtalane, seier KrF-leiaren.
På toppen kjem forhandlingane om regjeringsdeltaking – som partileiar Knut Arild Hareide ikkje vil vere direkte involvert i.
Den tyske ubåten U-864 vart torpedert i 1945, og lokalisert fire nautiske mil vest for Fedje i 2003.
Sidan har saka om kva som skal gjerast med miljøbomba gått fram og attende.
Har brukt 260 mill. kroner
260 millionar kroner er brukt på ymse utgreiingar, overvaking av kvikksølvnivået rundt ubåten, og nå sist etablering av ei støttefylling på havbotnen. Denne skal hindre vraket i å flytte på seg.
Både dei raudgrøne og dei borgarlege partia har vekselvis gått inn for både tildekking og heving. Lokalt har motstanden heile tida vore stor mot å la vraket og miljøgiftene liggje.