Sogn og Fjordane har vorte statistisk usynlege

DISTRIKTSOPPRØRET BTs gjesteskribentar vil i 2021 gje nye perspektiv på sentralisering, by og land.

SOGN OG FJORDANE

har vore eit statistisk avvikarfylke, som Ottar Wiik skriv i «Statistikkvisa». Nokon skulle kanskje ynskje seg at fylket var litt meir ville eller lausslepne, men som det vert sunge i songen: Folk er så å seia lytefrie.

No har fylket forsvunne frå statistikkbanken. Dei har vorte ein del av Vestland og den grå massen. Statistikk er informasjon som gir grunnlag for politiske prioriteringar og pengeoverføringar. No er det ingenting som skil dei frå den store ålmenta som landsstatistikken er.

SJØLV LAGAR EG

saman med gode medarbeidarar på Folkehelseinstituttet den årlege abortstatistikken.

Vi har vore vande med at Sogn og Fjordane har kiva med AustAgder og Møre og Romsdal om å ha dei lågaste aborttala i landet. Som Vestland kunne ein skyte ein kvit pil etter det fellesskapet sjølv om talet låg under landsgjennomsnittet.

NESTEN ALLE FYLKE

har no fått ein eller annan storby i seg som usynleggjer dei små regionane med spreidd befolkning.

Sogn og Fjordane med sine cirka 110.000 innbyggjarar blir små mot Hordaland – eller Bergen for den saks skuld. Berre Bergen åleine har cirka 280.000 innbyggjarar.

Sogn og Fjordane sine saertrekk druknar altså fullstendig i Vestland som dominerast av dei statistiske karakteristikkane til Bergensregionen. Men for all del, Bergen by ligg på landsgjennomsnittet med ei abortrate på 9,7 per 1000 kvinner i fertil alder mot 8,6 for dei i Vestland.

MEN DERSOM EIN

ser på kva for abortratar ein har i Agder, Rogaland og Møre og Romsdal, så er det naerliggande å tenkje at det gamle Sogn og Fjordane truleg hadde vore under 8,0 per 1000 kvinner.

Slik går saerpreget til dei meir rurale og mindre tettbygde regionane lett under radaren av di dei politisk konstruerte regionane som lagar den ytre ramma for statistikkframstilling no har endra seg.

DET TYDER IGJEN

at desse regionane ikkje har same høvet til å vise seg fram frå sine beste sider – eller i det heile – kontra før. Og som Statistikkvisa seier – det som ikkje står i statistikken, det kan ikkje vera sant.