Pårørande må få avlasting «på resept»

MANGE PÅRØRANDE TAR stor belastning for fellesskapet med å stelle og stille opp for sjuke familiemedlemmer. Dei aller fleste ønskjer å gjere det for å kunne ha den hjelpetrengjande buande heime lengst mogeleg. Og helsevesenet og samfunnet er avhengige av denne store private innsatsen!

MEN KVA NÅR hjelparen treng hjelp? Du kjenner heilt sikkert til situasjonen frå naer familie eller folk rundt deg. NRK hadde 22. februar eit oppslag om eit ektepar i Stad kommune, der mannen er dement. Kona seier der ho gjerne skulle hatt meir hjelp. Somme kommunar er flinke å gje avlasting, andre vil gjerne, men får det ikkje heilt til. Og etter kvart som hjelparen blir eldre, eller den som treng hjelp blir sjukare, så vert behovet for avlasting sterkare.

Dette er ei viktig sak å løyse, både for den enkelte og for fellesskapet: Fordi den som gir hjelp må fungere og ikkje bli sjuk sjølv. Fordi den sjuke må få det tilsynet og hjelpa han/ho treng. Og fordi samfunnet sine ressursar må nyttast mest mogeleg effektivt. Ressursar her er like mykje folk og avlastingsplassar, som pengar.

KRF VESTLAND FORESLÅR ny politikk for å sikre pårørande tryggleik for avlasting når dei treng det. Vi vil at fastlegen skal ha same rett til å pålegge avlasting, betalt av det offentlege, som han har når han sjukmelder ein yrkesaktiv. Slik kan behovet til den pårørande vurderast ut frå den enkelte si helse, heimesituasjon og totaliteten i situasjonen. For kommunen, som må gje avlastinga, skal det følgje med pengar frå staten/folketrygda.

Også no har fastlegen ei rolle med å kunne vurdere kor mykje avlasting ein pårørande har. Men kommunen er ikkje nøydd til å følgje det. Det må dei etter vårt forslag, på same måte som ein arbeidsgjevar ikkje kan protestere dersom arbeidstakaren blir sjukmeldt.

DERSOM DEN PÅRØRANDE er yrkesaktiv, kan han bli sjukmeldt og slik få påkravd avlasting. Men den retten gjeld altså ikkje for eldre eller for dei som allereie har teke ut permisjon for å hjelpe.

KrF meiner forslaget vårt vil gjere det enklare for pårørande å ta på seg, og stå i, omsorgsarbeid i heimen. Vi trur det vil vere saerleg viktig for den store gruppa med eldre, der til dømes den eine i eit parforhold treng hjelp.

Det vil truleg auke livskvaliteten hos både den som får og gir hjelp. Og vi meiner også at avlastingsreforma totalt sett vil vere ei ordning fellesskapet tener på.