No startar bybaneomkampen om Bryggen. Og tunnelforslaget imponerer ikkje.
KOMMENTAR: Tunnelen gir Bergen rett og slett eit dårlegare kollektivtilbod enn den vedtekne traséen.
DEN ENDELAUSE bybanedebatten om Bryggen nærmar seg ein ende. I haust skal nemleg bystyret gjere eit endeleg vedtak om kvar bana skal gå – for andre gong.
I 2016 vedtok bystyrefleirtalet at bana skulle gå langs Bryggen. Så kom 2019
som endra samansetninga av bystyret. Då fekk byrådet i oppdrag å kome opp med eit nytt tunnelalternativ.
Alternativet vart presentert for nokre veker tilbake. Det betyr at me endeleg har noko handfast å samanlikne Bryggenalternativet med igjen.
Det er berre eitt problem: Tunnelalternativet er ikkje særleg imponerande.
EIT AV KRONARGUMENTA for ein bybanetunnel, er at det kan gi kortare reisetid. Slik er det ikkje i dette alternativet.
Køyretida frå Torget til Åsane terminal er rekna for å vere litt under 17 minutt for Bryggen-alternativet, ifølgje den siste berekninga. Frå Allehelgens gate til Åsane Terminal, vil det i tunnelalternativet ta 18 minutt.
EIN AV GRUNNANE til at tunnelalternativa har stor støtte, er at den skånar Bryggen for bybaneskjener. Men dersom situasjonen skal betrast frå i dag – utan at Bybanen skal gå der – må kommunen òg bruke mykje pengar på ein tunnel for å leie vekk tungtrafikken som i dag passer området.
Problemet med Bryggen-debatten er at den i altfor stor grad har handla om kvar skjenene skal gå, sjølv om det mest relevante er kvar bybanestoppa skal vere. Det er stoppa som avgjer kor godt Bybanen dekker sentrum.
Båe alternativa har stopp i Byparken. Så skil banene lag.
Bryggen-alternativet stoppar på Torget, og blir det næraste stoppet for mange på Nordnes. Det nye tunnelalternativet svingar tilbake gjennom Allehelgens gate og får difor eit stopp på kvar side av rådhuset.
Det kan vere ein god idé å ha to stopp som avlastar kvarandre midt i sentrum, men det går på kostnad av å auke passasjergrunnlaget. Då er det best å ha stopp med litt avstand, slik at fleire får eit stopp i nærleiken.
BRYGGEN-ALTERNATIVET stoppar i Sandbrogaten, medan tunnelalternativet går i fjellet bak Øvregaten. Det underjordiske stoppet gjer at det blir lenger å gå for passasjerane.
Det gir eit mindre tilgjengeleg stopp, sidan passasjerane må gå eit stykke under bakken før dei faktisk kjem fram til haldeplassen. Då famnar eit slikt stopp færre folk, men to inngangar – som var nødvendig grunna branntryggleik – veg litt opp for det.
Bryggen-alternativet vil dekke eit størst område av sentrum. Då vil det òg vere best for passasjerane. I tillegg er det fleire andre moment som talar for Bryggen-alternativet.
IFØLGJE KOMMUNEN skal det nye tunnelalternativet vere teknisk gjennomførbart, men me veit foreløpig lite om kor mykje meir det vil koste eller kor mykje meir tid det vil ta å bygge.
Det er meir komplisert å bygge tunnel enn å legge spor i dagens bilveg langs Bryggen. Sjølve bybanestoppet under bakken vil ligge i ein 100 meter lang fjellhall.
Difor vil tunnelalternativet truleg vere dyrast. Det slår direkte ut på bompengeringen. Det blir nemleg fort bilistane som må ta rekninga om Bybanen blir endå dyrare.
BRYGGEN-ALTERNATIVET vart valt i første omgang, noko som gir den traséen fleire fordelar.
Kommunen meiner òg at det vil ta 1–2 år lenger tid å planlegge eit tunnelalternativ – sidan Bryggen-alternativet har blitt planlagt sidan vedtaket i 2016. Slike estimat har det med å sprekke, så tunnel kan ta lang tid.
Kommunen kan òg justere Bryggenalternativet allereie no, som følgje av rapporten om verdsarvkonsekvensar. Den kom i fjor haust. Ein liknande rapport skal no skrivast om tunnelalternativet, og eventuelle endringar ligg då endå lengre fram i tid.
KONSEKVENSANE for kulturarven i Brygvalet, gen-området har altfor ofte handla om dei visuelle endringane framfor Bryggen. Men kulturminna ligg òg i bakken, og graving og sprenging i og bak Øvregaten kan få store konsekvensar for verdiar som helst bør takast vare på.
Men tunnelalternativet råkar fleire synlege kulturverdiar òg.
Det same må deler av Katedralskolen. Dersom skulen skal drivast der den har vore sidan 1500-talet, må det omfattande gjenoppbygging til etter at Bybanen har gått gjennom området.
Fleire bygg i Øvregaten må rivast. Kebabhungrige bergensarar vil nok sakne sitt Nirvana.
DET ER EIGENTLEG fleirtal i bystyret for ein tunnel bak Bryggen, og det vil sjølvsagt påverke debatten. Det vil vere folk på båe sider av debatten som vil nekte å la seg rikke, uavhengig av kva som kjem fram i planleggingsarbeidet.
Nokon må gi seg.
Der ligg Bybanens største utfordring, dersom den skal byggast til Åsane.