Nesten vellykka serieromanstart
ROMAN Bjørnstad
Fredrik Backman. Omsett av Einar Blomgren Cappelen Damm
I fylla valdtek stjernespelaren på laget ei jente, også ho rusa.
Fredrik Backman (1981) debuterte med «En mann ved navn Ove» i 2012. Kjempesuksess! «Bjørnstad» er den 5. boka hans, den 1 1. boka i ein serie om utkantsamfunnet Bjørnstad, eit oppdikta, fråflyttingstruga lite samfunn ein stad nord i Sverige, der ishockey er alfa og omega.
Første delen av romanen er krev- jande lesnad, mange personar skal skisserast, lokalsamfunnet skal bli kjent for lesarane – spenningar og rivalisering skal avdekkast osv. Ikkje minst skal dei sentrale personane i gutelaget (15 – 17 år) på plass. Eg nemner to, «stjerna» på laget, Kevin, og bestevenen Benjamin. Dei vinn semifinalen i den svenske serien i deira årsklasse, men tapar finalen.
I fylla valdtek stjernespelaren på laget ei jente, også ho rusa. Denne valdtekta blir «navet» i resten av boka. I etterkant blir lokalsamfunnet djupt splitta, mellom dei som trur på Kevin – og dei som trur på den 16 år gamle jenta, som forresten ventar ei veke før ho går til politiet.
Denne situasjonen nyttar forfattaren til å kle av det relativt vesle, nordsvenske lokalsamfunnet. Kaldt og – etter mi meining – klårgjerande, avslører Backman makta pengar har der sponsorinntekter er avgjerande.
Klassedelinga er grei, kapitalistane (les sponsorane) bur på «Høyden», fattigfolket i «Dumpa» – og middelklassen? – sjølvsagt midt imellom ytterkantane. Langt på veg er ishockeyfolket, særleg gutelaget, tilsynelatande med på å viske ut dei økonomiske skilnadene. Men så enkelt er det sjølvsagt ikkje.
Fredrik Backman har skrive ein roman det smakar litt fugl av. Men eg kjøper ikkje alle dei mange hovudpersonane psykologisk. Nokre, kanskje til og med mange, gjer det, men altfor mange er og blir ikkje stort meir enn pappfigurar. Eg reagerer også på at romanen så tydeleg er sluttredigert med tanke på at han skal bli første del av ein Tv-serie. Lause trådar, personar som i romanen tilsynelatande er perifere, kan – trur eg – bli sentrale seinare. Likevel, alt i alt er «Bjørnstad» ein bra roman.