Gje nynorsk til ungane våre

MÅLFORM: Kva med å seia at ein av normalt tre klassar på ein skole som Våland, skal vera nynorskklasse?

Forfattar Tore Renberg har oppdaga nynorsk som eit godt språk også for han, og me har fått eit gledeleg oppsving i nynorskdiskusjonen. Som foreldre har me forsøkt å gje nynorsk til ungane våre i ei årrekkje. For at nynorsk skal vera eit levande skriftspråk, må ungane laerast opp i det. Nynorsk er eit klart og godt språk der avstanden mellom tanke, tale og skrift er mykje mindre enn med bokmål.

I 2007 skreiv Anne Kalvig i Aftenbladet om nynorskoppsvinget ho registrerte blant ungane, grunna deira bruk av ny teknologi, som tekstmeldingar. Men ho skreiv også at ungane si eiga omfamning av nynorsk skriftspråk gjennom dialektbruk i sosiale media på ingen måte blei spegla av oppretting av fleire nynorskklassar i stavangerskolen.

Trengst meir aktiv tilrettelegging Dette opplevde me igjen ved skolestart nå. Som foreldre prøvde me å få til nynorskklasse på Våland skole. Men rutinane for og tilkomsten til dette lovpålagde tilbodet er langt frå tilfredsstillande. Det trengst langt meir aktiv tilrettelegging enn ved dagens system.

I dag kryssar foreldre av for bokmåleller nynorskklasse ved skoleinnskriving. Nesten alle kryssar av for bokmål, fordi det er det dominante skriftspråket. Foreldre veit at nynorskklasse må kjempast fram av eldsjeler blant foreldra, og at klassane kan bli små og sårbare, viss dei i det heile tatt blir realiserte. Mållaget gjorde ein helteinnsats med å oppsøka interesserte foreldre for å få til nynorskklasse til våre fyrsteklassingar, men det heldt likevel ikkje. For oss foreldre er det lite ønskeleg å gå på dørene til folk for å masa ungane deira inn i nynorskklasse.

Kva med å seia at ein av normalt tre klassar på ein skole som Våland, skal vera nynorskklasse? Så slepp foreldre å kjempa det fram, og ein sikrar at nynorskklassen er like stor og blanda som dei andre klassane. Eitt kryss, om ein absolutt ikkje vil ha nynorsk, og saerskilt melding til skolen frå foreldra som vil sikra ungane sine inn i denne klassen. Resten fordelte som vanleg.

Mange foreldre er positive til nynorskklasse, bare dei er sikra at det faktisk blir noko av, og med ein godt blanda og større gruppe enn minstetalet på 10 elevar. Endring av innskrivingspraksis kan slik vera eitt virkemiddel, og me håper og trur skolar i heile regionen kan vurdera dette.

Ungane får eit fortrinn

Foreldre: Det er skolen som tar nynorskopplaeringa for elevane, ikkje dykk. De kan også vera visse på at ungane får eit fortrinn kva gjeld seinare karakterar i sidemålet bokmål, for den kunnskapen får ungane inn frå det omliggande samfunnet uansett.

Nynorsk er skapt av norsk talemål, ikkje dansk skriftspråk, med mange høve til tilrettelegging av tale til skrift. Skal fleire få fryda seg over nynorsk i lesing og skriving, må kampen dreia seg om å gje nynorsk til ungane våre!