Bø får millionsmell
Folketalsvinnar Bø vil i 2020 tape minst fem millionar kroner i veksttilskot som følgje av samanslåinga med Sauherad.
▶ Bø kommune ligg på landstoppen i folkevekst, men får svi for at naboen Sauherad går tilbake i folketal. Forskar Audun Thorstensen ved Telemarksforsking har sett på konsekvensane for Bø av denne utviklinga.
Veksttilskot
– I 2020 ville Bø ved å stå åleine fått kring 6,6 millionar i såkalla veksttilskot. Dette blir tildelt kommunar som har ein vekst på meir enn 1,4 prosent. Som følgje av at Sauherad mistar innbyggarar, blir tilskotet berre 1,7 millionar – eit tap på kring fem millionar kroner. Dersom Bø aukar ytterlegare i årets siste kvartal, vil tapet i 2020 bli enda større enn fem millionar kroner. Dette er eit netto tap for den nye kommunen, seier Audun Thorstensen.
Bakgrunnen for tilskotet
Veksttilskotet for 2020 blir rekna ut på bakgrunn av folketalsutviklinga i 2016, 2017 og 2018.
– Etter 2020 treng ikkje tapet bli så stort. Det vil henge saman med folketalsutviklinga framover, understrekar Thorstensen.
– Kva med 2019?
– Der får Bø kommune 4,6 millionar kroner – basert på folketalsutviklinga i 2015, 2016 og 2017. Dersom samanslåinga med Sauherad hadde vore ein realitet alt neste år – ville veksttilskotet berre blitt 1,1 million kroner, svarar forskar Audun Thorstensen.
Lite håp om kompensasjon
Seniorforskar ved Telemarksforsking, Kjetil Lie, seier at han har jobba for at slike tap av veksttilskot skal kompenserast over det såkalla inndelingstilskotet.
– Me prøva dette i Os kommune for få år sidan, med Terje Søviknes som ordførar. Her fekk me ikkje gjennomslag i departementet, og slik vil det nok og dessverre vere for Bø og nye Midt-Telemark kommune, seier Kjetil Lie.
Må sjå heilskapen
Ordførar i Bø, Borgar Kaasa, seier i ein kommentar til Varden at han ikkje kjenner tala.
– På denne bakgrunn er det vanskeleg å gje kommentar, men det er viktig å sjå på heilskapen ved samanslåinga, seier Borgar Kaasa.
Større enn Grenland
etter siste oversikt frå Statistisk sentralbyrå, er Bø best i landet på folkevekst – både når det gjeld siste kvartal og årets ni fyrste månader.
Veksten i siste kvartal var på 258 personar – fordelt med eit fødselsoverskot på fem personar, netto innvandring på 57 personar og netto innflytting på heile 196 personar.
– Bø har faktisk større nominell folkevekst i siste kvartal enn det Skien og Porsgrunn har til saman heile siste året, avsluttar forskar Audun Thorstensen.
▶ Halvor Ulvenes