Pagtanggal sa VP bilang susunod na kahalili

ANG trabaho para sa pagbuo ng bagong konstitusyon na aayon sa federal na anyo ng pamahalaan ay mapupunta sa kamay ng susunod na Kongreso, ang ika-18, na ang mga miyembro ay ihahalal sa Mayo, 2019 midterm election, pahayag ni Speaker Gloria Macapagal Arroyo, kamakailan. Ngunit ang kasalukuyang Kongreso, ang ika-17, ay maaari nang simulan ang proseso sa pamamagitan ng pag-aaral at pagbuo ng paunang burador, aniya.

Sinimulan ng Kamara de Representantes ang proseso, sa pamamagitan ng Committee on Constitutional Revision, na nagmumungkahi ng isang probisyon na nagtatanggal sa Bise Presidente bilang kapalit ng Pangulo sa isang panandaliang probisyon sa panukala nitong burador ng bagong konstitusyon. Sa pagputol na ito sa matagal nang pulitikal na tradisyon, naharap ang burador ng Kamara sa bagong kontrobersiya sa isang kontrobersyal nang hakbang ng pederalismo.

Naglalaan ang burador ng House committee para sa mungkahing bagong konstitusyon ng isang ‘transition period’ para sa pederalismo. Isinasaad dito na kailangang ipagpatuloy ng kasalukuyang nanunungkulang Pangulo at Pangalawang Pangulo ang kanilang kapangyarihan ng kanilang opisina hanggang sa halalan ng susunod na Pangulo at Pangalawang Pangulo.

Gayunman, isinasaad din dito na: “In case a vacancy arises by reason of removal, resignation, permanent incapacity, or death of the incumbent President, the incumbent Senate President shall act as President, until a President shall have been chosen and qualified.”

Isa lamang itong pansamantalang probisyon, ngunit binabalewala nito ang pangunahing prinsipyo at tradisyon na ang Bise Presidente ang siyang susunod na linya kung mawalan ng kakayahan ang Pangulo. Malinaw itong sinabi kay Vice President Leni Robredo. Makailang ulit nang sinabi ni Pangulong Duterte na naniniwala siyang isang mahinang pinuno si Robredo, na handa siyang magbitiw sa tungkulin kung si dating Senador Ferdinand “Bongbong” Marcos, Jr. ang Bise Presidente.

Sinabi ni Rep. Vicente Veloso, pinuno ng House Committee on Constitutional Revision, na ang probisyon sa pagpapalit ay isinama upang maiwasan ang kawalang-tatag dahil sa nagaganap na electoral protest ni dating Senador Marcos laban kay Vice President Leni Robredo. Sa kabila nito, iginiit ni Senate Minority Leader Franklin Drilon na ang mungkahi ng Kamara ay magdudulot lamang ng higit na kawalang-tatag lalo’t madali lamang para sa Senado na maghalal ng bagong Senate President anumang oras.

Sa gitna ng bugso ng mga batikos hinggil sa malinaw na probisyong binuo ng pulitikal na paghahangad, iniulat nitong Miyerkules ng gabi na ibinalik na ng Kamara sa VP ang susunod na hahalili sa burador nito. Ngunit ang insidenteng ito ay nakaragdag lamang sa mga pangamba na ang Constituent Assembly, na sinasakop ng mga pulitikong may makitid na interes ay maghahangad na isama ang maraming makasariling probisyon sa bagong Konstitusyon.