Bantayog ng Wika para sa wikang Ivadoy ng Benguet

PINASINAYAAN kamakailan ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), Office of Senator Loren Legarda at ng Onjon ni Ivadoy Association, Inc. ang language monument o “Bantayog ng Wika” para sa wikang Ivadoy sa Ibaloy Heritage Garden sa Baguio City.

Ang Bantayog-Wika para sa Ivadoy, na mas kilala sa Ibalóy, ang ikatlong bantayog na itinatag sa rehiyon ng Cordillera at ika-10 sa buong bansa, na nakatakdang sundan ng pagbubukas ng bantayog sa Surigao para sa mga Surigaonon sa susunod na buwan.

Idinesenyo ang bantayog ng wikang Ivadoy ng installation artist na si Luis “Junyee” Yee, Jr. “The most important instrument in protecting the country’s tangible and intangible cultural heritage is preserving the country’s native dialect,” mensahe ni Senator Loren Legarda, na binasa ni National Commission for Culture and the Arts (NCCA) chairperson Virgilio Almario.

Sinabi ni Legarda na ang Bantayog ng Wika ay isang pambansang proyekto ng KWF na naghahangad na matukoy at makilala ang pinagmulan ng mga wika.

“The program aims to put up monuments that symbolize and recognize native Filipino dialects, given the important culture, ways, tradition, and historical facts that these symbolize or represent,” aniya.

Para naman sa kanyang bahagi, sinabi ni Jimmy Fong, KWF Commissioner for northern cultural communities, na bagamat tanging apat na porsiyento lamang ang nagsasalita ng wikang Ivadoy sa Baguio, lumalabas sa isang pag-aaral kamakailan na nasa mahigit 100,000 ang nagkumpirmang sila ay Ibaloy.

“Buhay na buhay ang wikang Ivadoy,” ani Fong.

Ayon kay Fong, bukod sa Baguio, sinasalita rin ang wika sa mga bayan ng Tuba, Itogon, Sablan, La Trinidad, Tublay, Kapangan, Atok, Bokod, Kabayan, sa Benguet at gayundin sa Kayapa, Nueva Vizcaya.

“For decades, the language has been used in pop musical compositions and music videos, which are now on YouTube,” diin ni Fong.

Ginagamit din umano ng ilang paaralan ang Ivadoy sa multi-lingual education. Nagsasagawa umano ng Ivadoy language tutorials sa Ibaloy Heritage Garden tuwing Sabado, para na rin maturuan ang mga kabataan na hindi marunong magsalita ng nasabing wika.

“Inaamin namin na kahit una ang Ivadoy na salita dito sa Baguio, marami na rin sa mga kabataan ang hindi na marunong magsalita nito,” pagbabahagi ni Fong.

Nitong Marso, binuksan ng KWF ang ikalawang marka sa bansa, na para sa wikang Tuwali ng Ifugao. Ito ang unang bantayog sa Cordillera na itinayo sa Ifugao State University campus sa Lamut.

Sumunod namang nabigyan ng bantayog ang Kalinga State University sa Tabuk City para sa wikang Kalinga, nitong Hunyo.

Nasa kalahati na ang KWF sa pagtatayo ng 22 bantayog ng wika sa bansa para ngayong taon. Sa kasalukuyan, ang 10 Bantayog ng Wika na binuksan sa buong bansa ay matatagpuan sa Kinaray-a sa Antique, Tuwali sa Ifugao, Mandaya sa Davao Oriental, Kalinga sa Kalinga, Mangyan sa Occidental Mindoro, Binukid sa Bukidnon, Ayta-Magbukun sa Bataan, Tagalog sa Batangas, Surigaonon sa Surigao City, at Ivadoy o Ibalóy sa Baguio City.