Bannawag

Kasano a Bilinen ti Aso?

- Ni FRANCISCO S. ANTONIO

RUMBENG unay masursurua­n dagiti taraken nga aso nga agtudio kadagiti pammilin tapno naragsak ti panaglinna­ngen ti amo ken ti ayup.

Dagitoy ti kangrunaan a maisingasi­ng a pammilin nga isuro kadagiti taraken nga aso:

Baliksen ti naganna sa ibaga ti “Kitaennak!” tapno maawis ti atension ti aso ket makipinner­rreng.

“Biddut!” Kasta met ti ibaga no di kayat ti inaramid ti aso. Isawang daytoy iti nababa ngem nainget a timek.

“Saan!” Tapno mapasarden­g ti nalabes a pannakiang­aw ti aso kadagiti sabsabali nga aso.

“Mayat!” No nasayaat ti aramiden ti aso. Yebkas daytoy iti nangato ken naragsak a timek. Kayat pay a sawen daytoy a nasayaat ti inaramid ti aso ket kayat a kankanayon nga aramidenna daytoy.

“Tugaw!” Daytoy ti kangrunaan nga ibilin iti aso. Mabalin nga ibilin ti “Tugaw!”sakbay a mangan, no adda sangaili wenno kayat nga aguray iti sabali pay nga ipaaramid iti daytoy.

“Idda!” Kayat a sawen daytoy a pagiddaen ti aso. Adu dagiti naturay nga aso a saan a sumursurot iti daytoy a pammilin. Aramaten daytoy a pammilin no kayat a komportabl­e ti aso aglalo no madlaw a saan a nasayaat ti templadana. Saan a mapagbiddu­tan nga agpada daytoy a pammilin iti “Panaw!”wenno “Umadayo!”

“Takder!” Aramaten daytoy no kayat a tumakder ti nakatugaw wenno nakaidda a taraken nga aso babaen ti panangaram­atna kadagiti uppat a sakana.

“Ditaka!” Kayatna a sawen nga agtalinaed ti ayup iti agdama a posisionna a mabalin a nakaidda wenno nakatugaw. Mabalin pay nga ibilin iti aso ti “Agtugawka dita!” wenno “Agiddaka dita!”

“Okey!” Isawang daytoy no agtungpal ti aso iti ipaaramid iti daytoy ken kabayatan ti pananguray­na iti sumaruno a pammilin.

“Intan!” Pammilin daytoy no iggem ti galut ti aso kabayatan ti panangipas­iar iti daytoy. Pangawis pay daytoy iti aso no sabsabali a bambanag ti nakaituron­gan ti atensionna nangruna no adda iti kalsada.

“Sardeng!” Pammilin daytoy iti aso no adda iti abay a magmagna. Mabalin nga adda mabaddek wenno madungpar a saan a nasayaat a banag wenno kayat nga umabay ti aso iti amona.

“Umaykad’toy!” No mangngeg ti aso daytoy a pammilin, panawanna ti ania man nga ar-aramidenna ket agturong nga agtugaw iti sango ti amona. Gapu ta napateg daytoy a pammilin, nasken a makaawis ti timek no isawang daytoy. Isaganaan met iti maipuruak a taraon no kasta nga agtungpal ti aso. Saan nga aramaten daytoy a pammilin no adda kayat nga ipaaramid iti aso a dina magustuan.

“Panaw!” Aramaten daytoy a pammilin no rumaut iti sabali a tao wenno mapan iti rabaw dagiti muebles. Saan nga aramiden daytoy a balikas no kayat a pagiddaen ti ayup.

“Pidut!” Isawang daytoy no kayat nga ipapidut iti taraken nga aso ti taraon wenno abalbalayn­a. Siguraduen nga aguray wenno agsardeng ti aso agingga iti ibilin ti “Pidut!” sakbay a kagatenna a piduten ti ipapidut iti daytoy.

“Ibbatam!” Isawang daytoy no kayat a payula wenno ibbatan ti aso ti kinagatna a pinidutna a banag. Nasken a gunggonaan ti aso no aramaten daytoy a pammilin ta adda dagiti aso a saan a mangikaska­so iti daytoy.

“Bay-am!” Kayatna a sawen a saan a sagsagiden ti aso ti malabsanna a banag.—O

 ??  ??

Newspapers in Ilocano

Newspapers from Philippines