Agsukat Met iti ‘Bado’ Dagiti Kayo
WEN, maminsan wenno mamindua iti makatawen nga agsukat iti ‘bado’ dagiti kayo. Saan ketdi a panagsukat iti kas kadatayo a tattao, ngem iti wagas a maibatay iti disenio ti Nakaparsuaan: isu ti panangitulokda iti init a mangdigos iti pakabuklanda tapno mapaksiat dagiti peste, sakit ken dagiti nagango a sanga. Kadagiti nalamiis a pagilian, isagana ida ti Nakaparsuaan para iti tiempo ti lamiis. Maawagan a deciduous dagiti kayo a mamimpinsan a mangiregreg kadagiti bulongda. Kalpasan daytoy, maaddaanda kadagiti baro a bulong.
Iti tiempo ti panagreregreg (autumn) kadagiti pagilian nga addaan iti nalamiis a klima, naisangsangayan a buya ti panagluom dagiti bulong— adda duyaw, naranghado ken nalabaga, ket iti yaaplaw ti angin, maregregda a kasla confetti ket takkubanda dagiti kalsada, bangketa, arubayan ken bangkag. Imdengan ti musika nga “Autumn Leaves” bayat ti panangbuya kadagiti matnag a bulong.
* * * Naisangsangsayan ti kinaparabur ti Nakaparsuaan. Kitaenyo ti puon ti anangka, kas pagarigan. Narnuoyan iti bunga manipud tuktok agingga iti puon— ken adda pay iti ramutna! Makaay-ayo met a buyaen ti napanayag a kapiniaan iti Batangas ken Cavite. Dagitit prutas ti enerhia a naireserba iti taraon babaen ti photosynthesis manipud iti lawag ti init. Pudno a naisangsangayan a kinadatdatlag a di magaw-at ti panunot ti tao no kasano a mayakar ti enerhia iti banag. Ken no kasano a ti banag, mapagbalin manen nga enerhia.
Saan a nakakaskasdaaw a no mangantayo kadagiti prutas, mapnektayo kadagiti reserba nga enerhia, iti laksid ti kaadda payen ti sabsabali a sustansia a mausartayo iti aginaldaw a trabaho— pisikal, mental, emosional ken espiritual.
* * * Agnaed iti uneg ti daga dagitoy dua nga organismo: alinta ken ukoy-ukoy wenno taptapuyo.
Nasayaat nga ‘agtagibalay’ dagiti alinta. Iruarda dagiti rugitda ket agbalin dagitoy a natural a ganagan.
Agaramid met dagiti ukoy-ukoy iti usok iti uneg ti tapok wenno darat a kas palab-ogda kadagiti kuton ken dadduma pay a babassit nga insekto.
Gapu ta saan unay a maawatan dagiti ubbing dagitoy a pinarsua, tiliwenda dagitoy tapno paliiwenda kadagiti laboratorio para iti klaseda.
Ania ti pakainaigan dagitoy iti biag wenno iti lubong? Kas met laeng kadagiti sabsabali a pinarsua, pasetda iti food chain, ken pasetda iti saput ti biag.
* * * Saan unay a maipangpangruna ti balikas a patneng wenno natibo, idinto a kadagiti dadduma, ibilangda laengen dagitoy a basta paset ti napalabas.
Iti naminsan a paset ti pakasaritaan, tinagtagibassit ida dagiti nangsakup kadatayo. Ngem ita, isuda ti pammaneknek ti ibubusor kontra kadagiti ganggannaet.
Tumaliawtayo ket makitatayo da Lapu-lapu, Diego Silang, Gomburza, Jose Rizal, Andres Bonifacio, ken dadduma pay.
Isuda dagiti patneng ken bannuar daytoy a pagilian.—O