Bisaya

Ug Akong Na-miss Ang Isla Camotes

Ang Lake Danao Park usa ka natural nga nagpundong dakong lawas sa tab-ang nga tubig nga nagpormang higanteng numero otso kon tan-awon didto sa ibabaw sa kapanganor­an.

- Ni NEMESIO B. SINANGOTE

“Paradise isn’t a place. It’s a feeling.” --L. Boyer

(Ikatulong Bahin)

HUMAN sa taudtaod nga way puol nga pagpamayba­y sa duha ka multikab adtong sidsid sa isla nga giribeteha­n sa puting baybayon, mihunong ang among gisakyan atubangan atong modernong bilding nga sa akong banabana dili pa gyod kaayo dugay nahumag tukod. Tulo ka andana ang estraktura nga wa magpapiri pagpahimut­ang sa bukana sa baybayon paatubang sa Sidlakan. Mao na diay to ang resort hotel nga among estaran sa isla.

Nanganaog ming tanang luwan sa duha ka gipakyawng sakyanan ug dihadiha giadto ni Bambi (ang team leader sa among laag) ang informatio­n desk samtang nagpaabot mi sa gawas. Gilili nako si Bambi didto sa sulod nga nakighinab­i atong usa ka langyawng hamtong lalaki nga maoy naglingkod sa desk. Medyo natingala kog diyotay kay sagad man god sa ingon ining resort hotel mga maanyag nga babayeng lokal man gyod ang mosilbing mga receptioni­sts. Sukwahi sa akong nakita nga gawas nga usa ka lalaki, usa pa gyod ka ugis nga langyaw.

Wa dangtig dugay migawas si Bambi nga medyo huyhoy og diyotay ang abaga. Kay unsiyalan ba diay nga di man puyde nga madala namo sa sulod ang bawon namong pagkaon nga among napalit didto sa merkado sa San Francisco. Nah, mao na ni ron! Kagutom na ra ba gyod! Pasado alas 10:00 na sa buntag ug wa pa miy subad sa pamahaw. Kini laging nalab-anan sa kaeksayted. Hibaw-an pa diayng daan, maypag naghinay-hinay unta tog timo ganina samtang nagdagan ang sakyanan. Midugang pagpasabot si

Bambi nga kon ipugos gyod namog pasulod ang mga dalang pagkaon, puyde man kaayo pero mobayad lagi nuon mig taga liog nga 2,500 pesos isip corkage fee.

Pero adah, nganong mobayad pa man gyod tag mahal, matod ko ngadtos akong mga kauban. Kay ngano man diayg ari ta mangaon sulod sa sakyanan. Kay kon dili mo, aw, aylang unya mog pangutana kon tambok o niwang ba ang lambay ug alimango. Bahala lang na dihang nukos ug sinugbang isda, total, naa may daghan didto sa Inabanga ana. Pasiaw ko dayong sulod og balik sa sakyanan og girumbo ang putos sa mga pagkaon. Ug kinsay magdahom nga ang duha ka multikab kansang bugtong papel sa biyahe mao ra unta nga kasakyan, kon gustohon mahimo man pod diay nga usa ka hamugawayn­g kan-anan sa tanan.

Kapila ray hungit, dali rang nagdaog ang kaon nga lamok-lamok. Unya nag-ulhosay na mig panulod sa ganghaan sa resort hotel dala ang tagsa-tagsa ka gikalib-ay namong bagahe dayong parehistro sa among mga ngalan sa informatio­n desk.

“Hey, where you from?” Maoy sagad sukna-timbaya atong langyaw nga naglingkod atubangan sa desk silbing receptioni­st. Bantay ka lang gyod rong ugisa ka! Katilaw ka gyod ron! Wa nako kapugngi ang pag-ulbog diyotay sa akong kaspa. Kinsa man lagiy di mapikal nga sa dihang wala pa mi mahinayak og anhi, wala man gyod kahisgoti sa tagdumala ining among napili nga abtang hotel nga mao diay na ang polisiya nila nga mobayad mig corkage fee kon magdala mig pagkaon sa sulod. Aw, pila ra goy sabot unta kon nag-abiso lang daan. Pero pulos ra man god okey ang tangdo sa mga kanahan adtong nagpareser­ba pa mi pinaagi sa internet. Unya karong nahinayak na mig bayad og 17 mil pesos alang sa usa ka gabii lang nga pag-estar ug nia na mi, ayha pa ihampak ang dugang bayronon nga mao diay ni. Hmp! Walay usas akong mga kauban nga nasayod nga napungot na diay ko atong mga gutloa. Naguba na nuon akong kasibot paglaag sa isla. Ug wa gyod masipyat, paghapit nako sa info desk, gibuhian gihapon sa langyaw ang gipaabot kong sukna-timbaya niya.

“We’re from Cebu and of course, we are 100% Filipino!” Medyo naiknat og diyotay ang kilay sa langyaw nga naamang og kadiyot nga wa magdahom sa akong tubag niya. Ug puslan man nga

nakauna na ko, ako na lang gipaundayo­nan kon unsang kagawa ang diha sa akong pahak. “How about you? Just be sure you have a permit for working here as a receptioni­st! Gipakapina­n ko kunohayg hilaw nga ngisi ang akong gisulti aron di maila nga usa na diay to ka paregla.

“Are you joking my friend? For your info, I have to manage this business personally coz it seems no one can be trusted here anymore!” Misamot paglabhag ang puwahon na daan nga hasang sa langyaw. Nakita nakong wa siya magtiaw.

“Ah, mao ba, na hala, soloha diha!” Dayon nakong biya sa reception counter agpas sa akong mga kauban sa sulod.

“What?! What you say? Pesteng yawa!” Paagpas nga banghag sa langyaw. Imbes napungot sa hilom, gigitik na nuon ko sa kahimuot nga naghunahun­a sa nagkayungi­t nga pamalikas sa langyaw.

Tapos napahiluna­g tagsa-tagsa sulod sa reserbadon­g mga lawak ang dalang mga bakpak, nag-ulhosay ra dayon mig panggawas sa hotel diin naghuwat ra sa gawas daplin sa karsada ang duha ka multikab. Daw igo ra namong gientrego sa hotel ang dalang bawon sa biyahe aron wala nay sabodsabod sa lawas pagpahimul­os sa gikahinama­ng laag. Ang tinuod, alas 2:00 sa hapon pa unta mi pormal nga maka- check in kon mao gyoy sundon ang polisiya sa kadumalaha­n sa resort hotel, pero kay naandam na man ang mga lawak ug tingali, kay gibayran na pod namo pinaagig money transfer ang medyo kagumkom nga presyo niini, mao tingaling misugot ra pod tong ugis nga manedyer o tag-iya ba kaha to nga puyde ra ming mo- chek in og sayo-sayo.

Butang nga nahunahuna nakong puntos pod sa ugis nga kanahan. Hehehe… MAOY gituman namog adto ang nag-una sa among listahan nga mao ang Lake Danao Park nga gikonsider­ang maoy labing ginadugok nga tourist spot sa Isla sa Camotes. Gikan sa hotel nga nag-inusarang nagpuk-ong sa bukana sa baybayon sa Brgy. Esperanza sa sidlakang bahin sa isla, mingbalisi­ng ngadto sa walang bahin ang nagdagang duha ka sakyanan paingon sa kasadpang habig rumbo ngadto sa Sitio Patabog, Brgy. Union diin nahimutang ang Lake Danao Park nga nailhan usab sa laing ngalan nga Lover’s Lake.

Kay naatol nga didto ko maglingkod sa front seat kilid sa drayber, pabor kaayo nga nasawod sa akong panan-aw ang mga talan-awon nga nalabyan sa dalan. Putli ug inosente pa gihapon ang isla ug kini luwas pa kaayong ingnon nga wala pa hingpit mahikap sa malaglagon­g dis-og sa modernong panahon. Bisan naglagitin­g ang kainit sa Adlaw atol adtong among biyahe pero makitang nagdagtom pa gihapon sa kalunhaw ang alimpuhan sa iyang kabukiran. Ang kiay-kiay sa mga dahon sa kawayanan nga nagtimaan sa pag-utlan sa kabungtora­n ug kabasakan ginuntan sa mga dahon sa anihonon nang kahumayan nga nakighagwa sa alindangan­g huros sa hangin gikan sa Amihan.

Wala na ko makadipara sa oras pag-abot namo sa Lake Danao Park. Pero aysa, mao diayng ginganlan pod nig Lover’s Lake kay sa’na mang karomantik­o sa dapit ug tingali, pila na kaha ka saad ug panumpa sa managhigug­maay ang naumol dinhing dapita (ug pila na pod kaha ang napusgay, hehehe…).

Nahimong kiat ang akong panan-aw nga misuroy sa palibot sa talan-awong makalingaw nga naglibot sa higanteng linaw. May daghang turista na usab nga among naabtang lingaw na kaayo sa ilang dayak. Didto na namo ipahigayon ang pinahimuta­ng namong paniudto silbing pamawi sa way klaro ug lamok-lamok namong pamahaw. Ang nakanindot kay sa mismong dapit sa kilid sa linaw, puyde kang makaorder og inato nga pagkaon sama sa puso, sinugbang isda, nukos, barbekyung baboy ug uban pang pagkaong Pinoy nga maabot ra kaayo ang presyo.

“Sa una kuno, Sir, matod pas among katiguwang­an, puwerte kunong daghanas buaya nga namuyo kaniadto dinhis linaw. Pero anam-anam kuno tong nangahanaw dihang ang tubig pirme nang tugaw kaayo sa mga tawo.” Daling tubag sa batan-ong lalaking tigbantay sa boat rental nga akong gipakisayr­an kon dili ba peligro basin may buaya unyang nag-ukoy-ukoy sa tubig. “Pero duda namong taga dinhi, Sir, morag naa ra mas barangay hall ug sa munisipyo namalhig puyo ang mga buaya,” paapas nga komedya sa batan-on ug wa kapugngi niini ang nanganawka­naw niyang bahakhak.

Ang Lake Danao Park usa ka natural nga nagpundong dakong lawas sa tab-ang nga tubig nga nagpormang higanteng numero otso kon tan-awon didto sa ibabaw sa kapanganor­an. Sa 50 pesos nga presyo, makalingaw na ang gitanyag nga boat ride, kayaking ug sa daplin niini gitanyag usab ang horse back riding sa susama ra gihapong presyo. Kining tagsulat dili makalimot nga didto nako nasulayan sa unang higayon nga makatungto­ng sa bukubuko sa kabayo. Sa laktod, dili gyod matawag nga kompleto ang pamagdoy sa usa ka bakasyonis­ta o turista ngadto sa Isla sa Camotes kon dili niya mataak ug masud-ong ang lahi nga katahom nga iya ra gyod sa Lake Danao Park. (PADAYONON)

 ??  ?? Ang tagsulat didto sa Lake Danao Park, San Francisco, Camotes.
Ang tagsulat didto sa Lake Danao Park, San Francisco, Camotes.
 ??  ?? Abi natog ang dagat ray dunay isla. Ang Lake Danao aduna usab niining yunik nga gamayng “isla” sa tunga-tunga sa linaw.
Abi natog ang dagat ray dunay isla. Ang Lake Danao aduna usab niining yunik nga gamayng “isla” sa tunga-tunga sa linaw.
 ??  ?? Sa presyong 50 pesos, malingaw na kag bugsay-bugsay sa Lake Danao sakay ining sakayan nga yunik kaayog disenyo.
Sa presyong 50 pesos, malingaw na kag bugsay-bugsay sa Lake Danao sakay ining sakayan nga yunik kaayog disenyo.
 ??  ?? Laing kalingawan ang pagsakaysa­kay uban sa pamilya samtang magrelaks-relaks sa Lake Danao.
Laing kalingawan ang pagsakaysa­kay uban sa pamilya samtang magrelaks-relaks sa Lake Danao.
 ??  ?? Unang higayon nga nakatabiko­ng og kabayo didto sa Lake Danao Park.
Unang higayon nga nakatabiko­ng og kabayo didto sa Lake Danao Park.
 ??  ?? Laing matahom nga anggulo sa talan-awon sa bukana sa linaw.
Laing matahom nga anggulo sa talan-awon sa bukana sa linaw.

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines