Unsay implikasyon sa pagtangtang kang SERENO sa puwesto?
SA botos nga 8-6, napalagpot sa puwesto niadtong Mayo 11 si Hepe Mahistrado Maria Lourdes Sereno sa Korte Suprema nga sukad karon pa mahitabo sa tibuok kasaysayan sa atong nasod.
Ang gisundan ni Sereno, si anhing Hepe Mahistrado Renato Corona, napalagpot usab sa puwesto sa managsamang reklamo— ang wala nila pagbutyag sa tinuod nilang mga katigayonan ug kita pinaagi sa Statement of Assets and Liabilities (SALN)— apan managlahi ang paagi sa pagtangtang kanila. Si Corona napalagpot pinaagi sa usa ka impeachment sa Senado apan si Sereno gitangtang mismo sa iyang mga kaubang mahistrado gumikan sa kasong quo warranto nga gisang-at batok kaniya ni Solicitor General Jose Calida, ang prinsipal nga abogado sa gobyerno.
Ang quo warranto maoy usa ka kaso o petisyon nga ipasaka batok sa usa ka opisyal sa gobyerno kon siya gikatahapan nga naluklok sa puwesto sa dili legal nga mga paagi.
Ang hinungdan ngano nga nahimong kontrobersiyal ang pagpalagpot kang Sereno mao nga, pinasubay sa atong Konstitusyon, ang usa ka mahistrado mahimo lamang tangtangon sa puwesto pinaagi sa impeachment nga husayon ug desisyonan sa Senado. Apan si Calida miinsistir nga angay tangtangon si Sereno tungod kay wala siya mosubay sa gilatid sa balaod bahin sa SALN ug nga gilimod niya kini una siya manumpa pagka hepe mahistrado. Matod pa ni Calida, usa usab kini ka paglapas sa balaod ug, busa, dili siya angay maghupot o magpabilin sa maong puwesto.
Politika ang hinungdan? Human i- file ni Calida ang iyang petisyon sa Korte Suprema, mipahayag si Sereno nga walay lain kondili si Presidente Duterte ang nagsugo sa Solicitor General nga paylan siya og kaso. Ang iyang katarongan mao nga si Calida ubos sa poder ni Duterte. Ang pahamtang ni Sereno nakapasanting sa dunggan ni Duterte. Sa usa ka ka porum, masuk-anong mipahayag si Duterte nga wala siyay kalabotan sa kaso nga gipasaka ni Calida batok kang Sereno ug kay gipahamtangan man siya, iya kunong orderan ang Kamara de Representantes nga
aporahon ang impeachment aron mapalagpot si Sereno. Dihang nakaamgo siya nga dili niya angay orderan ang Kamara tungod kay usa man kini ka independenteng sanga sa gobyerno, miingon si Duterte nga iyang sugoon ang iyang mga kapartido sa PDPLaban nga aporahon ang impeachment batok kang Sereno.
Unang nahiagom si Sereno sa kapungot ni Duterte dihang gimandoan ni Sereno ang mga huwes nga nahilakip sa listahan sa nalambigit sa droga nga dili mosunod sa mando sa awtoridad kon walay orden de aresto. Nahitabo kini sa unang mga semana sa paglingkod ni Duterte sa Malakanyang. Giisip kini ni Duterte nga pagpanghilabot ni Sereno sa iyang gera batok droga.
Si Sereno mibotar usab uban sa minoriya sa pagsupak sa pagbutang sa Mindanao ubos sa Martial Law ug sa pagtugot sa paglubong kang Marcos sa Libingan ng mga Bayani. Tataw kaayo nga, tingali gumikan sa utang buot niya kang Aquino nga maoy nagtudlo kaniya, gisupak niya ang mga sugo ni Duterte nga gituhoan niyang sukwahi sa baroganan ni Aquino.
Karon nga napalagpot na si Sereno, ang mga kaaway ni Duterte sa politika naghugyon pag-atake kaniya ug sa iyang gobyerno. Matod pa nila, tinuod gayod nga usa ka diktador si Duterte kay iya mang gipalagpot si Sereno nga usa sa iyang mga kritiko sa gera batok droga. Ang angay natong klarohon mao nga dili si Duterte ang nagpatangtang kang Sereno kondili ang mga kauban niyang mahistrado sa Korte Suprema.a
Ania ang walo ka mahistrado nga mingpabor a tangtangon si Sereno: Noel Tijam (nga maoy nagsulat sa desisyon), Teresita Leonardo de Castro, Samuel Martires, Andres Reyes, Jr., Alexander Gesmundo, Lucas Bersamin, Diosdado Peralta ug Frances Jardeleza. Ang unom nga mingbotar aron iwakli ang petisyon nga quo warranto mao sila si Acting Chief Justice Antonio Carpio, ug mga Mahistrado Presbitero Velasco, Marvic Leonen, Alfredo Benjamin Caguiao, Estela Perlas-Bernabe ug Mariano del Castillo.
Ang mingpabor sa petisyon naglakip sa upat nga tinudlo ni Duterte, sila si Tijam, Martires, Reyes ug Gesmundo samtang ang tulo— sila si De Castro, Peralta ug Bersamin— tinudlo ni kanhi Presidente Gloria Macapagal-Arroyo nga karon kaalyado ni Duterte. Sa mingpabor nga iwakli ang petisyon gawas kang Antonio Carpio nga tinudlo ni kanhi Presidente Arroyo, ang upat— sila si Bernabe, Leonen, Caguiao, ug Jardeleza— tinudlo ni kanhi Presidente Benigno “Noynoy” Aquino III. Dinhi pa lang, ato nang makita nga ang mingpabor nga palagpoton si Sereno mga tinudlo ni Duterte ug Arroyo samtang ang wala mopabor natudlo sa miaging administrasyon.
Si Mahistrado de Castro, ang higpit nga kaaway ni Sereno, prangkang mipahayag nga naglagot siya nga si Sereno, nga 52 pa lang ang edad, maoy gitudlo ni Aquino nga hepe mahistrado. Si Sereno wala mag-agi pagka huwes sahi sa kadaghanan sa mga mahistrado. Si De Castro kanhi presiding justice sa Sandiganbayan ug siya ang nagpakanaog sa silot nga pagkabilanggo sa tibuok kinabuni kang kanhi Presidente Joseph Estrada sa kasong plunder. Hinuon, gipardon siya ni Presidente Arroyo ug wala si Estrada makatunob og Bilibid.
Unsay mahitabo sa impeachment? Tungod kay wala na sa puwesto si Sereno, natural nga mawala na ang impeachment nga dugayng giimbestigar sa Kamara ug botohan na lamang unta nila sa pagbukas sa sesyon. Matod pa ni Espiker Pantaleon Alvarez, tungod kay napalagpot na si Sereno sa Korte Suprema nga iyang gipangulohan, wala nay katarongan nga ipadayon pa ang impeachment.
Apan si Majority Leader Rodolfo Fariñas miingon nga agig pagtamod sa Korte Suprema nga co-equal nga sanga sa atong gobyerno, angay unang hulaton ang resulta sa usa ka motion for reconsideration nga mahimong isang-at sa kampo ni Sereno ug kon unsay resulta anha pa molihok ang Kamara,
Apan bisan pa kon adunay motion for reconsideration, malisod nang mausab ang desisyon sa Korte Suprema.
Angay na lamang dawaton ni Sereno ang iyang kapalaran sahi sa pagdawat ni Corona sa iyang kapalaran dihang gitangtang siya sa puwesto sa Senado. Matod pa sa panultihon sa mga bugoy: “Ang kinabuhi weder-weder lang!”—
Tataw kaayo nga, tingali gumikan sa utang buot niya kang Aquino nga maoy nagtudlo kaniya, gisupak niya ang mga sugo ni Duterte nga gituhoan niyang sukwahi sa baroganan ni Aquino.