LAUDATO SI’:

Sulat-Ensiklikal Ni Santo Papa Francisco Kabahin Sa Pagpakabana Sa Atong Usa Ka Puy-anan

(Sa atong mainitong pagdawat ning labing ulahing ensiklikal ni Papa Francisco, nahunahunaan nako nga mapaambit kini sa hinay-hinay diha sa ato mismong pinulongan. Dili ko makaingon nga mao gayod kini ang tukmang hubad sa Binisaya apan sa akong makaya akong gipaningkamotan nga makuha ang unod niini. Ang nakanindot sa estilo ni Papa Francisco mao nga migamit siyag lengguwahe nga masabtan sa mga tawo. Hinaot unta nga pinaagi niini makalambigit kita sa ubang hugpong nga nagpadayon sa paglihok alang sa pagpakabana sa atong usa lamang ka puy-anan. – Taghubad)

(Ikaupat nga Gula)

IV. Ang Pag-us-os sa Kalidad sa Kinabuhi sa Tawo ug ang Pagkaguba sa Katilingban

43. Ang mga tawo usab mga linalang niining kalibotana, nagapahimulos sa katungod sa kinabuhi ug kalipay, ug gihatagan og talagsaong dungog. Busa dili nato mahimong kalimtan sa paghisgot ang mga epekto ngadto sa kinabuhi sa mga tawo labot sa inanayng kadaot sa kalikopan, ang kasamtangang mga modelo sa kalamboan ug ang gawi sa way pagpakabanang paglabay.

44. Karong panahona, pananglitan, nakahibalo ta sa dili balanse ug gubot nga pagsaka sa daghang siyudad, nga di makahatag og maayong panglawas, dili lang tungod sa polusyon gumikan sa makahilo nga pagbuga sa hangin apan usab tungod sa bunga sa kagubot sa siyudad, lisod nga transportasyon, ug polusyon sa panan-aw ug sa kasaba. Daghang siyudad ang dagko, dili maayong mga gambalay, naghinobra ang pag-usik sa enerhiya ug tubig. Ang mga purok, bisan kadtong bag-o lang nahimo, naghuot, gubot ug kulang sa igong luna para sa mga tanom. Wala kita mahimugso aron magpuyo sa naghinobrang semento, aspalto, bildo ug metal, ug hinikawan sa linawas nga pakiglambigit sa kinaiyahan.

45. Sa pipila ka dapit, sa mga balangay ug sa mga siyudad, ang paghimo sa mga luna nga pribado nakapugong sa mga tawo sa pagduol sa mga dapit nga may linain nga kaanindot. Sa ubang dapit, gihimong serado ang mga luna nga gitawag og “ekolohikal” ngadto sa mga taga laing dapit aron sa pagseguro sa artipisiyal nga kahilom. Kalagmitan, makakita tag nindot ug maayong pagkahimo nga lunhaw nga mga luna sa gitawag og “luwas” nga mga dapit sa mga siyudad, apan dili nato kini makita sa mga dapit nga mas natago diin tua magpuyo ang walay mga bili sa katilingban.

46. Ang katilingbanong mga bahin sa kausaban sa kalibotan nagalangkob sa epekto sa teknolohikanhong mga kabag-ohan sa panarbaho, katilingbanong pagsalikway sa uban, dili makiangayong pag-apod-apod ug paggamit sa enerhiya ug sa uban pang mga serbisyo, dili maayong dagan sa katilingban, pagtaas sa dugoong mga hitabo ug pagtaas sa bag-ong mga matang sa kagubot, pagpayuhot sa ginadiling droga, pagtaas sa paggamit sa ginadiling droga sa mga batan-on, ug ang pagkahanaw sa kaugalingon. Mga timailhan kini nga ang pagtubo sa minglabayng duha ka siglo wala makadala og maayong kalamboan

ug pag-umento sa kalidad sa kinabuhi. Ang uban niining maong mga timailhan nagatimaan usab sa tinuod nga pagkahagba sa katilingban, ang hilom nga pagkabugto sa mga higot sa kahiusahan ug katilingbanong gambalay.

47. Dugang pa, ang pagkaylap sa medya ug sa kalibotang digital nakapugong sa mga tawo sa pagkat-on unsaon sa pagkinabuhi nga maalamon, sa paghunahuna og lawom ug sa paghigugma nga manggihatagon. Niining maong kahimtang, namilegro na ang bantogang manggialamon sa nanglabayng panahon nga dili na sila madunggan taliwala sa kasaba ug mga lingla sa naghinobrang impormasyon. Gikinahanglan nga ang mga paningkamot himoong makatabang niining mga medya nga mahimong kapaninguhaan sa bagong kalamboan diha sa kultura alang sa katawhan ug dili mahimong hulga sa labing lawom natong mga bahandi. Ang matuod nga kaalam, isip bunga sa pagsusi sa kaugalingon, pakigsultihanay ug manggiluyong pagpakighimamat sa mga tawo, dili maangkon pinaagi lamang sa pagpunpon og mga datos nga mao lay makaingon sa sobrang impormasyon ug kaguliyang, usa ka matang sa polusyon sa hunahuna. Ang matuod nga pakiglambigitay sa uban, uban ang mga hagit nga dala niini, karon gipulihan na sa matang sa komunikasyon sa internet nga magduso kanato sa pagpili o pagwagtang sa panaglambigit segun sa kagustohan, busa nagdala og bag-ong matang sa hinimo-himong mga pagbati nga may mas dakong kalambigitan sa kahimanan ug mga gipasundayag kaysa ubang tawo ug sa kinaiyahan. Ang medya sa panahon karon makapahimo kanato sa pagpakiglambigit ug pagpaambit sa atong kahibalo ug mga pagbati. Apan usahay makababag usab kini kanato gikan sa direktang pagbati sa mga kasakit, sa mga kahadlok ug sa mga kalipay sa uban ug sa kakuti sa ilang personal nga kasinatian. Tungod niini, angay lamang kitang magpakabana nga, uban sa makapahinam nga mga posibilidad nga gihatag pinaagi niining maong mga medya, may kahigayonan usab nga motumaw ang lawom ug subo nga kakulang sa katagbawan sa panaglambigitay sa usag usa, o makadaot nga pagsabot sa paglain sa kaugalingon.

V. Walay kaangayan nga lukop sa tibuok kalibotan

48. Dungan ang pagkadaot sa kahimtang sa tawo ug sa kahimtang sa kinaiyahan; dili kita makahimo og igong pagpakigharong sa pagkadaot sa maong kahimtang gawas kon atong atimanon ang mga hinungdan nga may kalabotan sa tawhanon ug katilingbanong kadaot. Gani, ang kadaot sa kinaiyahan ug sa katilingban nakaapekto sa labing alaot nga mga tawo sa planeta: Managsama nga ang kasinatian matag adlaw ug ang siyentipikong pagtuon nagapakita nga ang labing bug-at nga epekto sa tanang pagatake sa kinaiyahan giantos sa labing mga alaot. Pananglitan, ang pagkunhod sa mga dapit nga kapangisdaan nakahatag og kasakit sa gagmayng katilingban sa mga mangingisda nga walay pamaagi sa pagpabuhi pag-usab niadtong nawala nang mga dapit; ang pagkahugaw sa tubig nakaapekto sa mga kabos nga dili makapalit og mga tubig nga binotelya; ug ang pagsaka sa dagat nakaapekto sa kabos nga katawhan nga nagpuyo sa kabaybayonon nga walay laing lugar nga kalalinan. Ang epekto sa kasamtangang kakulang sa kaangayan nakita usab diha sa sayong kamatayon sa kadaghanan sa mga kabos, diha sa panagbangi nga sinugnoran sa kakulang sa kapaninguhaan, ug diha sa gidaghanon sa

Ang malamboong mga nasod kinahanglan untang mobayad niining maong utang pinaagi sa igo nga pagkunhod sa ilang paggamit sa dili- na- mabag- ong enerhiya ug pinaagi sa pagtabang sa kabos nga mga nasod…

uban pang problema nga wala kaayo mahatagi og pagtagad sa mga hisgotanan sa tibuok kalibotan.

49. Kinahanglang isulti nga, sa kinatibuk-an, maingon nga gamay lamang ang tin-aw nga kahimungawong sa mga problema nga labing nakaapekto sa mga sinalikway. Apan sila ang kinabag-an sa katawhan sa planeta. Karong panahona, gihisgotan sila sa politikanhon ug ekonomikanhong mga panaghisgot sa kanasoran, apan makaingon ta nga ang paghisgot sa ilang mga problema usa lamang ka pakapin, usa ka pangutana nga gipasukip lamang ingon og bahin nga kinahanglang hisgotan kun hisgotanan nga dili hinungdanon, kon dili sila tan-awon isip inosenteng mga biktima lamang. Sa tinuod lang, human mahisgoti ug mabuhat ang tanan, kanunay silang atua sa kinaubsang bahin. Maingon usab nga kabahin kini sa kamatuoran nga daghang propesyonal, maghihimo og mga opinyon, mga paagi sa komunikasyon ug mga sentro sa gahom, tungod kay tua sila mahimutang sa adunahang mga dakbayan, nasip-ak na sila sa mga kabos, gamay na lang ang ilang linawas nga pakiglambigit sa ilang mga problema. Nabuhi sila ug naghunahuna gikan sa hayahay nga kahimtang sa taas nga ang-ang sa kalamboan ug kalidad sa kinabuhi nga dili maabot sa kadaghanan sa katawhan sa kalibotan. Kining kakulang sa linawas nga pakiglambigit ug pakighimamat, nga gipasamot usahay sa kakulang sa kahiusahan sa atong mga dakbayan, makadala ngadto sa pagkamatay sa tanlag ug ngadto na lamang taman sa paghimo og pagtuki nga dili maglakip sa mga bahin sa tinuod nga panghitabo. Usahay, kining maong panghunahuna ubanan pa sa “law-ay” nga mga pulong. Apan karong panahona, angay natong mahibaloan nga ang matuod nga ekolohikanhong pamaagi kanunayng mahimong sosyal nga pamaagi; kinahanglang magalangkob kini sa mga pangutana sa kaangayan diha sa mga lantugi bahin sa kalikopan, aron sa pagpaminaw sa hilak sa yuta ug hilak sa kabos.

50. Imbes hatagan og kasulbaran ang mga problema sa mga kabos ug hunahunaon unsaon pag-usab ang kalibotan, ang uban makahatag lang gyod og sugyot sa pagpakunhod sa gidaghanon sa paghimugso. Usahay ang kabos nga mga nasod mag-atubang og mga matang sa duso sa kanasoran nga maghimo sa ekonomikanhong tabang nga mahiktan sa mga palisiya sa pagpakunhod sa paghimugso sa mga bata ( reproductive health). Apan samtang tinuod nga dili angay ang gidaghanon sa populasyon ug ang kinahanglanong kapaninguhaan nahimong babag sa kalamboan ug sa malahutayong paggamit sa kalikopan, kinahanglan usab nga makita nga ang pagtubo sa gidaghanon sa tawo sibo gayod sa malangkobon ug mapaambitong kalamboan. Ang pagpasangil sa pagtubo sa populasyon imbes sa naghinobra ug mapihigong konsumerismo sa pipila, usa lamang ka paagi sa pagdumili sa pag-atubang sa mga isyu. Usa kini ka pagsulay sa paghimong lehitimo sa kasamtangang modelo sa distribusyon, diin ang diyotayng hut-ong sa katilingban nga nagatuo nga sila ang may katungod sa paggamit sa mga butang nga dili mahimong ipatuman sa tibuok kalibotan, kay ang planeta dili makasugakod sa pagsalod sa mga basura sa maong paggamit. Gawas pa niini, nakahibalo kita nga usa sa tulo ka bahin sa tanang produktong pagkaon ang gilabay, ug sa panahon nga ilabay ang pagkaon, sama ra kini sa gikawat gikan sa talad-kan-anan sa mga kabos. Kinahanglan gihapon ang pagtagad sa dili balanse nga gibag-on sa populasyon sa mga dapit, sa matag nasod ug sa tibuok kalibotan, tungod kay ang pagsaka sa gidaghanon sa panginahanglanon sa pagkaon maoy nakaingon sa komplikadong kahimtang sa matag rehiyon, isip bunga sa panaglambigit tali sa mga problema nga may kadugtongan sa polusyon sa kalikopan, sakyanan, pag-atiman sa mga basura, pagkahanaw sa kapaninguhaan ug sa kalidad sa kinabuhi.

51. Ang pagka walay kaangayan nakaapekto dili lamang sa tagsa-tagsa apan sa tanang kanasoran usab; nagaduso kini kanato sa paglantaw sa etika sa mga relasyon sa kanasoran. Ang tinuod

nga “ekolohikanhong utang” anaa gayod, ilabi na tali sa amihanan ug habagatang bahin sa kalibotan, naglambigit sa dili balanseng komersiyo nga may epekto sa kalikopan, ug ang dili balanse nga paggamit sa mga gasa sa kinaiyahan sa pipila ka nasod sa taas nga panahon. Ang pagbaligya sa hilaw nga mga materyales aron sa pagtubag sa panginahanglanon sa mga merkado sa industriyalisadong mga nasod sa amihanan nakahimo og kadaot sa lokal, sama pananglit sa polusyon nga gikan sa merkuryo diha sa mina sa bulawan o sa polusyon gikan sa asupre diha sa mina sa copper. Gikinahanglan ang pagkuwenta sa gamit sa luna sa kalikopan sa tibuok kalibotan tungod sa pagbulhot sa hugawng hangin nga natigom na sulod sa duha ka siglo ug nakahimo sa kasamtangang kahimtang nga nakaapekto sa tanang nasod sa kalibotan. Ang pagtaas sa kainit tungod sa dakong panginahanglanon sa pipila ka adunahang nasod dunay epekto sa labing kabos nga mga dapit sa kalibotan, ilabi na sa Aprika, diin ang pagsaka sa temperatura, uban sa hulaw, napamatud-an nga nakadaot sa panguma. Duna poy kadaot nga dala sa pagtam-ok sa gahi nga mga basura ug makahilong mga likido ngadto sa kabos nga mga nasod, ug pinaagi sa polusyon sa mga kompaniya nga naglihok sa kabos nga mga nasod diha sa paagi nga wala itugot sa ila mismong dapit, sa mga nasod nga gikuhaan nila sa ilang kapital. Atong hinumdoman nga kalagmitan ang mga negosyo nga naghimo niining paagiha mao ang mga multinasyonal. Gihimo nila dinhi ang dili nila mahimo sa adunahang mga nasod o ang ginaingon nga first world. Sa kinatibuk-an, human sa ilang kalihokan, magbilin silag dagkong problema sa tawo ug sa kinaiyahan sama sa kawalay trabaho, gibiyaang mga lungsod, pagkunhod sa mga kapaninguhaan sa kinaiyahan, pagkahanaw sa mga lasang, kaalaot sa agrikultura ug sa lokal nga pagpasanay sa mga hayop, dagkong lungag, bungkag nga mga bungtod, hugawng mga suba ug pipila ka kalihokang katilingbanon nga dili na malahutayon.

52. Ang utang sa gawas sa kabos nga mga nasod nahimong paagi sa paghigot kanila, apan dili kini mahimo kon hisgotan ang kabahin sa utang nga may kalabotan sa ekolohiya. Sa lainlaing paagi, ang kabos nga mga nasod, diin makaplagan ang labing mahinungdanong mga kinaiyanhong kapaninguhaan sa nataran sa kinabuhi ( biosphere), nagpadayon sa pagtampo sa kalamboan sa adunahang mga nasod nga nagkahulogan sa pagpamilegro sa ilang kahimtang karon ug sa umaabot. Ang kayutaan sa mga kabos sa habagatan nga bahin adunahan ug wala pa mahugawi, apan ang paagi sa pagpanagiya sa mga butang ug mga kapaninguhaan aron sa pagtubag sa mahinungdanong butang sa kinabuhi gipugngan sa sistema sa mga relasyon sa komersiyo ug pagpanag-iya nga gigambalay sa daotang paagi. Ang malamboong mga nasod kinahanglan untang mobayad niining maong utang pinaagi sa igo nga pagkunhod sa ilang paggamit sa dili-na-mabag-ong enerhiya ug pinaagi sa pagtabang sa kabos nga mga nasod sa pag-abag sa mga palisiya ug mga programa sa malungtarong kalamboan. Ang labing kabos nga mga dapit ug mga nasod dili kaayo makahimo sa pagpatuman sa bag-ong mga modelo sa pagkunhod sa bul-og ngadto sa kalikopan tungod kay kulang sila sa puhunan sa pagpalambo sa kinahanglanong mga proseso ug sa pagtubag sa gasto niini.

Kinahanglang magpadayon kita sa pag-amgo, nga kabahin sa kausaban sa klima, dunay gitaganang mga kaakohan (differentiated responsibilities). Matod pa sa mga obispo sa Nagkahiusang mga Estado, dako nga pagtagad ang gikinahanglang ihatag ngadto sa mga panginahanglanon sa mga kabos, sa mga huyang ug mga nagkalisod, diha sa usa ka lantugi nga kalagmitan gigamhan sa mas gamhanang interes. Kinahanglang atong lig-onon ang baroganan nga usa lamang kita ka tawhanong banay. Walay mga utlanan ug mga babag, politikanhon man o sosyal, nga mahimo natong kapasalipdan, wala usay lawak alang sa globalisasyon sa walay pagpakabana. (PADAYONON) (PADAYONON)

PISCES – (Pebrero 20 – Marso 20) – Niining mga semanaha magkapuliki ka sa mga tanyag nga modangat diha kanimo. Ayaw pagkompiyansa kay basig masulod ka sa lit-ag. Tun-an mog maayo kon unsa ang angay mong buhaton. Di mo makalimtan ang pagpinarayganay. Suwerte mong adlaw ang Martes ug palaran mong numero ang 1, 5, 2.

ARIES – (Marso 21 – Abril 20) – Molusad kag adbokasya batok sa ginadili nga droga. Pagmatngon lang sa imong kaugalingon kay mabutang kas kakuyaw. Dako kag ikatabang nga moasenso ang inyong komunidad. Makahibalag kag binuhat nga motul-id sa imong dalan. Lunes ang suwerte mong adlaw ug 3, 8, 7 ang palaran mong numero.

TAURUS – (Abril 21 – Mayo 21) – Niining mga semanaha di molungtad ang hugot mong pagsalig nga makab-ot ang imong dugay nang gitinguha. Ayaw paglunga sa pag-ampo. Dako ang kasegurohan nga ma- promote ka. Magmadasigon. Halandomon ang gisaw-ang saro sa himaya. Biyernes ang suwerte mong adlaw ug 6, 3, 9 ang palaran mong numero.

GEMINI – (Mayo 22 – Hunyo 21) – Makapahinuklog ang ihatag mong pakigpulong atubangan sa kabatan-onan sa inyong komunidad. Angay lang nga adunay mogiya kanila. Mokuyog ka sa pagsangyaw sa Maayong Balita. Ipadayon ang sulundong buhat. Dugosnon ang romansa. Domingo ang suwerte mong adlaw ug 5, 1, 8 ang palaran mong numero.

CANCER – (Hunyo 22 – Hulyo 22) – Niining semanaha makaani ka na sa maayo mong binuhatan. Makadawat kag insentibo sa talagsaon mong perpormans. Makapadayon ka na sa imong pagtuon isip working student. Makigdungan paghangos ang imong partner. Suwerte mong adlaw ang Sabado ug palaran mong numero ang 3, 7, 2.

LEO – (Hulyo 23 – Agosto 23) – Magmatinudanon ka na sa imong gitinguha. Seryoso ka na sa imong pagtuon. Molikay ka na sa imong barkada. Mokuyog ka na sa pagsimba sa imong inahan. May motambag kanimo nga angay mong tumanon. Makapagilok ang hagawhaw. Huybes ang suwerte mong adlaw ug 7, 8, 4 ang palaran mong numero.

VIRGO – (Agosto 24 – Septiyembre 23) – Niining mga semanaha mopakita kag talagsaong kakugi nga kawilihan sa imong agalon. Ikuyog ka sa pagbiyahe sa abroad. Ampingi ang pagsalig diha kanimo. Dako ang purohan nga moasenso kas umaabot. Mainit ang romansa. Suwerte mong adlaw ang Martes ug palaran mong numero ang 3, 4, 2.

LIBRA – (Septiyembre 24 – Oktubre 23) – Di mo angayng tagdon ang negatibong mga komento batok kanimo. Itingob ang imong panahon sa pag-ugmad sa imong personalidad. Daghan kag makat-onan sa pagpunay mog basa sa mga libro. Kusog ang naangkon mong karisma. Miyerkoles ang suwerte mong adlaw ug 6, 7, 9 ang palaran mong numero.

SCORPIO – (Oktubre 24 – Nobiyembre 22) – Niining mga semanaha daghan ang mga trabaho nga imong alingahon. Hatagan mog prayoridad nga matapos ang proyekto sa di pa moabot ang dedlayn. Daghan ang gustong mokuha sa imong serbisyo. Makawiwili ang salohang romansa. Suwerte mong adlaw ang Lunes ug palaran mong numero ang 4, 8, 5.

SAGITTARIUS – (Nobiyembre 23 – Disyembre 21) – Matuman ang tinguha nga magbag-o sa imong batasan. Dako ang purohan nga makatrabaho ka sa abroad. Masulbad na ang giatubang mong problemang pinansiyal. Kinahanglan makat-on kang magdaginot. Modungan ka pagtungas sa himaya. Huybes ang suwerte mong adlaw ug 2, 7, 9 ang palaran mong numero.

CAPRICORN – (Disyembre 22 – Enero 21) – Niining mga semanaha mobalik paglagsik ang imong lawas. Di ka na angayng magpasagad sa imong panglawas. Magmatngon ka kanunay. Sundon mo ang tambag sa doktor. Magmalaomon kang magmalamposon. Mosamot kamainiton ang romansa. Suwerte mong adlaw ang Sabado ug palaran mong numero ang 5, 4, 3.

AQUARIUS – (Enero 22 – Pebrero 19) – Makalingkawas ka na sa nabalhogan mong kabilinggan. Magbantay ka sa imong mga lakang kay huyang ka sa mga tentasyon. Mag-ampo ka kanunay nga di masugamak sa di damhong problema. Makapiyong kas tumang kalalim. Miyerkoles ang suwerte mong adlaw ug 9, 4, 6 ang palaran mong numero.

--Bb— bulilyaso, (Sp. bullir) mess up; not achieve the purpose due to intervening situation. Syn. palpak, sipyat bulkan, (originated from Vulcan, a Roman god of fire or metalworking) volcano bulonyo, (Sp. bulonio) the stirring stick of the chocolate pot. Syn. batil bulto, (Sp. bulto) 1. emboss; embossment. 2. bulge. Syn. bugdo. 3. bulk, whole, totality. Syn. tibuok bumuboto, (Sp. voto) about to vote; on the verge of voting bumubuto, (Bis. buto) about to explode; on the verge of exploding bunggalo, (Sp.) lightweight tropical house: a simplybuilt one-storey house with a veranda and a wide, gently sloping roof bupalo, (Sp. bufalo) buffalo bupete, (Sp. bufete) lawyer’s office; writing desk or table burges/a, (Sp. burgues/sa) bourgeois buriring, a kind of small puffer fish that is poisonous to eat. Also butiti, budiding burles, (Sp. burlesco/a) burlesque buro, (Sp.) bureau burokrasya, (Sp. burocracia) bureaucracy burokrata, (Sp. burocrata) bureaucrat burokratiko/a, (Sp. burocratico/a) bureaucratic buruka, (Sp.) lawsuit busero, (Sp. buzero) diver buso, (Sp. buzo) dive; peep buson, (Sp. buzon) mailbox, letter box busto, (Sp. busto) bust; chest butaka (Sp. butaca) 1. armchair; easy chair. 2. orchestra or box seat butano, (Sp. butano) butane. Also byuteyn butiti, a kind of poisonous fish butse, (Sp. buche) belly; gut; bosom buwelta, (Sp. vuelta) comeback; backward. Also resbak buwitre, (Sp. buitre) vulture buylo, (Sp. vuelo) accelerate. Syn. sutoy buynamano, (Sp. buenamano) firsthand; primer. Syn. inablihan, unang halin buynas, (Sp. buenas) lucky; fortunate buyno, (Sp. bueno) good; fit; appropriate, well, all right; okay byugol, (Eng. bugle) a wind musical instrument. 2. a five-sentavo coin; a nickel byuteyn, (Eng. butane) simp. of butano porbida, (Sp. por la vida) an interjection, ‘gosh” spedometer, (Eng. speedometer) simp. of spedometro spedometro, (Sp. velocimetro) speedometer. Also (see) spedometer (Pasidaan: Kining maong kapulongnan naglakip lang sa mga pulong hinulaman sa Binisaya diin ang matag entri gisundan sa etimolohiya (anaa sulod sa parentesis) o gigikanang pulong. Mga minugbo: Sp. – Spanish, Eng. – English, Lat. – Latin, simp. – simplified o gipasayon, pl.—plural.)

Busog kaayo ang managbarkada nga palahubog sa ilang sumsoman.

Enrique (nanug-ab ug gihapuhap ang butirik nga tiyan): Belib gyod ko sa imong pagka kosinero, Bay Daniel, ba. Daniel: Kay ngano man kuno? Enrique: Aw, lami man god kaayo tong imong giandam nga kilawin para sumsoman. Puwerte gyong hurota ba. Daniel: Mao ba, Bay?

Enrique: Mao gyod! Dili ba, mga abay?

Ubang Kabarkada (nagdungan pagtubag): Mao gyod! Haskang lamia!

Enrique: Pero, Bay Daniel, daghan lagi tong atong gisumsoman nga kilawin. Di ba morag gamay ra man tong atong gibakas nga kuwarta para ipamalit og himoonong kilawin ug hasta na mga lamas?

Daniel: Naa ra man na sa diskarte, Bay.

Enrique: Ug giunsa man nimo to og diskarte ang atong kilawin, bi?

Daniel: Ay, ako man lang gipangtadtad og pino tong gubaon na namong mga tsinelas ug gisagol sa kilawin. Extender god.

ERIC S.B. LIBRE Davao del Sur

“Ug daghan ang nanaglakaw nga kalabera kay sa mga buhi… daghan diayng dagko og mga mata nga wala makakita sa Adlaw.”

“Panan-awan” – Jose L. Tomarong

Samtang kita mga buhi pa

Di gayod kita makatugkad Sa lintunganay nga gahom sa Diyos. Di kita makatugkad sa giladmon Sa Iyang pagka Magbubuhat.

Ning bag-o tang kalibotan Inanayng gianay ang moralidad Sa tawo. Nahanaw na ang bili Sa tawhanong katungod.

Ang mga berso ug pagtulun-an Sa Balaang Kasulatan wala na Masilsil sa atong alimpatakan. Ang mga panid sa Bibliya Nahimo nang mga tabanog Nangasangit sa patayng kahoy.

Apan ang mga mata sa pagtuo Nagpabilin sa tagsa-tagsa kanato. May paglaom mobalik ang timgas Nga Kahayag sa Iyang pagkabanhaw. Sa kinauyokan sa atong kasingkasing Buka ang mga mata sa atong pagtuo.

LAMBERTO G. CEBALLOS Cawayan, Dalaguete, Cebu