Agrikultura
(Alaala ng Isang Agri Journalist)
NANG bumisita kami sa taniman ng sibuyas ni Reynaldo “Amang” Ramos sa Bongabon, Nueva Ecija noong Pebrero 5, 2011, siya na ang pinakamasayang nagtatanim ng sibuyas na nakapanayam namin sa tagal naming sumusulat tungkol sa agrikultura. Bakit?
Buweno, kadalasang naririnig namin ang daing ng mga magsisibuyas dahil madalas silang nalulugi dahil sa iba’t ibang rason. Nalulugi sila kung bumagsak ang presyo ng sibuyas dahil maraming mula sa ibang bansa na maaaring sa legal na paraan o di kaya dahil sa pagpupuslit o smuggling. Ang tuloytuloy na pag-ulan ang isa pang namiminsala sa mga tanim na sibuyas. Iba pa ang mga peste at sakit na dumadapo sa mga tanim.
Pero napakasaya si Amang noong nakausap namin dahil noon pa lang daw siya nakapagbenta ng kanyang inani sa mataas na presyo na P95 hanggang P120 bawat kilo ng bagong bunot na sibuyas. Sabi ni Amang na may 43 anyos sa taong iyon, ang karaniwang naranasan niyang presyo ay P10 hanggang P25 bawat kilo lamang.
Noong Oktubre 2010, umupa siya ng lupa na may luwang na 8,000 metro kuwadrado sa halagang P5,000 at tinamnan niya ng sibuyas. Sa una niyang pag-ani noong Enero 20, 2011, nakabunot siya ng 6,000 kilo na naibenta niya sa halagang P95
kada kilo kaya umabot ito ng P570,000. Nagpabunot siya ng ikalawang beses noong bumisita kami noong Pebrero 5, 2011. Nakaani siya uli ng 6,000 kilo na naibenta naman niya ng P120 bawat kilo o P720,000 sa kabuuan. Kaya sa dalawang beses niyang pag-ani, umabot sa P1,290,000 ang pinagbentahan niya.
Binanggit ni Amang kung bakit napakataas ang presyo ng sibuyas noong unang bahagi ng 2011. Ang isang dahilan ay walang dumating na sibuyas mula China dahil naghigpit sa pagmamanman sa mga smugglers at wala rin import permit na pinalabas ng Bureau of Plant Industry.
Ang isa pang malaking dahilan ay sapagkat konti lamang ang naani sa buwan ng Enero at Pebrero ng 2011. Marami naman ang ibang magsasaka na nagtanim kasabay ni Amang pero ang kanilang tanim ay sinalanta ng sunod-sunod na pagulan. Mapalad si Amang sapagkat siya ang isa sa ilan lamang na nagtanim ng bagong barayti na inilabas ng East-West Seed, ang tinatawag na Super Pinoy na sibuyas.
Ang Super Pinoy ay ang pinaghusay na bersiyon ng Red Pinoy na gawa rin ng East-West Seed na matagal nang itinatanim ng mga magsisibuyas sa Nueva Ecija at iba pang lugar. Ang Super Pinoy ay may mas malalaking laman kaya mas malaki ang ani. Ang mahalagang katangian ng Super Pinoy ay matibay sa ulan, hindi kagaya ng mga naunang barayti. At dahil dito, nakakuha si Amang ng magandang ani at naisabay pa na walang imported na sibuyas noon. Kaya mataas ang presyong napagbentahan niya.
Nagtapos si Amang ng haiskul at mula noon, pagsasaka ang kanyang tanging pinagkakakitaan. Nagsarili siyang magsaka noong 1996 at naalaala niya na ang una niyang tinamnan ng sibuyas ay isang loteng may luwang na 7,000 metro kuwadrado na bigay sa kanya ng kanyang mga magulang at isang kalahating ektarya na kanyang inupahan. Sa taong iyon, ang presyo ng sibuyas ay P23 bawat kilo. Sa una niyang sariling pagtanim ng sibuyas, kumita naman siya ng P110,000. Masaya na siya noon at nakabili siya ng isang jeep panggamit sa pamilya at sa pagsasaka.
Pero ang hindi niya malilimutan ay ang tanim niyang Super Pinoy na inani niya noon Enero 20 at Pebrero 5, 2011 na kung saan siya bumenta ng P1,290,000. Sapagkat gumastos siya lamang ng P90,000 sa pag-upa ng lupa at para sa binhi, abono, pestisidyo, irigasyon, paggamas ng mga damo at trabahador, nakaneto siya ng P1.2 milyon sa loob lamang ng mahigit kumulang 120 araw.
Ang mag-asawang Reynaldo at Esmeralda Ramos ng Bongabon, Nueva Ecija ay may dalawang anak na may palayaw na Day at Doy.