Mga tambag unsaon sa paglimpyo sa tubig

Aniay mga tambag unsaon pagsiguro limpyo ang tubig nga imong gigamit. Ang pag- disinfect sa tubig makapatay sa mga kagaw ug ulod aron luwas ang tubig ilimnon.

PAGPABUKAL SA TUBIG

Pabukala ang tubig ug pakapinig usa ka minuto human magbukal usa pa haunon. Pabugnawa. Kon naa mo sa bukid, hulata gayud ang tulo ka minutos gikan sa pagbukal usa pa haonon.

Ang pagpabukal sa tubig makausab sa tilaw niini. Kon mabugnaw na gani kini, ibalhin sa limpyong botelya ug ayuha’g kino’. Ang pagkino’ makapuno’g hangin sa tubig aron mas lami ang tilaw niini.

Kon nihit ang sugnod, usa ka paagi pagdaginot mao ang pagbutang sa tubig sulod sa kaldero o takuri nga gilutoan og kan-on.

PAGBULAD SA ADLAW

a. Limpyuhi ang botelya (plastic o glass bottle) o plastic bag.

b. Butangi’g tubig ang botelya kutob ra sa tunga, dayon ayuha’g kino sulod sa 20 minutos aron makasulod ang hangin sa tubig. Dayon, puna’g tubig ang botelya. Ang hangin sa tubig makatabang og dali sa pag- disinfect niini. c. Ibuwad ang botelya nga may tubig sa init sa adlaw, layo sa mga hayopan ug tawo. Mas maayong ibutang sa atop sa balay. Ibilin kining botelya og pipila ka mga oras diha sa init sa adlaw, o duha ka adlaw kon dili kaayo init ang adlaw. d. Imna diretso ang tubig gikan sa botelya. Makatabang kini’g panalipod batok sa mga kagaw nga anaa sa kamot o sa ubang mga sudlanan sa tubig.

“LIME” O DUGA SA LEMON

Pagpuga og usa ka lime o lemon ug isagol sa usa ka litro nga tubig. Paabuta og 30 minutos aron makapatay kini’g kagaw sa kolera ug ubang kagaw. (Dili hinoon kini luwas alang sa tanang kagaw).

“CHLORINE”

Saguli’g igong chlorine ang tubig. Ang chlorine barato ug makapatay sa halos tanang klase sa kagaw. Kon gamay ra ang ibutang sa tubig, dili kini makapatay sa kagaw, apan kon daghan ra pod kini, malain ang lami sa tubig.

Unsa man diay kadaghanon ang chlorine nga isagol sa tubig? Nag-agad kini sa gidaghanon sa kagaw sa tubig: kon gamay ra ang kagaw, gamay ra pod ang isagol, apan kon daghan ang kagaw, daghan pod ang ibutang sa tubig.

Ang kasagarang chlorine nga gamiton mao ang “household bleach.” Kini adunay 3.5 porsiyento o 5 porsiyento nga chlorine. Ang unang buhaton mao ang pagtimpla’g “mother solution” nga uno porsiyento ug kini maoy ibutang sa tubig nga imong i- disinfect. Unsaon pagtimpla sa mother solution: a. Ihuwad ang usa ka tasang bleach ngadto sa usa ka limpyong usa ka litrong botelya. b. Pun-a ang botelya sa tin-aw nga tubig. c. Kinoa kini sa 30 segundos. d. Biyai kini’g 30 minutos. Ang imong mother solution andam nang gamiton.

Patinduga kinig 30 minutos. (RAFI Comm Abigail Gee M. Lastimosa/Gikan sa Sumbanan sa Kahimsog nga gipublikar sa Ramon Aboitiz Foundation, Inc.)