Gitakdan sa ungo

GIKUYAWAN si Nang Imelda nga natakdan sa ungo ang iyang manghod nga si Angelo kay ang linihukan ning pipila ka mga adlaw takdo sa gipamulong sa iyang silingan nga si Paulina. Di na ganahan mokaon. Matag karon ug unya, maghinuktok ug magsiga ang mga mata nga magtutok sa kisame.

“Kuyaw ra ba nga manakod na, Nang Imelda, kay bag-ong gitakdan. Ayaw gyud pagkumpiyansa.” Pasidaan sa tabian nga si Paulina nga nangayog mga pal-ak sa kamunggay sa tiguwang sa usa ka punoan nga milabong sa tugkaran. Kay mituo sa maong pasidaan, ibutang lang niya sa lamesa ang pagkaon sa manghod. Pito sila ka mga managsuon, apan duha ra silang buhi. Siya ang kamaguwangan ug si Angelo ang kamanghuran. Ilo na silang tuwapos. Dalaga siyang guwang kay way ganang maminyo bisan nakaagi siyag mga hinigugma. Retirado siyang public

high school teacher. Si Angelo iyang ginastuan ug bag-o pang nakatapos sa kolehiyo sa kursong Creative Writing.

Milabay ang mga adlaw. Namatikdan ni Nang Imelda nga molakaw si Angelo magabii. Suma sa nakakita adto sa baybayon maglingkod sa bato ug magtutok sa hayag nga buwan.

“Nang Imelda, pagbantay kay bag-o nang gisaban, mamugno na siya. Panid-i kon wa bay samad o bun-og sa iyang lawas.” Ning higayuna nakada si Paulina og mubgas nga ginanos nga gihatag sa tiguwang. Ning ulahing mga adlaw wa na moguwa si Angelo sa lawak gawas nga mokaon. Naungo na gyud ang iyang manghod. Nakahilak si Nang Imelda sa paghunahuna sa nahitabo.

Usa ka adlaw niana, may namisita nga mestisong lalake kang Angelo. Madasigon ang ilang panagkukabildo. Kini pa ang unang higayon nga nakita niya nga mingisi ang iyang manghod. Gipa-esnak ni Nang Imelda ang bisita. Pagkahuman, nananghid kini nga mopauli. Una kini mitalikod gipikpik niini ang abaga ni Angelo, unya, nangatawa sila.

“Nang Imelda, wan-a, kadtong lalake nga mestiso maoy nagpatakod kang Angelo ug gikumpletuhan na pagkaungo ang imong manghod. Di ka angay mahadlok, Nang, kay di man mangunay ang ungo.” Mikurog sa iyang gitindugan si Nang Imelda. Nakada na sad og inunonang bangus ang tabian. Buntag sayo. Misiga ang mga mata sa tiguwang nga nagtan-aw kang Angelo nga nagtakiang. Maoy iyang pagtuo nga nabawsan ni sa iyang pagpamugno. Gitutokan niya ang iyang manghod nga bag-ong nag-ilis. Nagsul-ob og barong tagalog.

Human nakakaon nananghid kini.” Nang, duna koy tambungan nga kalihukan sa siyudad, kasakit ning akong atraytis, uy!”

Nakita ni Nang Imelda nga madasigon kining nanaog nga nagtakiang padulong sa gawas.

Pagka hapon nahibung ang tiguwang sa mga tawo nga nagganayan sa ila. Diha si Paulina kilid sa kapitan sa barangay.

“Nang Imelda, nabaniog man sa ato nga naungo si Angelo, daghan kunong nakakita nga magtuwad kini sa baybayon kon hayag ang buwan. Maayong mamalhin mog puyo aron kalikayan ang dautang mahitabo kaninyo.” Gahi ang tingog ni Kapitan Lidoy.

“Mao na, pamalhin kamoooo! “Singgit sa mga tawo. Nangluspad si Nang Imelda ug nangurog. May awto nga miabot. Nanaog si Angelo nga may dalang dakong tropeyo nga bulawan. Nakamatikod kini sa daghang mga tawo ug kang Kapitan Lidoy. “Unsa ni, Kapitan? ” Sukna ni Angelo. Wa motingog ang kapitan. Nakakita si Angelo kang Paulina. “Ah, husto gipanabi tingali aning tabian nga Paulina nga ako naungo kay nakadungog ko niini nga iyang gisultihan si Manang nga ako kuno gitakdag ungo. Pastilan, magsusulat tawon ko ug maghinuktok, suroy sa baybayon sa gabiing bulanon kay nangitag maayong pulong nga gamiton.” “Unya, kining inyong silingan maoy nidaog sa first prize sa bangga sa sinulatyg nobela sa tibuok Pilipinas. Usa ka milyon ka pesos ug pagtuon sa Estados Unidos ang iyang premyo.” Pahibawo ni Professor Isagani dela Fuente, ang mestisong higala ni Angelo.

Gigakos ni Angelo ang iyang maguwang. “Manang, makabawos na ko kanimo.”