Giihian sa gamhanan
DAGHAN ang gaantos apan ambot lang kon silang tanan masantos ba. Tan-awon pa asa kutob ilang paningkamot nga gipakapinan og panguros. Ning nasod nga hagbay ra naninguha nga mobarog ug mosutoy sa pag-uswag, ang kalisod pabiling hinungdan nganong dili lang ang labing uyamot mao’y galuhod duyog sa pangaliya nga mahaw-as sa pagkasukamod. Kay bisan ang mga nilampos sa ilang pagtuon dili baya tanan nila makaingon nga natagbaw na sa ilang panginahanglan.
Tabang intawon, matod pa nila. Wa’y dumot ang pagpahungaw nila sa ilang suliran bisan gilugwayan og bagutbot ang ilang panghupaw. Angay pun-an ang bugti sa ilang pasingot kay kuwang ra. Kini, pastilan, mao’y naandan nga hangyo sa mga mamumuo ug mga kawani sa kagamhanan, labi na ang mga magtutudlo ug sakop sa kapulisan nga ang kinitaan matag buwan lupi’g pa’y buwa nga kalit rang mahanaw— dili kaabot sa sunod nga tingsweldo. Ug aron molahutay ang suholan ug naa pa’y mahabilin nga sarang matigom, daghang nakahukom og panimpalad sa gawas sa nasod. Kay kuwang ra gyod intawon ang pagbulig sa kagamhanan, segun pa gipamatuod sa usa ka nursing clinical instructor atol sa sa tinuig nga pagsaulog sa Philippine Nurses Week (Oct. 23-29). Sa gikataho, gibutyag niya ang hinungdan nganong padayong daghan ang mga nursing graduates ang dili buot magpabilin sa nasod: “If only nurses in the country are given the proper compensation they deserve, they would not have the option of going abroad.”
Molangyaw aron dili makuwangan ug dili makawang ang ilang hinagoan. Kini dayag mao’y gapabaha sa mga nurses lakip sa uban pang overseas Filipino workers (OFWs) sa bisan asang dapit sa nasod diin gaatang ang kamingaw ug uban pang matang sa pag-antos. Kay gisakripisyo ang kaugalingon samtang nahilayo sa ilang minahal, giila kunohay sila sa kagamhanan nga mga “bagong bayani.” Tuod man, ang ilang singot— gawas pa sa luha ug dugo sa mga gipasipad-an sa ilang langyaw nga mga amo— mao’y gapalutaw sa ekonomiya sa Pilipinas pinaagi sa ilang mga remittances kun padala nga sapi. Nasayran nato nga nikabat kini og duol sa 29 bilyones dolyares sa niaging tuig, ug 46% niini gikan sa mga Pinoy nga nanginabuhi sa America.
Diin gibantog nga labing lunhaw ang balilihan sa kahigayonan— bisan pa’g ang ang bitin sa atong kolonyal nga kasinatian pabiling gabalikos sa panundoman— ang pamuno sa nasod lupig pa’y kabaw nga gadasdas sa iyang sungay. Ay, gipadayag ni Presidente Duterte bag-ohay lang nga wala na kuno’y nahot ang America ug makig-alayon na lang siya sa China ug Russia. Bahala na lang pod kuno ang mga Pinoy ubos sa landong sa star-spangled banner. Mituboy ra ba niya ang kinabag-an sa mga OFWs sa Amerika nga niapil sa absentee voting sa niaging piniliay, ug karon lupig pa’y gitalikdan ug gituwaran niya.