Ampingi ang kasing-kasing
KAY duol naman ang Valentines Day, akong lindog mahitungod sab sa pinaka importanting parte sa atong lawas nga way undang og pitik aron kita mabuhi: ang atong nag-inusarang kasing-kasing.
Sa akong pagbisita ni Dr. Lerma Noval, usa ka inilang espisyalistang doctor sa kasing-kasing, iya kong gi-ingnan nga ang atake sa kasing-kasing maoy numero unong rason sa kamatayon dili lang dinhi sa ato kundi sa tibuok kalibutan.
Daghan ko’g nakuhang nga mga kasayuran ug usa ini ang mga kasagarang bation kung simbako lang atakihon sa kasing-kasing unya way tagtungod nga masampit para kapangayuan og tabang diha-diha.
Tambag ni Dr. Noval, duol dayon sa pinaka duol nga tambalanan o ospital kung kini imong masinati:
· Pagkaluya sa lawas ug tumang kakapoy- kini tungod kay gamay o hinay ang daloy sa dugo nga naglatay sa kaugatan. Ang resulta, ang kasing-kasing maghago pagbumba sa mosulod ug moguwa nga dugo sa kasing-kasing.
· Pagpanlipong- kini simtomas nga nakuwangan og hangin o oxygen ang ulo maong dali rang matumba o makuyapan labi na kay ang utok dili na ka pinsar o trabaho og insakto.
· Paghuot o sakit sa dughan nga murag gikumot o gituok ang kasing-kasing samot na kung mosakit ang tingkoy kay mitaas ang pressure sa dugo.
· Maglisod sa pag-ginhawa. Ang kasing-kasing ug baga magdungan og trabaho maong kung ang usa nila dunay kakulian, segurado kining maka-apekto sa usa. Ang uban makasinate sab og pagsip-on o flu.
Way usa nato nga gustong magkasakit kay gawas nga grabe ka mahal ang bayad sa ospital, tambal og doctor, labaw sa tanan wa say gusto nga mawala atong mga minahal.
Dugang ni Dr. Noval, way kumo kung magpuyo kita sa kinabuhing himsog nga layo sa mga sakit-sakit.
Kini ang mga simple ug kumon nga mensahe nga iyang gipa-ambit para makab-ot ang maayong panlawas:
Una ang pagkaon og insakto. Limitahan ang pagkaon og parat (ginamos, hipon), sud-an nga daghang tambok (humba), mga processed foods (chorizo, tocino) o de lata nga daghang chemical ug preservatives nga gipangsagol. Daghanon hinuon ang pagkaon og preskong utanon ug prutas.
Mag ehersisyo bisag ka 3 kada semana, daghanon ang pag-inum og tubig matag adlaw, matulog og 6-8 ka oras og disiplinahon ang kaugalingon sa pag-usab sa naandang hiwi nga binuhatan sama sa panigarilyo, inum og makahubog nga ilimnon, drugas, pagkaon og junk foods og uban pa. Dako sab og matabang kung magpalayo sa stress ug stressors.