Makasaysayanong kabilin sa gubat
“I shall return.” Kini ang nabantog nga mga pulong ni Gen. Douglas MacArthur atol sa ikaduhang gubat sa kalibutan nga mitatak sa huna-huna sa mga Pinoy ug nahimo nang kabahin sa kasaysayan sa Pilipinas.
Si MacArthur nilitok niini sa iyang pag- abot sa Australia di- hang siya nibiya sa nasod atol sa pagsakop sa mga sundawong Hapon sa Pilipinas. Aron magpabilin nga lab-as sa panumduman ug kasingkasing sa mga Pinoy sa panghitabo sa kasaysayan, ang gobiyerno sa nasod nagpahimo sa MacArthur Landing Memorial Park nga gitawag usab og Leyte Landing Memorial Park ug MacArthur Park. Usa kini sa mga nagunang atraksyon sa lalawigan sa Leyte. Anaa kini nahimutang sud sa kapin unom ka ektarya nga luna sa Barangay Candahug, lungsod sa Palo.
Ang Leyte Landing Memorial sa Red Beach ang lugar diin nidagsa ang pwersa sa mga Amerikano nga gipangulohan ni MacArthur, sa pakiggubat sa mga sundawong Hapon nga gipamunuan ni Heneral Tomoyuki Yamashita gikan Oktubre 1944 hangtod sa Hulyo 1945.
Timaan kini sa pag-angkon sa Pilipinas sa iyang kagawasan ug pagtapos sa dul-an tulo ka tuig nga pagsakop sa mga Hapon sa Pilipinas.
Sa park, makita ang usa sa mga atraksyon, ang pito ka double-life-sized bronze sa mga estatuwa ni MacArthur ug mga kauban sa ilang makasaysayon nga pagabot sa dapit niadtong Oktubre 20, 1944.
Sama og kaduhaon sa average height sa Pilipino ang gidak-on sa mga estatuwa.
Apil na niini kang anhing presidente Sergio Osmeña, Brigadier General Carlos P. Romulo, Lieutenant General Richard Sutherland, Major General Courtney Whitney, Sergeant Francisco Salveron ug radio correspondent sa CBS nga si William J. Dunn.
Ang mga estatuwa gidesinyo sa nabantog nga sculptor nga si Anastacio Caedo.
Gibase kini sa hulagway nga kuha sa personal nga photographer ni MacArthur nga si Gaetano Faillace.
Atubangan sa mga estatuwa, ang duha ka historical markers nga gama sa marble sa pinulongan nga English ug Pilipino nga nagpasabot sa
kamahinungdanon sa kasaysayan sa dapit.
Pinaagi sa Letter of Instructions No. 572 nga pirmado ni anhing presidente Ferdinand Marcos nga pinetsahan og Hulyo 12, 1977, ang lugar gideklarar nga national park.
Gitahasan ni Marcos ang direktor kaniadto sa Parks and Wildlife Office nga maoy mangulo ug mangita sa gikinahanglan nga mga pundo alang sa pagmintinar, pagpreserbar ug pagpanalipod sa park.
Ang mga estatuwa maoy timaan sa dapit diin gituman ni MacArthur ang iyang saad, “I shall return” sa Red Beach.
Apan atol sa pagkuso-kuso sa bagyong Yolanda sa Kabisay-an labi na sa Leyte niadtong 2013, apil ang mga estatuwa nga wa makalingkawas sa kadaot.
Na-knock down ang estatuwa ni Carlos P. Romulo tungod sa kakusog sa bagyo.
Apan pinaagi sa tabang sa Metropolitan Manila Development Authority nga kanhi gipangulohan sa chairman nga si Francis Tolentino napabarog og balik ang estatuwa ni Romulo.
Kon ikaw naa sa Leyte, usa kini sa mga dapit suroyanan nga di nimo angay sipyaton og bisita.
Gawas sa makasaysayon nga bili sa park, mabihag usab ka sa natural nga atraksyon sa dapit gumikan sa presensiya sa mga punoan sa kahoy, mga ginam nga tanom ug sagbot, bugnaw nga hangin gikan sa dagat ug limpiyo nga palibot.
Malingaw ka pagkuha og mga hulagway sa dapit, ma-enjoy ka uban sa iyang mga minahal sa kinabuhi ug mahimo ka mag-picnic dala ang imong bawon. Apan likayi ang pagpasagad og labay og basura.
Unsaon pag-adto?
Gikan sa siyudad sa Tacloban, mosakay ka og jeep o multicab nga dunay sign board nga Campetic, moplite ka og P12, dayon naog ka sa Bureau of Internal Revenue (BIR) Rotunda duol sa Department of Science and Technology (DOST).
Human, sakay ka og padyak ug pahatod sa MacArthur Park, moplite ka og P20 kon ikaw ra ang usa o tag P10 kon duha mo.
Gibana-banang moabot ka sud sa 20 minutos gikan sa Tacloban paingon sa MacArthur Landing Memorial Park.
I shall return. - Gen. Douglas MacArthur