Mga gahi, mga gabitay
Makalisang ang kabuang, labi na'g kini tungod sa katig-a sa dughan. Makakutaw sa utok, pananglitan, kon hinuktokan ang patuyang nga pagkawala'y puangod sa mga sinaligan niining nasod nga gapasigarbo, pwera buyag, sa pagka-Kristiyano. Diin lupig pa'y natuboan og sungay ang pamunoan sa tinguha nga mapakgang ang pagkatap sa ginadiling mga druga lakip sa ubang salaod kun kriminalidad, dili gyod ikahibulong kon matugka'g mata'g tiki sa kakurat ug kasubo ang kaparian sa simbahang Katoliko.
Balaan ang kinabuhi? Ay, ambot lang sa magbabalaod diha sa Kongreso nga mipalusot sa death penalty kun silot nga kamatayon alang sa binilanggo. Basin wala'y pagtulon-an nga nilapos sa ilang atuli bisan pa'g nagkapagaw ang wali sa mga sinaligan ni Kristo. Alang sa atong kadagkoan atol ning panahon sa pamalandong ug paghinulsol sa mga kalapasan, gisubli ni Cebu Archbishop Jose Palma ang kamahinungdanon niining tahas “to show mercy and compassion” kun pagpadayag og kaluoy ug pagbati sa uban. Kabahin anang mga gisayonsayon ra'g tamay nga sagbot sa katilingban, sama anang mga nahay-ad pinaagi anang gitawang nga extra-judicial killing kun pagpatay gawas sa pamaagi sa balaod diha sa hukmanan. Kay lagi mga kabos, labaw la'g gamay sa mga ilaga ug uk-ok nga maayong dili pasanayon. Kini mao'y buta nga pagtuo sa kadagkoan nga mabaw kaayo'g salabotan. Kabahin ining kalawom sa galukot-lukot nga hinungdan sa salaod ug kon nganong hagbay rang napamatud-an sa pagtuon sa mga hanas— sa Amerika ug uban pang kanasoran—nga pakyas ang pagpahamtang og death penalty. Kay kini dili bitaw igong makapugong sa mga malapason, labi na nga dili baya malilong ang pagkadunot sa pangagamhan, nanakod pod sa atong criminal justice system diin dali rang masuholan ang ubang sakop sa kapulisan ug ubang tinahod kuno diha sa mga hukmanan.
Kaangayan mao'y nalansang samtang pabiling nag-antos sa pagkabitay ang kinabag-an nga Juan de la Cruz. Ay, padayon pod sa pagkabulahan ang mga kurakot nga sagad dili madakpan bisan sa kadako sa ilang kalapasan, gapabug-at og samot sa gipas-an sa mga kabos. Apan bisan pa man niining kahiwian, matod pa ni Palma, “We should remember that God loves us and forgives us despite our faults.” Mao nga bisan pa'g gitikon ang demonyo sa gipamulong ni Palma, gihangyo gihapon niya ang mga sinaligan nato diha sa Kongreso, labi na ang mga Bisayang magbabalaod nga gapaluyo sa death penalty. Gipanghinaot niya nga modan-ag unta sa ilang opaw ang kahayag sa salabotan aron makakita sila'g tinarong nga tumong— dili lang pinaagi sa pagpabalik sa dugoon nga capital punishment — aron mabisbisan ang daob sa mga daotang buhat. Maayo unta'g mausab ilang panghunahuna, ug dili na magmagahi.