Ang balay ni Esyong

Ang balay ni Esyong igo-igo ra gyud ang gidak-on. Inaptan kini og nipa ug gibungbongan og sinasa nga kawayan. Apan ang hangin may kagawasan pagsulod-gula sa kabos nilang pinuy-anan. Adunay gamayng sala ug may suwambi nga igo ra sa magtiayon. May sibay nga alang sa kan-anan buyon sa abuhan. Kon mangaon silang pamilya mangyaka lang sila sa sawog nga kawayan. Maayo gani kay wala na sundi ang anak nilang Tekla, iyang asawa, nga si Julian ug si Maria.

Panagat ang pangita ni Esyong. Pamasol. Wa siyay grado. Wa gani siya makatunob sa unang ang-ang sa primarya. Apan bisan pa niining tanan, aduna siyay talagsaong katakos nga wala sa uban. Maantigo siyang motagik og kanta bisan dili mahibalo mokaskas sa gitara. Mag-ugoyugoy lamang siya sa hawanan sa balay kon buot na niyang palutawon ang usa ka awit. Kon aduna pa kahay manedyer si Esyong, hayan mahisama siya kang Max Surban o kaha kang Yoyoy Villame.

Wala mangandoy si Esyong nga masapian. Igo na kaniya nga makakaon katulo sa usa ka adlaw ang iyang pamilya. Dili siya sama sa iyang mga silingan nga habog kaayo ang pangandoy nga kon mahimo pa, kab-uton ang langit. Mao nga ang iyang mga silingan nga adunay mga anak nga tua sa abroad iyahayg palabwanay, nagpatukod og dagkong balay. Samtang ang balay ni Esyong nagpabilin nga mao lang gihapon. Wa sa iyang hunahuna ang kasina. Labot pa, wa siyay ikasarang sa mga mahal nga butang.

Usa ka adlaw niana, wala damhang mitumaw pagbalik si Adok sa ilang barangay. Suod nga higala ni Esyong si Adok,nga maayo sab mokanta. Iyang silingan kaniadto si Adok ug didto na manimuyo sa Mindanao, sa lungsod sa Pantaw Ragat, Lanao del Sur, uban sa iyang pamilya. Apan tungod sa gubat sa Marawi City, nga duol ra sa Pantaw Ragat, sa kahadllok nga mapagan ang iyang pamilya, iya unang gihikling sa ilang barangay nga taudtaod na niyang gitalikdan. Si Adok maoy tigduyog ni Esyong kon aduna kiniy mahuman nga kanta. Mag-aray sila og tuba samtang magkalingaw og kanta.

''Syong, kadagko na god sa mga balay dinhi sa ato,'' nagkanayon si Adok nga mipasarap sa iyang mga mata sa palibot.Gisudlay sa iyang panan-aw ang nagbuntaog nga mga balay nga sa iyang pagbiya sa barangay mga kasarangan lamang.

“Dagko na kaayo, Dok, kay nakakulokar man og maayong trabaho ang ilang mga anak,” ni Esyong nga mipakibo sa iyang abaga.

"Kanang pinintalan og puti, kang kinsa man nang balay, Syong?'' gitudlo ni Adok ang nagbuntaog nga balay.

''Balay na ni Edgar Petallar,'' tubag ni Esyong. ''Nanakay man og barko ang anak niya. Gawas pa, kusog kaayo ang iyang negusyo nga barbekyung baboy.''

''Mao ba? Kanang balay sa unahan nga duha ka andana, kinsa man say tag-iya ana?'' ni Adok.

''Kang Edward Aro, nga naa sa munisipyo magtrabaho, ug ang anak niyang babaye dugay nang nagtrabaho sa Taiwan,'' butyag ni Esyong.

''Palaran kaayo sila sa ilang kinabuhi, hamugaway og mga balay,'' ni Adok.

''Mag-unsa man nang dagkong balay, Dok, unya dili ka makatulog,'' ni Esyong nga salabtunon kaayo ang gipamulong.

''Unsay buot mong ipasabot, Syong?''

''Maayo ning gamay nga balay, Dok, kay dili ka maghunahuna nga sak-on kag mga kawatan o tulisan ba panahon sa kagabhion... unya patyon ka.'' Ug mikatawa si Esyong.

Mikatawa na lang sab si Adok nga nakasabot sa gisulti ni Esyong. '' Pagkuhag sista, Syong, manganta hinuon ta.''

“Maypa tuod,'' ni Esyong nga mitangtang sa sista nga gisab-it sa nag-ungot nga lansang sa haligi.

Unya, mibuhagay ang kanta ni Esyong nga giduyogan ni Adok. (KATAPUSAN)