Tagay sa pinulongang Sugbuanon
FRED FUENTES MONTERNEL Lorega Proper, Cebu City
Ning udtoha sa kilid sa usa ka convenient store nalingaw og tagay sa beer ang duha ka magsusulat nga magtampuhan sa SUPERBALITA. Sila si Mar ug Rey atubangan sa usa ka linging lamesa.
“Alang kanako, Bay Mar, way sama katanlas ug katamis litukon sa atong dila ang pinulongang Sugbuanon!” ni Rey nga miyarok sa iyang tagay diha sa baso.
“Sakto gyud ka, Bay Rey. Mao nga angay lang gyud natong mahalon ang atong pinulongang Sugbuanon,” dason ni Mar nga pula na kaayo ang Turkuhon niyang nawong, sa dangas niyang agtang ug naupaw niyang ulo.
“Apan, ambot sab bitaw ning uban tang igsuong Bisaya, Bay Mar! Dunay uban nga makaestar lang og usa ka bulan sa Manila o milanat nag tuig sa Manila, inig-uli dinhi sa Sugbo bisan yungit mosulti sa Tinagalog kay nakalimot na kuno mosultig Binisaya!” Miipis na sab og beer sa iyang baso si Rey.
“Mao ni ang dakong apan sa uban natong mga Bisaya, Bay Rey. Naa nay maka-abroad ug maka-estar og pipila ka tuig sa Amerika, inig-uli sa Sugbo garbo na kaayong molitok sa hungaw nga Iningles, kay maglisod na kunohay paglitok sa pinulongang Sugbuanon!” Nagpanilap si Mar nga mitagay sa iyang baso ug gi-syut pag-inom.
“Mao nga lipay ta karon, Bay Mar, nga itudlo na nga sabdyek sa mag eskuylahan ang pinulongang Sugbuanon gikan sa Kinder hangtod Grade 3.”
“Saludo sab ko, Bay Rey, sa mga kapunongan nga padayong nag-ugmad aron molambo pa gyud ang atong pinulongan, sama sa Bathalad-Sugbo, Dagang Foundation, Bathaladug ang Bag-ong Ludabi.”
“Gani, kon mahimo pa lang, Bay Mar, sa tibuok Kabisay-an ug Mindanao, mas nindot nga lunlon Binisaya ang gamiton sa misa sa mga pari sa simbahan aron makasabot gyud ang nanambong sa misa. Namtikdan man god nako nga kon Iningles ang misa daghang magnganga ang baba sa manimbahay, gawas sa nakasabot sa Iningles. Dili ang tanan makatuhog, labi na gayud sa Ebanghelyo nga ipaambit sa paring nagmisa.”
“Bay Rey, bilib ug saludo sab ko sa kadagkuan sa CTU main campus, kay gisagop nila ang pinulongang Sugbuanon. Gihubad nila ang ilang University Mission sa Sinugbuanon: Mission— katuyoan; Vision-- panglantaw; Goal— tumong; Outcome— sangputanan.” “Labaw sa tanan, mosaludo ta sa duha ka tabloid nga Binisaya dinhi sa Sugbo. Naguna ang SUPERBALITA nga padayong nagtikad ug nagpalambo sa pinulongang Sugbuanon diha sa mga balita, artikulo, balak ug sugilanon. Angay gyud nga atong mahalon ug panggaon ang pinulongan nga kabilin sa atong katigulangan sukad pa sa panahon nilang Lapu-Lapu ug Humabon. Di ba, Bay Mar?”
“Bitaw! Isinggit ta sa tumang kamapagarbuhon, Bay Rey. Mabuhi ang Dilang Sugbuanon! Tagay pa sa pinulongang Sugbuanon!” (KATAPUSAN)