Ang una kong gugma
Samtang naghulat ko sa sukli gikan sa cashier human kog palit og Reader’s Digest sa National Book Store, Juana OsmenaSt., ning dakbayan sa Sugbo, may mikablit nako sa akong luyo.
“Sir! Sir! Gusto kag kuwarta? Pang-business, pleasure or travel?” tingog sa babaye.
Milingi kog kalit. Wa ko kaila sa akong nakita nga babaye. Tambok siya, nag-shortpants ug nagpahiyom siya kanako ning alas diyes sa kabuntagon ning adlawng Sabado.
“Nagpa-lending diay ka?” matod ko. Gisiksik ko ang memory bank sa akong utok kon diin ko gyud ni makaila nga babayhana. Pamilyar nako ang iyang tingog, apan ang hitsura dili na. Gitutokan ko siya pag-ayo ug inanay miluta sa iyang hitsura ang nawong ni Cathy nga mitambok na. Napulo ka tuig na kaming wa magkita. Halos di ko katuo nga siya kini karon ang ania sa akong atubangan.
Nagkaila mi si Cathy sulod sa library sa UC. Nagtungha kog Business Administration; siya, Mass Communication. Kanunay ming mag-abot sa library, kay studious man siya. Ug mao sab ko kay pobre lagi akong ginikanan. Naningkamot ko nga makatabang kanila.
Usa ka hapon, nagkaatbang mig lingkod sa usa ka lamesa. Kon kapuyon kog dinuko sa pagbinasa, moyahat ko. Unya nagkasugat ang among tinanug nagkatinutokay mi. Nipahiyom siya.
“I am Cathy. Can I invite you to a snack?” matod niya.
“Sorry, Cathy! Wa koy budget anang snack,” tubag ko nga nanlipaghong sa kaulaw.
“Ako ang nag-imbitar nimo, busa di mahitabo nga ikaw akong pabayron,” ni Cathy.
“By the way, I am Tomas. My friends call me Tom or Tommy.”
“Well, Tom, shall we go to the canteen?” Mitindog si Cathy. Mitindog na lang sab ko.
Mao kadtoy unang higayon sa among panagkaila. Nasayran nako nga ‘lonely’ kaayo siya sa ilang pamilya. Duha ra silang managsuon. Si Douglas, iyang maguwang, nagkuhag abogasiya sa San Sebastian College. Higpit ug estrikto ang ilang ginikanan. Wala silay lingaw-lingaw. Daw pinireso sila inig-uli sa ilaha. Maong duna siyay diyutayng kagawasan dinhi sa eskuylahan. Puwede siya makighigala kang bisan kinsa. Apan sa ilaha, di siya puwede modawat og bisita.
Abogado ang amahan ni Cathy. Doktora ang iyang inahan. Apan wala sila magsalig sa ilang propesyon alang sa ilang panginabuhian, kay daghan silag mga office space ug mga commercial space nga gipaabangan sa mga dakbayan sa Mandaue ug Sugbo.
“Sa akong banabana, di mo- minus sa usa ka milyon ka pesos ilang kita matag bulan sa abangan lang sa Mandaue,” butyag ni Cathy.
Nahulog ang akong pagbati kaniya sa kanunay namong panagkita hangtod nagkahi- gugmaay kami. Nagkasabot kami nga manglakaw inigka human namog gradwet.
“Dad-a kos Pagadian, sa inyong siyudad, kay mas malipay pa ko nga magkalisudlisod ta nga naa ka sa akong kiliran kaysa maglunang mi sa kadato apan miserable ming mga anak,” ni Cathy.
Apan nasakpan ang among plano. Sa pantalan giguyod ni Douglas si Cathy pauli sa ila. Napugos kog gunit sa pagbira kaniya. Gikulata ko sa duha ka bata-bata ni Douglas. Mikamang ko sa sementadong dalan.
“Kon di ka gustong mahisama sa patron nga Sto. Tomas, ayaw na pagpakita kang Cathy. Di ka angay niya. Nanghantok ka lang, buanga ka!” singgaak ni Douglas..
Sukad niadtong hitaboa lima ka tuig kong giantos ang sakit nga kapakyasan.
“SIR, dia na ang sukli,” matod sa cashier nga babaye nga maoy nakaputol sa akong paghanduraw.
“Pila may imong huwaman, Sir? Ten million? Pili lang, dollar ba o pesos,” ni Cathy.
Wa katingog. Daw gihiwa ang akong dughan sa kaluoy. Tinuod gyud diay tong text message nga akong nadawat gikan sa klasmet niya nga higala sab nako, nga giunay siya paglugos sa iyang igsuon ug mao nga siya na-praning intawon. Unya nabatyagan nako si Douglas nga misulod sa luyong pultahan sa bookstore, kuyog ang duha niya ka bata-bata nga maskulado.
Misirit kog gawas sa pultahan nga nag-atubang sa Juana Osmena St. Nagpamahid ko sa akong mga luha. Minyo na ko ug may duha ka anak. Apan gisakitan kaayo ko sa gidangatan sa akong unang gugma.