Rice smuggling, makaayo?
Matod sa Social Weather Station (SWS), ang Bureau of Customs maoy labing kurakot nga ahensiya sa kagamhanan. Tinuod kaayo ni, kay ang mga opisyal ug kawani mahimo mang secret millionaires inig- retire na nila.
Kon gusto ka madato, adto trabaho sa Customs. Kay naghitak diha ang payuhot. Basaha ang expose’ ni Senador Panfilo Lacson sa GMA news line batok kang Commissioner Faeldon moambak sa kasiga ang inyong mga mata.
Tiaw mo na, from top to bottom sa mga opisyal ug kawani nakasapi diha sa Customs labi na sa giingon niyang “Tara System.” o payola sa laing pagsabot. Kini ang systematic corruption nga pilit sa Customs, matod niya.
Kada puwerto (port) naa nang payuhot matag adlaw, apan kon luag ang panagkumboya diha sa Customs kini mabulgar ug dakpon. Sama sa nahitabo sa rice smuggling o payuhot sa bugas humay diha sa mga container van karong bag-o sa Sugbo.
Kaniadto isog kaayo ang mga rice smuggler kay binarko ang ipayuhot nga mangabot dinhi sa Sugbo monang gibantog kini nga rice smuggling capital sa nasod. Dunay madakpan apan daghan ang makalusot tungod sa mga backer sa Palasyo.
Daghan ang moingon nga makaayo ang rice smuggling sa katawhan kay permanente ang supply.
Tiamoy way higayon ang pagnihit. Apan ang tuyo sa mga smuggler nga makasapi man gyud.
Monang taguan sa mga smuggler ang bugas ug i-ariya lang kon moabot ang tingnihit nga gitawag sa Iningles nga lean months period kun planting season. Tiba-tiba sila kay tagilapaw ang ganansiya.
Way maka- import kon way import permit nga gikan sa National Food Authority (NFA) Central Office, Manila. Aron paglikay niini ug sa buhis, custom duties ug uban pa ipayuhot na lang.
Gitugtan niadto ang farmer’s groups, coops ug associations nga maka- rice import, apan giyak-an sa mga smuggler kay ila ang investment capital. Giundang sa NFA ang programa tungod sa ilang pagpahimus.
Di mamatay ang pagpngyuhot samtang buhi pang mga bangkilan diha sa Customs. Di ra ba gyud mawa kay inig-retire nila naa dayoy mga sugpoy nga nakat-on na sad sa pangurakot.