Ang ilang awit

Nabati na pod ni inse soling ang tubag-tubag sa awit nilang Opong ug Ikay. Si Opong ug si Ikay suod nang managhigala kay managsilingan man ang ilang mga balay. Ang balay nilang Opong naa sa atbang sa tubod ug ang ilang Ikay naa sa nabungtod nga bahin sa uma ni Ingko Olyong, amahan ni Inse Soling ug apuhan ni Ikay.

Karong hapuna ang duruha diha sa bungtod kuyog sa ilang gipangtugway nga mga baka ug kabaw. Si Ikay kinamaguwangang anak nilang Soling ug Baldo. Si Baldo tua mag-trabaho sa siyudad isip usa ka foreman sa usa ka konstraksiyon sa amo niyang Civil Engineer. Ning hapuna nindot kaayo ang tubag-tubag nga awit nilang Opong ug Ikay. Daw dalilang ug tagulilong ang ilang mga tingog nga misakay sa huros sa hangin sa bungtod. Apan ang tanan dinhi sa ilang balangay sa gumamela nahibawo na sa kasuod sa duruha. Bayungbayong si Opong ug dalagita si Ikay, apan alang kang Inse Soling, inahan ni Ikay, dili siya gusto nga magpadayon ang kasuod sa duruha.

“Hoy, Ikay! Dili ko gusto nga mokuyog ka pa pagpanugway sa mga baka didto sa bungtod, ha, uban kang Opong! Lain kaayong hunahunaon kay babaye ka ug lalake si Opong. Huh, unsa man gusto kang momabdos, ha?” taas ang tingog ni Inse Soling.

“Unsa to, Nay? Ako mamabdos? Ngano god tawon? Dili man mi uyab si Opong. Kabata pa namo. Manugway man lang mi didto sa bungtod kay lunhaw ang mga balili. Ug unya magkanta-kanta ming duha kay wala man mi lingaw. Manglingkod ilawom sa dakong punoan sa kamansilis,” ni Ikay.

“Ah, basta dili na ko gusto!” ni Inse Soling. “Babaye ka, busa ikaw ang maglikay. Kasabot?”

Isip pagtuman sa mando sa iyang inahan, wala na si Ikay mokuyog kang Opong. Pero, madungog gihapon ang tingog ni Opong nga mag-awit didto sa bungtod sa kabalayan sa ubos kay duol ra man ang patag nga hilandungan sa maong bungtod. Samtang si Ikay diha na lang motubag pagkanta sa ilang tugkaran nga makadungog sa awit ni Opong, imbes nga unta sila mang duha ang mag-awit didto sa bungtod samtang malingaw nga magtan-aw sa ilang mga baka nga nanibsib sa mga lunhawng balili.

Paglabay sa daghang mga adlaw, nahingkod nang dalaga si Ikay. Daghan nang mga ulitawo ang minghalad sa ilang gugma kaniya. Diha sila si Felipe, Dencio, Tomas, Dardo, Otik, Zacarias, nga pulos taga dinhi sa ilang balangay nga buot manimpalad sa tanaman ni Ikay. Apan kanila way gisugot si Ikay. Sa laing bahin, si Opong hingkod na sab nga ulitawo, apan tua lang kini maglantaw sa layo. Apan matag usa kanila dunay tinaguang pagbati alang sa usag usa. Si Opong kanunay makadaog sa mga singing contest dinhi sa ilang lungsod ug sa ilang balangay. Si Ikay usab wala pod palupig kay duna siyay tingog nga nindot sama sa kang Opong.

USA ka hapon didto sa bungtod may ang-awit. Ang iyang giawit awit nga Binisaya nga nag-ulohan og DAHONG LAYA.

“Daw dahon nga laya/ Napulak napadpad/ Sama sa damgo nga sa pagmata nahanaw/ Nahisama ay ang gugma ko karon/ Nga sa tanang paglaom daw nawad-an na gayud...” Bugnaw ug hawot ang tingog ni Opong.

Unya may mitubag... “Mao kini ang gugma ko kanimo way palad/ Inay nga magmaya ako intawon ay nanghupaw...”

Nahalingi si Opong sa mitubag sa iyang pag-awit. Si Ikay.

“Erika! Ikaw diay!” ni Opong nga natugob sa kalipay ang dughan.

“Oo, Rodolfo. Nia ko, sama niadtong mga adlaw nga dugay na karon, atong awitan ang bungtod, sama sa tukmo ug punay, di ba?” ni Ikay nga mipahiyom.

Gigakos ni Opong si Ikay ug gihagkan niya ang dalaga sa mga ngabil.

(KATAPUSAN)