‘Jail the pusher, save the user’

Duguon ang gubat kontra sa illegal nga drugas. Linibo sa mga suspek sa ilegal nga drugas ang napatay sa mga police operations. Mao kini ang hinungdan nga gibalhin ang pagpatuman niini gikan sa Philippine National Police (PNP) ngadto sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA). Gibalik kini karon sa PNP uban ang pasalig nga di na kini duguon.

Apan kon atong mahinumdoman, si PNP Director General Ronald “Bato” dela Rosa namahayag sa usa ka interview sa miaging tuig uban sa ekonomista nga si Solita Monsod sa porgrama sa telebisyon nga “Bawal Ang Pasaway Kay Mareng Winnie” nga ang tumong sa Oplan Tokhang, ang ilang anti-drug operation, gitumong sa “jail the pusher, save the user.”

Di na bag-o ang jail the pusher, save the user. Kay gigamit na kini sa mga programa sa gobyerno sa 1990s. Apan kaniadto pulos lang estorya. Karon lang nga administrasyon nga gitinuod. Pero imbis jail the pusher, daghang nakabsan sa kinabuhi kay matod pa sa kapulisan nisukol man.

Apan way suspetsado sa illegal nga drugas, user o pusher man, nga napatay samtang si Supt. Byron Filog Allatog mao ang hepe sa kapulisan sa syudad sa Bogo sa amihanang bahin sa lalawigan sa Sugbo. Kay matod pa niya nituo siya sa panultion nga “jail the pusher, save the user.” Nganong way napatay? Matod pa niya, “I just told my officers, ‘Don’t kill.’ ”

Imbis patyon, gilusad ni Allatog ang usa ka community-based rehabilitation program uban sa pag-abag sa lokal nga kagamahanan sa syudad sa Bogo. Si Allatog ug ang iyang malinawon nga paagi sa pagsulbad sa suliran sa illegal nga drugas gi-feature sa The Washington Post sa Estados Unidos niadtong Oktubre 8 ning tuiga.

Si Allatog, sakop sa Philippine National Police Academy (PNPA) Class of 2001 ug gradwado sa usa ka kurso sa Federal Bureau of Investigation (FBI) Academy sa Quantico, Virginia sa miaging tuig, napili nga usa sa mga oustanding police officers sa nasud niadtong 2014. Apan ang labing taas nga pasindungog nga iyang nadawat mao ang iyang pagkapili isip usa sa The Outstanding Young Men (TOYM) awardees alang sa 2017.

Ang pagpili sa mga TOYM awardees usa ka tinuig nga proyekto sa JCI Philippines uban sa TOYM Foundation Inc., Gerry Roxas Foundation ug PLDT. Matod pa ni Allatag makahuluganon alang kaniya ang maong pasidungog.

Apan ang angay nga panaminan mao ang pagsulbad ni Allatog sa suliran sa illegal nga drugas sa syudad sa Bogo sa dili duguon nga pamaagi – way bisan usa ka suspetsado sa illegal nga drugas nga napatay. Napamatud-an kini sa dihang gi-certify sa PDEA 7 nga drug-free ang Bogo niadtong buwan sa Agusto ning tuiga.

Matod pa ni Allatog, sumala sa taho sa The Washington Post, iyang ka-alyado sa community-based rehabilitation program sa mga akid sa drugas ang managsuon nga sila si Bogo City Mayor Carlo Martinez ug Vice Mayor Maria Cielo Martinez. Maoy sulti sa mayor ngadto kaniya, “Give them time, talk to those people, let them change for themselves.” Ang tawo kon buhi pa, mahimo pang mag-usab.