May kalinaw sa Bag-ong Tuig
Bag-ong Tuig. Batasan sa pamilya ug kabanay ni Don Facundo nga magtapok sa iyang balay matag bag-ong tuig sa gabii. Manguli ang tanan niyang mga anak uban sa ilang pamilya. Ilang saulugon ang pag-abot sa Bag-ong Tuig.
Daghang bisita si Don Facundo nga nagpunsisok sa ilang nataran. Dako siyag hikay karong higayuna. May taas nga lamesa diha sa taliwala sa nataran nga puno sa lamiang mga pagkaon alang sa Media Noche. Ang tanang bisita malipayon. Wa dayon makaduol ang mga anak nga gikan sa siyudad aron sa paghimamat sa ilang amahan. Nakurat silang tanan nga nagtan-aw sa pamayhon ni Don Facundo. Lagsik kini ug malipayon.
“Nindot kaayo tan-awon si Papa nga malipayon. Dili na masakiton sud-ungon,” ni Samuel, ang kinamagulangang anak ni Don Facundo.
“Hinaot nga sa kanunay anaa si Papa sa maayong panglawas!” matod sa asawa ni Samuel.
Matag higayon nga adunay panagtapok ang lima ka anak ni Don Facundo, uban sa ilang pamilya, kanunay nilang masudong ang luyang panglawas sa ilang amahan. Hapit sa tanang higayon maglubog sa kama.
Daghang higayon nga ilang gidala ang ilang amahan sa espesyalistang mga doktor sa siyudad, apan way sakit silang nakita. Maoy hinungdan nga nahingawa ang mga anak ni Don Facundo sa iyang kahimtang nga kanunay magluya ang lawas bisan way sakit.
“Mao kanay akong giingon ninyo, mga anak, nga wa koy tambal nga ipatomar sa inyong amahan, kay wa man siyay sakit!” pasabot ni Donya Agata nga ilang inahan.
Si Don Facundo maoy bantugang adunahan dinhi sa lungsod sa San Isidro. Hapit tanang kayutaan iyang gipanag-iya. Sa dugay nga panahon iyang nakapahimuslan ang abot sa yuta. sama sa kalubihan, kamaisan, kamanggahan ug lainlaing matang sa lagutmon. Iyang napanag-iya ang kayutaan pinaagi sa pagdawat og prenda. Si Don Facundo maoy daling duolon sa mga tag-iya sa yuta nga gustong iprenda. Apan sa adlaw nga gitagal sa paglukat sa yuta, dili nila makita si Don Facundo. Atua kini sa siyudad, naglulinghayaw. Sa pagpauli ni Don Facundo dili na puyde nga lukaton nila ang yuta kay milapas nag usa ka semana. Wa silay mahimo sa pagreklamo. Si Don Facundo maoy bugtong abogado sa ilang lungsod.
“Mama Agata, daghang bag-ong tuig nga atong gisaulog, apan wa pa ko makakita kang Papa, nga malipayon,” padayag ni Flor, nga bugtong anak nilang babaye. “Kaniadto sa wala pa niya maangkon ang dakong bahandi, kanunay kaming malipayon sa among kinabuhi,” tug-an sa inahan. Nalipay ang mga anak nga miduol kanila ang ilang amahan. Tagsa-tagsang gigakos ni Don Facundo ang iyang mga anak nga malipayon. “Papa Facundo, sa unang higayon nakita ka namong malipayon ug lagsik nang tan-awon. Unsa may imong nakaon?” komedya ni Samuel sa amahan. “Naangkon ko ang kalipay ug kalinaw human nako mauli ang mga titulo sa yuta sa tinud-anay nga tag-iya. Ug nakigsawo ko nila sa pagkaon agig pagsaulog sa bag-ong tuig!” tugan ni Don Facundo sa kinamagulangan niyang anak.