Ang mga buta sa aseras

ERLANDO LIGAN MAJAN Hipodromo, Cebu City

Kinsa ba ang buta? Usa ako sa mga makililimos sa aseras. Malantaw ug makita ko ang kauban kong mga makililimos lumbay sa dakong kilid sa simbahan. Bakol ako ug bulhog ang akong usa ka mata. Apan may mga buta nga hingpit nga dili makakita sa kalibutan. Apan may labaw pa sa mga buta nga wala makakita sa dautan nilang mga buhat.

Motunga na gani ang mga estambay nga nailhan namo sa dakbayan nga mga adis-adis nga gipangulohan ni Tisoy da bulldog ilugan nilag limos ang mga buta. Ang lata nga puno sa sensilyo ilisan kini nilag gagmayng mga bato. Magkinataw-anay sila. Mahimuot sila sa ilang gibuhat.

“Wala kamo masero,” matod ni Tisoy da bulldog, “giilisan lang namog mga peraso nga bulawan. Iprenda na ninyo sa Llhuiler pawnshop. Madato na kamo ug dili na magpakilimos.”

Manghilak lang intawon ang mga buta ug magpakiluoy nga ibalik ang linimsan aron makakaon sila. Apan mangatawa lang sila si Tisoy da bulldog.

“Tana! Maghapihapi na ta!” Ug sa dili pa sila mosibat, patiran kaming ubang mga makililimos. “Wa kamoy kapuslanan! Taguon ninyo ang inyong sensilyo! Mas maayo pa ang

mga buta! Mobayad pag buhis kanamo! Moabot ra unya ang panahon nga luglugon ug abison namo ang inyong mga liog! Mga buaya kamo!”

Pula na ang ilang mga mata, apan labi pa kining papulahon nila kini sa gidiling mga drugas.

Ingon niini ang ilang nabatasan. Apan kalit lang silang nahanaw sa among dapit, mo usa na ka buwan. Nagpangutana ko sa mga tawo sa kadalanan. Nasayran ko sa kapulisan nga nabalhog na sila sa dakong bilangguan tungod kay nadakpan sa paggamit ug pagpamaligyag gidiling mga drugas.

Paglabay sa kapin sa lima ka tuig, may nalantawan kong may bag-ong buta nga milumbay sa among panon nga makililimos. Tag-as ug kalkag ang iyang buhok, ug may bungot ug bangas usab siya. Nagpakilimos siya.

Apan nakalitan ako sa iyang tingog. Nasinati ko ang iyang tingog. Gipamati ko siyag maayo. Kay wala ako makapu gong, mitupad ako sa nayakan niyang dapit.

Mipadayag ako. “Ingon sa nakaila ako kanimo. Mahimo bang magkaila kita?”

Miduko siya ug nagmaulawon. “Gihatod ko dinhi sa among silingan. Wa ko magdahom nga mahauban kaninyo.”

Gipikpik ko ang iyang abaga. “May Diyos ug ania kita sa kilid sa iyang simbahan. Moluwas siya kanato. Unsa bay nahitabo kanimo?”

Mihilak siya. “Gibutaan ko sa usa ka drug lord sa dakong bilangguan. Nagtuo sila nga gilimbungan ko sila sa dakong kita sa pagpamaligyag mga drugas sulod ug gawas sa Bilibid prison. May giingon nga dakong karambola sa prisuhan ug nadisgrasya ako. Apan ila kong gibutaan. Dili na sila buot nga mahasakop ako kanila. Paglabay sa panahon, ania na ako karon. Pasayloa ko ninyo!”

Gipikpik ko pag-usab ang iyang abaga ug gigakos ko siya. “Ang Diyos nga Makagagahom maoy nagluwas kanimo aron mausab ug mabag-o ka. Kaming tanan dinhi nakasabot kanimo!”