Pag-andam og bakwitan

Kada dunay katalagman, ipatuman dayon sa kagamhanan ang pagpabakwit base sa nangaging mga kasinatian sukad pa sa nangaging mga bagyo ug uwan. Samtang nagsingabot ang bagyong Samuel, 50 ka mga barangay sa Sugbo ang gitumbok sa mga awtoridad nga kuyaw sa baha ug landslide.

Dinhi sa rehiyon, gatusan ka mga tawo ang gipabakwit sa mga center sa panagana sa dautang epekto sa bagyo.

Apan naproblema ang lungsod sa Ronda human ang mga lumolupyo nga pabakwiton unta nanagdumili sa pagtuman kay wa pa silay nakitang hulga. Nangutana ang lokal nga kagamhanan sa lungsod sa Kapitolyo kon unsay paagi sa pagpapirma sa mao nga mga tawo og waiver. Pasabot nga wa nay labot ang local government unit (LGU) unsay mahitabo kanila.

Di ra ba mahimong makapanghunaw ang kagamhanan sa iyang kaakuhan sa mga lumolupyo, mosugot man sila o di. Mosugot man o di, gikinaganglan ang pugsanay nga pagpabakwit kay kon naay mahitabo, sila ang dakdakan ug basulon.

Batasan na sa mga tawo ang pag-unya unya kon duna may mga ingon niini nga hitabo. Pila na man ka mga higayon diin ang mga tawo nga gimandoan sa pagpakwit nagdumili sa pagtuman hangtod nga nangaigo sila sa katalagman.

Di ra kay nahitabo kini sa lungsod sa Ronda. Daghan nang mga LGU ang dunay problema sama niini. Bisan dinhi sa dakbayan sa Sugbo, ang administrasyon ni kanhi mayor Michael Rama nakasugat og samang problema sa mga lumolupyo sa Mahiga Creek, nga kanunay mosuyla ang tubig kon magbunok ang uwan.

Sa kahimtang sa panahon karon, angay nang maminaw ang katawhan kon unsa may mando sa kagamhanan. Apan ang gobyerno usab gikinahanglan nga mag-andam og pundo, mangitag maayong relocation site nga luwas nga kapuy-an. Di baya kini mga hayop nga igo rang hinginlan.