Pork barrel morag iring?

Ginaingon nga ang iring adunay siyam ka kinabuhi. Di kaha susama sa iring ang pork barrel? Ang Korte Suprema nideklarar niadtong 2013 nga unconstitutional ang kontrobersyal nga Priority Development Assistance Fund (PDAF) nga mas naila nga pork barrel. Nahimong kining kontrobersyal tungod sa P10 bilyones nga pork barrel scam nga gipasiugdahan ni magpapatigayon Janet Lim Napoles.

Apan bisan pa niana nitumaw gihapon ang mga pagduda nga duna gihapoy pork barrel nga gisaling-it sa P3.757 trilyones nga nasudnong budget nga giaprobahan sa final reading sa House of Representatives niadtong Martes, Nobyembre 20. Mao kini ang gidudahan nga hinungdan sa kalangay sa pagpasar sa maong budget.

Apan si House Majority Leader Rolando Andaya Jr., ang budget secretary sa dihang si Speaker Gloria Macapagal Arroyo mao pa ang presidente, niingon nga ang kalangay tungod sa daghang mga amendments. Duna say mga last-minute funding requests gikan sa pipila ka mga agensya sa gobyerno ug ni Presidente Rodrigo Duterte mismo.

Si Senador Panfilo Lacson niingon nga ilang usisahon pag-ayo ang 2019 budget nga giaprobahan sa House of Representatives aron makit-an ang daghang mga pork barrel insertions. Matod pa ni Andaya ang ilang gihimo mga amendments, di insertions, ug compliant kini sa desisyon sa Korte Suprema kay pulos itemized.

Si Andaya niingon nga ang maong desisyon wa magdili sa mga kongresista ug mga senador sa paghimog kausaban sa nasudnong budget samtang gipanday pa kini. Apan mahibaw-an da kini sa pag-utingkay niini didto sa Senado kon ang mga insertions di ba pork barrel nga gilahi lang og ngan.

Ang pork barrel may nagunang tinubdan sa kickback sa mga magbabalaod. Si Lacson sukad masukad wa modawat sa iyang pork barrel allocation nga kaniadto miabot og P70 milyones sa matag kongresista ug P200 milyones sa matag senador.

Apan ang pagduda nga dunay pork barrel sa budget ug ang pag-usisa niini makapalangay sa pagpasar niini didto sa Senado. Hapit na ang Christmas break sa Kongreso ug lagmit nga di kini mapasar sa di pa moabot ang maong break.

Pipila ka mga senador nabalaka sa posibleng reenactment sa 2018 budget kon di nila mapasar ang budget sa 2019. Matod ni Lacson ang sad-an niini mao ang House of Representatives nga padayong midawat og mga amendments bisan pa kon napasar na ang budget sa second reading.

Kon reenacted budget, wa nay pork barrel? Kon duna pa man gani, ang pork barrel matawag gyud nga morag iring, pero iring nga gilaygit.