Kanus-a pa ba mahimong legal ang habal-habal?

Ang mga motorsiklo usa sa labing dali ug paspas nga paagi sa transportasyon dinhi sa Pilipinas. Daghan niini gihimong depasaheroan nga gitawag og habal-habal, mga motorcycle taxis, sa kabukiran kansang mga karsada di maagian sa mga sakyanan nga upat ang ligid ug sa urban areas nga naghuot ang trapiko.

Nagkadaghan sab ang mga motorsiklo sa Pilipinas. Sumala sa statista.com, adunay 7.81 ka milyon nga rehistratong mga motorsiklo ug mga tricycle sa nasod sa tuig 2022. Nadugangan kini kay miabot og 2.2 ka milyon ka motorsiklo ang nahalin sa tibuok nasod sa tuig 2023, sumala sa motorcyclesdata.com.

Apan kanus-a pa man kaha mahimo’ng legal ang mga habal-habal o mga motorcycle taxis? Si Speaker Martin Romualdez niadtong Dominggo nipasalig sa publiko nga unahon sa House of Representatives ang pagpasar sa balaudnon nga mag-legalize sa mga motorcycle taxis isip usa ka alternative public transport.

Ang paggamit sa mga motorsiklo isip public transportation miagi sa usa ka pilot testing ubos sa Department of Transportation sa Metro Manila, Cebu ug Cagayan de Oro sukad sa tuig 2019. Mokabat sa 54,000 ka mga motorcycle taxis ang ningsalmot sa maong pilot testing. Ang 45,000 niini didto sa National Capital Region.

Giawhag ni Romualdez ang mga sakop sa House of Representatives nga unahon sa pagtuki ang House Bill No. 3412 nga gipasaka nila ni 1-Rider party list Representatives Bonifacio Bosita ug Ramon Rodrigo Gutierrez. Kini maghimo’ng legal sa mga motorcycle taxis ug magreporma sa mga lagda alang sa transportation network vehicle service (TNVS).

Ang HB 3412 magwagtang sa mga legal barrier nga nakapugong sa paghimo sa mga motorsiklo isip common carriers ug maghimo’ng pormal sa mga motorcycle taxi isip matang sa public transportation. Nagkadaghan na sab ang mga pasahero nga migamot sa mga app-driven TNVS.

Matod ni Romuladez ang paghimo’ng legal sa mga motorcycle taxis nunot sa advocacy ni Presidente Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. sa mas daghang kapilian sa pampublikong transportasyon ug mas luag nga lagda sa mga TVNS human sa iyang pakigtagbo sa mga opisyal sa Grab Holdings Inc. sa Malacañang. Way labot ang Grab sa pilot testing sa mga motorcycle taxi.

“The legalization of motorcycle taxis and the relaxation of TNVS regulations align with our goals to provide more choices for passengers, drivers and businesses, particularly MSMEs (micro, small and medium enterprises),” matod ni Romualdez.

Daghan nang mga pagsuway nga gihimo sa paghimo’ng legal sa habal-habal apan napakyas kini. Ang mga drayber sa taxi dakong supak niini kay makatibhang kini sa ilang income. Apan pabor niini ang mga ordinaryong mamumuo nga sagad ma-late sa trabaho tungod sa kahuot sa trapiko ug ang mga nanagpuyo sa kabukiran nga way laing kasakyan. (edbarrita@gmail.com)