Pagtakoban ug pagpangilad
Usa sa labing dakong problema sa bisan unsang pagsuway pagbadlong sa fake news, sama sa balaudnon ni Senador Joel Villanueva nga mopahamtang og mas taas nga priso ug mas dagkong multa sa mga indibiduwal, mga opisyal sa gobyerno ug media organizations nga malisyusong mopakatap og sayop nga kasayuran, mao ang kasayon paggamit og alyas o pag-peke og mga ngan sa social media.
Kay kinsa man ang masilotan kon magtakoban ang mga responsable? Unsaon man pagbadlong sa kalapasan nga nagpahipi man sa kangiob nga gitanyag sa internet ang mga nagpasiugda?
***
Kon tumanon ang lagda sa Facebook, di kamugna og account ang mga bata nga nagpangedaron og 17 paubos. Apan nahibawo tang tanan, labi nang kadagkoan sa FB, nga dakong bahin sa ilang users menor de edad.
Palandonga ang kahimangod sa 10 anyos nga bata nga gibalibaran sa FB kay nitug-an sa tinuod niyang edad. Dayon, palandonga ang iyang kahinangop dihang gitugotan na sa FB nga makahimo og account human dobleha ang iyang edad. Unsa may makapugong niya pagtago sab sa iyang ngan ug pinuy-anan ug pagbutang og di mao nga profile picture?
***
Bisan sa tanan nilang pasalig nga motabang pagbaraw sa fake news, di kang kapaabot sa Facebook, Google, ug ubang
plataporma sa internet sa pag-istrikto sa sistema sa ilang rehistrasyon. Di moabot og binilyon ang ilang users kon gipangayoan pa og birth certificates ug mga pasaporte.
Nga mao say hinungdan nga di mahitabong mosugot ang higanteng mga kompaniya sa telepono sa Pilipinas, ug di mahitabong mamugos ang inutil nga mga ahensiya sa gobyerno, nga kinahanglan pang magpa-rehistro ang tanang mogamit sa ilang pre-paid nga SIM cards.
***
Bisan sa hulga sa Senate Bill 1492 ni Villanueva nga lima ka tuig nga priso ug P5 milyones nga multa, mahimong maibanan ang mo-share sa fake news (mahimo hinuong magpabilin ang gidaghanon sa likes kay, ubos sa Cybercrime Prevention Act, di man krimen ang pag-like og kuwestiyonableng post) apan mahimo sab hinuong madugangan ang fake identities.
Di balaod ni pagarpar lang ang makabadlong sa fake news. Mas epektibo ang pag-edukar sa kinabag-an sa katawhan. Makatabang sab kon himuong mas lisod ang pagpangilad ginamit ang bag-ong mga teknolohiya.