Santako ni Duterte
Nikumpisal na ang economic managers ni Presidente Rodrigo Duterte nga nasayop sila sa pagpahamtang sa makalilisang nga excise tax sa mga produkto sa lana sugod karong tuiga. Kay sukwahi sa ilang gituohan nga padayong pagtidlom sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan, nisulbong na hinuon ang presyo sa krudo ug gasolina sa ilang labing taas nga ang-ang sukad niadtong 2014.
Apan bisan sa nabistong dako nilang sayop, gisalikway sa ekonomista sa gabinete ang awhag nga suspensuhon ang Tax Reform Acceleration and Inclusion (TRAIN) nga mao'y nipahamtang sa bag-ong buhis sa lana.
***
Mosamot pagsangkiig ang mga konsumidor karong semanaha tungod sa gitakda nga laing dako nga uminto sa presyo sa mga produkto sa lana sugod karong sayong buntag sa Martes, Mayo 22. Banabana sa mga eksperto sa industriya sa lana nga nakuha saABS-CBN News:
•Mosaka ang presyo sa gasolina og P1.50 ngadto sa P1.60 matag litro;
•Momahal ang diesel og P1 ngadto sa P1.10 matag litro; ug
•Mo-uminto ang kerosene og 85 sentabos ngadto sa 95 sentabos matag litro.
Kon mahinayon, ang kinatibuk-an nga pagburot sa presyo sa krudo gikan sa Enero hangtod karong semanaha moabot na og P9.95 ngadto sa P10.05 matag litro. Samtang ang kinatibuk-an nga uminto sa presyo sa gasolina sa unang lima ka buwan karong tuiga mokabat na og P9.57 ngadto sa P9.67 matag litro.
Mahimong manghunaw silang Finance Secretary Sonny Dominguez ug ubang magtatambag sa presidente nga di nila atraso ang kalit ug dako nga pagsulbong sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan. Apan di nila ikalimod nga ang ilang gipamugos nga TRAIN mao'y nipagrabe sa kabug-at sa palasunon sa katawhan.
Nangilad ang economic managers ni Presidente Duterte sa kaayuhan sa TRAIN bisan sa excise taxes nga ipahamtang sa lana hangtod sa 2020: P10 matag litro sa gasolina; P6 matag litro sa krudo; ug P5 matag litro sa kerosene.
Gisugdan ni og patuman sa Enero 1 karong tuiga: P2.65 matag litro sa gasolina; P2.50 matag litro sa krudo; ug P3 matag litro sa kerosene. Sa sunod tuig, ang excises taxes mamahimo nang P9 matag litro sa gasolina; P4.50 matag litro sa krudo; ug P4 matag litro sa kerosene.