Inhustisya sa plitehan

Napamatud-an na sa makadaghan uyamot nga higayon nga ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) way katakos ug labaw na nga way kaligdong sa pagtakda sa makiangayon nga plitehan sa mga sakyanang pamasahero. Sa kadaghan na sa mga higayon nga bisan ang mga drayber ug operators, labi na sa buses sa Sugbo ug ubang bahin sa nasud, wa mopatuman sa nangagi nilang mga taripa sa plitehan, napamatud-an nga ang LTFRB nagpataka lang sa pagtakda sa mga plitehan sa wa'y klarong pagtuon makiangayon ba sa mga pasahero, mga drayber ug operators.

Di sab ka kinahanglan nga motan-aw og layo sa pagpangita og ebidensiya sa kainutil sa LTFRB sa pagpatuman sa plitehan nga ilang gitakda: P6.50 ang minimum nga plitehan sa public utility jeepneys (PUJs) alang sa unang lima ka kilometro sa Sugbo.

Apan nahibawo 'tang tanan, gawas lang tingali sa nagpakabuta-bungol nga taga-LTFRB, nga P7 ang aktuwal nga gikolekta sa PUJ drivers. Nga nagpasumangil lang nga wa sila'y sensiyo. Bisan sa pasalig sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) nga may igo nga sensiyong 25 sentabos way nagtagad pagpanukli sa mga pasahero.

Kon tarung pa unta ang kadagkoan sa LTFRB, paninglan nila ang transport groups sa minilyon ka pesos nga ilang gikilkil gikan sa kaliboan ka pasahero, apil nang mga tinun-an, senior citizens, persons with disabilities (PWDs) ug mabdos nga kababayen-an, nga nagsaka-kanaog sa ilang PUJs matag adlaw sa daghan na uyamot nga katuigan.

Sa di pa nila tagdon ang mga petisyon sa uminto sa plitehan nga nangayo nga himuong P8, o P10, o P12 ang minimum nga plitehan sa PUJs.

Apan tungod sa nangalisbo nilang kasaysayan sa katig-a, nahibawo na 'tang daan sa lusot sa kadagkoan sa LTFRB: Wa nila mabadlong ang kahiwian kay way pasahero nga nipasaka og pormal nga reklamo sa ilang buhatan.

Bahala na kon nitagam na ang mga pasahero sa ilang kapakyas paghimong mas luwas ug mas makitawhanon sa pagbiyahe sa mga pasahero. Bahala na kon makahimo ra g'yud unta sila pagsakay sa PUJs aron nga sila mismo ang makasinati ug maka-dokumento sa kalapasan. Sa way paghasol sa mga pasahero, mahimo ra g'yud unta nilang matuman ang batakan nilang katungdanan.