Lisod nang barawon ang cha-cha
Kon tinuod ang pagbaha sa kuwarta sa pagkolekta og pirma sa People’s Initiative (PI) pag-usab sa 1987 Constitution, lisod pugngan ang kampanya bisan sa paghumok sa pagsupak sa mga senador sa bisan unsang pagsuway sa charter change (cha-cha).
Lisod nang bawion ang minilyon ka pesos (kada kongresista gikatahong gihatagan og ₱20 milyones pagseguro nga makatigom og mga pirma sa labing menos 3% sa rehistradong mga botante sa ilang distrito), nga gasto sa dul-an sa libo ka lungsod ug syudad nga nakasumiter na og mga pirma sa Commission on Elections (Comelec).
Pulos may sukaranan nga magdudahay ang mga kongresista ug mga senador sa ilang postura sa cha-cha:
• Pipila ka kongresista nipasangil nga napugos rang mga senador sa pagdalidali og sugyot og kausaban sa economic provisions kay nakabuylo nang PI nga kon magmalampuson mopahiyos sa papel sa Senado sa pag-usab sa konstitusyon; ug
• Nagkadaghan ang mga senador ang nibakwi na sa ilang pagsuporta unta sa cha-cha human nakumbinser nga gipamugos gihapon sa mga kongresista ang PI bisan sa paghangop ni House Speaker Martin Romualdez sa pagbalitok ni Senate President Migz Zubiri.
Kon nagtuo silang Zubiri ug kaubanan sa nasud sa ilang bolsa ang kampo ni Romualdez, nga modalidali og panghipos sa nakabuylo nang PI tungod sa pag-uyon na sa mga senador sa constituent assembly (con-ass), mahimong silay na-syut sa buyot.
Kay si Romualdez way bisan ek na lang pagbadlong sa PI human sa ilang panagtagbo ni Zubiri atubangan ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. Si Marcos wa sab moawhag sa mga tigpasiugda sa PI sa paghatag og higayon sa mga senador ug mga kongresista paglusad sa con-ass.
Laing makahasol nga timaan nga wa nay makabadlong sa pagpalusot sa PI bisan sa goryo-goryo nilang Romualdez ug Marcos maong paglubad sa baruganan sa Comelec:
• Sa niaging semana, nisalikway sa kahigayonan nga mag-plebisito sa PI karong Hulyo kay wa pa masumiter ang gikinahanglang gidaghanon sa mga pirma;
• Niadtong Lunes, niingon nga duha ra diay ka buwan ang gikinahanglan sa verification sa mga pirma; ug
• Nipakapin sa pasumbingay nga mahimong suspensuhon di lang ang rehistrasyon sa mga botante kon dili hasta ang eleksiyon sunod tuig kon mausab g’yud ang 1987 Constitution.