Unsaon pagluwas ang Senado
Di mabasol sa mga senador ang mga kongresista nga nakumbinser nga giisnab ang tanan nga nangagi nga mga pagsuway sa pag-usab sa 1987 Constitution. Duha ka resolusyon ug usa ka balaudnon nga giaprobahan sa mga kongresista ang giyak-an sa mga senador:
• Una, resolusyon niadtong Hunyo 30, 2022 nga niawhag og constituent assembly (con-ass);
• Ikaduha, resolusyon niadtong Marso 6, 2023 nga niawhag og constitutional convention (con-con); ug
• Ikatulo, balaudnon sa Marso 14, 2023 sa pagpatuman sa resolusyon nga nag-awhag sa kumbinasyon sa pagpili ug sa pagtudlo sa mga delegado sa con-con.
***
Pero wa mabantayi sa mga senador ang maniobra nga wa tukia ni ipasar sa plenaryo sa House: Pagsugod sa pagpangolekta og pirma sa niaging buwan para sa People’s Initiative (PI) nga ipunon ang 316 ka kongresista ug 24 ka senador sa botasyon sa charter change (cha-cha).
Pagkahibawo sa mga senador, uwahi nang tanan. Nagbaha nang kuwarta sa mga distrito (₱20 milyones kada distrito suma ni Senador Imee Marcos ug ₱5,000 kada pirma sa Davao del Norte suma ni kanhi speaker Pantaleon Alvarez) ug nahipos nang minilyon ka pirma.
***
Dunay timaan sa nag-ung-ong nga palusot sa mga kongresista: Ang pagsukip sa House delegation sa bicameral conference committee og dugang ₱14 bilyones sa budget sa
Commission on Elections (Comelec) para sa mga plebisito ug ubang kalihokan sa 2024.
Nisugot ang Senate delegation, nga gipangulohan ni Senate President Migz Zubiri, pinasikad sa naandang katsuwawap sa bisan unsay pangayuon sa administrasyon (sama sa paglaktod sa Maharlika Investment Fund ug pagtangtang sa confidential funds ni Bise Presidente Sara Duterte Carpio).
Gawas sa pagpirma og manifesto batok sa PI, ginamit ang gitahan nila nga managsamang gahom ug ka-independente, unsay laing mahimo sa mga senador pagpanalipod sa institusyon? Mahimo silang modangop sa Korte Suprema. Ug magpalaban sa katawhan.
Makakita ang mga senador ug mas epektibong paagi pagbaraw sa pagsuway pagpapas nila kon mowakli sa panghunahuna nga si House Speaker Martin Romualdez nagbuutbuot nga way pagtugot gikan ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. Hinaot nga di magpalipat sa pangaliya ni Senador Imee nga luwason ang iyang manghod gikan sa mga sungayan. Kay posible nga iyang manghod maoy kinadak-an og sungay.