Polsko-niemieckie badania językowe

Wpływ wieku, w jakim dzieci dwujęzyczne zetknęły się z językiem niemieckim i polskim, na rozwój ich mowy zbadają naukowcy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytetu Greifswald. Eksperymentowi poddanych zostanie 90 maluchów z obu krajów, należących do trzech grup: uczących się obu języków od urodzenia i stykających się z drugim później niż z pierwszym: w wieku 3 – 4 i 6 – 7 lat. Ich wyniki będą porównane z osiągnięciami 40 dzieci jednojęzycznych. Uczeni sprawdzą m.in. ogólną znajomość zasad, powtarzanie zdań, spontaniczną mowę czy osąd poprawności. W ten sposób zbadają, jakie znaczenie ma wiek rozpoczęcia przyswajania języka, a także to, jaką rolę przy tym odgrywają inne czynniki, np. status czy prestiż danej mowy. Wyniki przydadzą się w lo- gopedii i edukacji stale rosnącej w Europie liczby dzieci dwujęzycznych. Projekt jest nowatorski, bo łączy w sobie różne metody i pola badawcze, które do tej pory brano pod uwagę oddzielnie. Eksperymenty rozpoczną się w lutym i potrwają trzy lata.

*** Inna grupa badaczy z Polski i Niemiec sprawdzi, jak różnice między naszymi językami wpływają na przetwarzanie informacji liczbowej. Zamierzają w tym celu porównać m.in. charakterystyczne różnice w składni mowy polskiej i niemieckiej. Odkryto bowiem, że dzieci, których język nie zawiera wyraźnej gramatycznie liczby mnogiej (np. chiński), rozróżniają pojęcia „jeden” i „więcej” z półrocznym opóźnieniem w stosunku do tych, gdzie zachowała się wyraźna liczba podwójna. Poza tym uczniowie posługujący się językami o regularnej strukturze liczebników, np. „dziesięć-jeden”, „dziesięć-dwa” lepiej radzą sobie z arytmetyką niż ci, których liczebniki wyglądają następująco: „jedenaście”, „dwanaście. Wyniki tych badań mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia rozwoju poznania oraz przetwarzania informacji liczbowych i pojmowania różnic oraz podobieństw między kulturami. Posłużą też do powstania lepszych podręczników i materiałów do nauki matematyki.